فرصت امروز: دوازدهمین جشنواره وب و موبایل ایران، عصر جمعه بیست و پنجم بهمن ماه با معرفی یکصد وب سایت و اپلیکیشن برتر موبایلی در پژوهشگاه وزارت نیرو به کار خود پایان داد. در این دوره از جشنواره، هزار و 902 وب سایت و 452 اپلیکیشن حضور یافتند و در دو بخش هیات داوران و نگاه مردمی به رقابت پرداختند.
در دوازدهمین دوره از این جشنواره، پرتال بانک پاسارگاد به انتخاب هیات داوران به عنوان بهترین وب سایت در حوزه بانک و بیمه انتخاب شد. به گفته هیات داوران، وب سایت بانک پاسارگاد (به نشانی www.bpi.ir) به دلیل دارا بودن فاکتورهای تأییدشده ای همچون کارکرد خوب و کارا، محتوای غنی، ایجاد تجربه خوب برای کاربران، طراحی دیداری مناسب، ساختار و مسیر در دسترس و آسان، ایجاد تعامل سازنده با مخاطب و اطلاع رسانی خوب، شایسته کسب عنوان وب سایت برتر و برگزیده شناخته شد.
در همین حوزه همچنین باشگاه مشتریان بانک ایران زمین از نگاه مردمی صاحب رتبه برتر شناخته شد. بهترین اپلیکیشن پیش رونده سال نیز به بانک سامان (موبایلت)، بهترین اپلیکیشن نوآور به آپ، بهترین کتاب در حوزه کارآفرینی به آریانا قلم و بهترین وب سایت از نظر محتوایی نیز به آی سمینار رسید.
در دوازدهمین جشنواره وب و موبایل چه گذشت؟
آیین اختتامیه دوازدهمین جشنواره وب و موبایل ایران در حالی برگزار شد که شاید مهم ترین نکته این مراسم، عدم دعوت از مسئولان دولتی در اعتراض به قطعی اینترنت در آبان ماه امسال بود، چنانچه رضا الفت نسب، دبیر دوازدهمین دوره جشنواره در مراسم اختتامیه گفت: «کسب و کارهای آنلاین، سال بسیار سختی را پشت سر گذاشتند؛ سالی که توأم با مشکلات و سردرگمی های فراوان بود؛ از مشکلات ناشی از قطعی اینترنت تا متهم شدن کسب وکارهای پلتفرمی به گران فروشی.»
او با بیان اینکه مشکلات داخلی از یک سو و مشکلات خارجی از سوی دیگر، کسب وکارهای فضای مجازی را دچار مشکل کرده است، ادامه داد: «با تمام این مشکلات سعی کرده ایم با برگزاری جشنواره، کمی برای استارت آپ ها دلخوشی به وجود آوریم، چراکه می دانیم ما باید به فکر خودمان باشیم.»
همچنین عادل طالبی، دبیر انجمن صنفی کسب وکارهای اینترنتی در این مراسم با بیان اینکه کسب وکارهای اینترنتی با مشکلات زیادی روبه رو هستند، گفت: «ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، به سایت های اینترنتی فشار وارد می کند که کالای قاچاق نفروشند، ولی کل گردش مالی کسب وکارهای آنلاین زیر ۵درصد است بنابراین ۹۵درصد فروش کالای قاچاق در بازار فیزیکی اتفاق می افتد.»
به گفته طالبی، «معتقدیم باید با کالای قاچاق مبارزه شود، اما آیا آنقدر که روی کسب وکارهای اینترنتی تمرکز کرده اند و به سایت ها فشار می آورند، به اتحادیه ها هم فشار وارد می کنند؟»
در دوازدهمین جشنواره وب و موبایل ایران همچنین چندین پنل، نشست و سخنرانی برگزار شد تا کسب وکارهای موفق بتوانند تجربیات خود را به دیگر کسب وکارها منتقل کنند؛ هرچند به گفته الفت نسب، حضور استارت آپ های تازه تأسیس به دلیل شرایط اقتصادی، بسیار کمرنگ بود.
اما یکی از نشست های تخصصی که در این دوره از جشنواره برگزار شد، به «بررسی خسارت معنوی قطعی اینترنت در آبان ماه» اختصاص داشت. مصطفی امیری، بنیانگذار مؤسسه زرین پال در این نشست گفت: «با قطعی اینترنت نه تنها به کسب وکار ما و دیگر کسب وکارهای مجازی، ضررهای مالی شدید وارد شد، بلکه کل اکوسیستم استارت آپی دچار خسارت شد، به طوری که زمان زیادی خواهد برد تا به روزی که بودیم، بازگردیم.»
