صف‌آرایی موافقان و مخالفان خروج پتروشیمی‌ها از بورس کالا

وزیر صنعت، معدن و تجارت در تازه‌ترین اظهارنظرها خواستار خروج عرضه‌کنندگان محصولات پتروشیمی از بورس کالا به بهانه عدم دسترسی برخی مصرف‌کنندگان به محصولات مورد نیاز شده است. این درخواست که خطاب به معاون اول ریاست جمهور نوشته شده، در حالی خروج از بورس کالا را راهکار فعالان پتروشیمی برای حذف رانت و تسهیل دسترسی به مواد اولیه در بازار خارج از بورس عنوان کرده که هیچ منبع یا ماخذی را به جای بورس کالا در فرآیند توزیع این محصولات در بازار آزاد معرفی نکرده است.

در این ارتباط مسعود میرزایی، رئیس اتحادیه سراسری صنایع پلاستیک کشور عنوان کرد: نامه اخیر وزیر صنعت، معدن و تجارت در حالی خطاب به معاون اول رئیس‌جمهور به بهانه‌هایی از قبیل عدم دسترسی مصرف‌کنندگان واقعی و تحمیل هزینه‌های ثابت و کارمزد در عرضه را در کنار دیگر ادعا‌ها نوشته شده که با تناقض‌های آشکاری در بورس کالا مواجه و در تعارض با منافع صنایع تکمیلی و پایین دستی پتروشیمی کشوراست.

خاطره بد فروش حواله‌ای

این مقام مسئول با اشاره به سابقه بد عرضه آزاد محصولات پتروشیمی در گذشته و رانت فروش‌های حواله‌ای مواد اولیه، عنوان کرد: اینکه برای شرایط فروش محصولات باید در حال حاضر ارائه تسهیلات مناسب به خریداران و فروشندگان در نظر گرفته شود با موضوع خروج پتروشیمیایی‌ها از بازار شفاف بورس کالا و فرار از حساب و کتاب‌های حاکم بر این بازار از زمین تا آسمان متفاوت است. میرزایی با بیان اینکه عرضه محصولات پتروشیمی در بورس کالا هم‌اکنون از یک سازوکار مشخص و شفافی نسبت به بازار آزاد برخوردار است، گفت: با اینکه وجود برخی مشکلات و نواقص در این بازار فعالان پتروشیمی را آزار می‌دهد، اما مکانیزم شفاف و ساختارمندی به غیر‌از بورس کالا برای شفاف‌سازی معاملات پتروشیمیایی وجود ندارد.

دفاع از تصمیم وزیر صنعت

در مقابل این اظهارات، دبیر انجمن صنایع شوینده، بهداشتی و آرایشی ایران ضمن دفاع از اقدام نعمت‌زاده مبنی بر پافشاری بر خروج پتروشیمی‌ها از بورس کالا گفت: در بورس کالا دسترسی به مواد پتروشیمی به‌ویژه مواد پلیمری با دشواری زیادی مواجه بوده و حتی با قیمت گران‌تری نسبت به بازار آزاد فروخته می‌شود. بختیار علم بیگی با بیان اینکه شرکت‌های پتروشیمی در بازار خارج از بورس کالا شرایط بهتری را پیش پای خریداران با ارائه تخفیف یا فروش اعتباری می‌گذارند، عنوان کرد: در بورس کالا خرید‌های سلف یا اعتباری وجود ندارد.

در عین حال وجه کالا باید از قبل واریز شود، علاوه بر اینکه باید مبلغی تحت عنوان وجه ضمانت نزد کارگزار بورس سپرده شود. وی معتقد است فرآیند دسترسی به کالا در بورس طولانی است و این در حالی است که بورس کالا در فرآیند عرضه و تقاضا هیچ فعالیت مفیدی نداشته و فقط کارمزد دریافت می‌کند. از این رو اقدام نعمت‌زاده در نامه‌نگاری و پیگیری خروج پتروشیمی‌ها از بورس کالا در راستای خواست شرکت‌‌ها و مجتمع‌های پتروشیمی و مصرف‌کنندگان این محصولات است.