تحرک بورس با بسته اقتصادی دولت

ریسک‌های سیستماتیک بازار سهام به دو صورت داخلی و خارجی تقسیم‌بندی می‌شوند. در بعد خارجی شاهد اقدامات رو به جلو در راستای برداشته شدن رفع تحریم‌ها هستیم و پیش‌بینی می‌شود تحریم‌ها، دو ماه دیگر برداشته شود. این‌گونه اخبار مثبت، چشم‌انداز اقتصاد ایران و بازار سهام را مثبت می‌کند. در بحث سیستماتیک داخلی هم باید به این نکته اشاره کرد که تاکنون تصمیمات برای بورس به‌صورت خلق‌الساعه در جای دیگری اتخاذ می‌شد و سرمایه‌گذاران براساس فاکتورهای کم‌رنگ و بی‌اهمیت اقدام می‌کردند و آنها را پررنگ جلوه می‌دادند.

در حال حاضر ۷۰ درصد بورس ما را صنایع پتروشیمی، پالایشی، بانک‌ها، خودرو و مخابرات تشکیل می‌دهند؛ بدین ترتیب باید براساس فاکتورهای بلندمدت برای بازار سهام تصمیم‌گیری کرد. تا زمانی که به سمت نگرش بلندمدت در بورس نرویم و سرمایه‌گذاران دیدگاه بلندمدت به بورس نداشته باشند، وضعیت بازار سهام بهبود نمی‌یابد. بازار سهام ما در حال حاضر از این مشکل رنج می‌برد که دیدگاه بلندمدت به کوتاه‌مدت تبدیل شده است و فاکتورهای تصمیم‌گیری برای این بازار تثبیت نشده‌اند. سخنان رئیس‌جمهور درباره بازار سهام حاکی از درک مشکلات و مسائل بورس است. بورس دماسنج اقتصاد کشور است و دغدغه‌های بسته تسریع در خروج از رکود، المان‌هایی را در این زمینه مدنظر قرار داده است و بنابراین باید چشم‌انداز آن را در آینده ببینیم.

مشکلات شرکت‌های بورسی در چند سال اخیر از جمله کاهش شدید قیمت مواد اولیه، کاهش قیمت نفت، بالابودن نرخ تأمین مالی در کشور و مشکلات تأمین نقدینگی، اقتصاد را با چالش‌هایی روبه‌رو کرده است. گرچه باید منتظر گزارش‌های شش ماهه از وضعیت شرکت‌ها باشیم اما نباید منتظر این باشیم که اتفاق خاصی دراین گزارش‌ها رخ داده باشد، حتی گزارش‌های ۹ و ۱۲ ماهه هم همین‌گونه است. تمامی این مسائل زمان‌بر است و باید به‌صورت ملایم به آنها نگریست. با کاهش سپرده قانونی بانک‌ها، مشکل تأمین نقدینگی در گردش واحدهای تولیدی هم تاحدودی حل می‌شود.

مشکل دیگر غیرقابل توجیه بودن وضعیت نرخ سود بانکی متناسب با نرخ تورم است. درحالی‌که نرخ تورم حدود ۱۵درصد است، نرخ‌های سود به بیش از ۲۶درصد رسیده است، این جو باعث می‌شود که تولید دچار مشکل شود. در حال حاضر به جای اینکه پول به‌صورت مولد در اقتصاد سرمایه‌گذاری شود در بانک‌ها به‌صورت راکد سرمایه‌گذاری می‌شود. از سوی دیگر، نرخ تمام شده پول برای بانک‌ها بالاست و آنها هم با نرخ‌های بالا به بخش تولید وام می‌دهند و این چرخه باطل همچنان ادامه دارد اما باید توجه داشت که مشکلات یک‌شبه به‌وجود نیامده‌اند که یک‌شبه هم از بین بروند و امیدواریم که بسته دولت بتواند رونقی را در اقتصاد ایجاد کند تا بورس هم به تحرک برسد.

* کارشناس بازار سهام