عطا خلیقی، بنیانگذار اتاقک نیز گفت: «با قطعی اینترنت، استارت آپ ها، لطمات زیادی دیدند و پسرفت داشتند و بعد از آن، رشدی را شاهد نبودیم. خیلی از فعالان این عرصه، ایده های شان از بین رفت و اکوسیستم استارت آپی کوچک شد.» مصطفی نقی پور، از فعالان عرصه وب و موبایل هم گفت: ضررهایی که این قطعی به استارت آپ ها وارد کرد، قابل بیان نیست و نمی دانم چرا اکوسیستم استارت آپی تا این حد تحت فشار قرار گرفته است.»
تازه ترین آمارها از اکوسیستم استارت آپی ایران
همچنین در این دوره از جشنواره وب و موبایل ایران، مجید دودهکی از استارت آپ «ای سی ام» که گزارش های آماری در حوزه های تجارت الکترونیکی کشور تولید می کند، آمار جالبی ارائه داد و گفت: «بررسی آمار اکوسیستمی استارت آپی و کسب وکارهای اینترنتی نشان می دهد که این حوزه کاری با چالش هایی مانند قطعی اینترنت، فیلترینگ، هک شدن، مسدود شدن دامین و اپ استور مواجه شده است. با قطعی اینترنت، کسب وکارهای نوپا دچار خسارت زیادی شدند. هرچند فیلترینگ نسبت به سال های قبل کاهش یافته، اما استارت آپ ها با مشکل هک شدن روبه رو هستند که در سال جاری، دو هک مهم در تاکسی آنلاین تپسی و علی بابا اتفاق افتاد بنابراین این مهم نشان می دهد که استارت آپ ها با موضوع امنیت روبه رو هستند و باید این موضوع را جدی بگیرند.»
او یکی از اتفاق های خوب امسال را ادغام استارت آپ ها دانست و ادامه داد: «ادغام بزرگان استارت آپی مانند تخفیفان و نت برگ، چیلیوری و ریحون، اتفاق خوبی بود و این امر نشان می دهد که تعاملات میان استارت آپ ها در حال افزایش است. چالش تاکسی های آنلاین با شهرداری نیز بحث برانگیز بود که بالاخره این چالش با تعیین عوارض از تاکسی های آنلاین تا حدود زیادی رفع شد.»
به گفته این پژوهشگر، «در ایران ۷۸ شتاب دهنده فعالیت می کنند و ۷۹۰ استارت آپ را شتاب دهی کرده اند. ۱۳۰ نهاد در هشت سال گذشته یعنی در ۴۸۰ راند سرمایه گذاری انجام داده اند.»
او سپس به شاخص های کلیدی اکوسیستم استارت آپی کشور اشاره کرد و گفت: «بیش از ۱۰۴ میلیون تراکنش بانکی انجام شده است. تعداد مشترکان پهن باند ثابت ۸.۸ میلیون و تعداد مشترکان پهن باند سیار ۶۳.۶ میلیون است و این نشان می دهد که بازار در دست کاربران موبایلی است. تاکنون بیش از یک میلیون سایت های با دامنه «دات آی آر» ثبت شده است. ۱۵۳ هزار اپلیکیشن در کافه بازار وجود دارد ولی تنها ۴ هزار اپلیکیشن بالای ۱۰ هزار کاربر دارد و تعداد سایت هایی که ای نماد گرفته اند، بیش از ۵۷ هزار سایت است.»
وی درباره تعداد تراکنش های خرید اینترنتی هم گفت: «میزان تراکنش های خرید اینترنتی از ۱۵۲ میلیون تراکنش در سال 1393 به ۸۷۹ میلیون تراکنش در ۱۰ ماهه نخست امسال رسیده است و رشد شش برابری را نشان می دهد. بیشتر تراکنش ها (۵۰درصد) بین مبالغ ۵ تا ۲۵ هزار تومان است که بیشترین تراکنش ها در حوزه تاکسی های آنلاین بوده است. همچنین مبلغ تراکنش از ۵۲ هزار میلیارد تومان در سال 1393 به ۲۲۰ هزار میلیارد تومان در سال 1398 رسیده و رشد چهار برابری را شاهد هستیم. ۵۰درصد حجم مبالغ تراکنش های بالای ۲۰ میلیون تومان نیز مربوط به بورس و خودرو است.»
این پژوهشگر حوزه تجارت الکترونیکی در پایان گفت: «بیشتر کسب وکارهای اینترنتی در تهران با 45درصد متمرکز شده اند و ۸۲درصد کل ترافیک اینترنتی در تهران مصرف می شود. بعد از تهران نیز استان های اصفهان و خراسان رضوی در رتبه های بعدی قرار دارند، اما بقیه استان ها عملکرد خوبی ندارند. بیشترین ترافیک نیز در حوزه های محتوا (اخبار اقتصادی، ورزشی و سیاسی)، پیام رسان ها، کاربردی، ویدئو و رفت و آمد قرار دارد.»