حضور شرکت‌های آمریکایی درایران و رشد اقتصادی

آمریکا بزرگ‌ترین اقتصاد جهان را در اختیار دارد و کشورهایی که امروز در عرصه اقتصاد سهم بیشتری دارند، مانند چین و کشورهای اروپایی اقتصادشان به اقتصاد آمریکا وابسته است. به‌طوری که وقتی مراودات تجاری‌شان کاهش پیدا می‌کند رشد اقتصادی آنها از این اتفاق متاثر می‌شود. حضور شرکت‌های آمریکایی در اقتصاد ما می‌تواند کمک‌کننده باشد. آمریکا در دانش و تکنولوژی از مهم‌ترین کشورهای جهان است و در صورت ایجاد سرمایه‌گذاری‌های مشترک و انتقال دانش و تکنولوژی به داخل کشور، رشد تولید، افزایش بهره‌وری و کاهش هزینه‌های تولید را به همراه خواهد داشت، مضاف بر این، عملاً کالاهای با ارزش افزوده بالاتر در کشور را برای صادرات رقابتی خواهد کرد. همچنین با حضور شرکت‌های خارجی در کشور ما برای ورود به آن بازارها، هزینه‌های پایین‌تری در پیش داریم و مشکلات کمتری خواهیم داشت.

ایجاد سرمایه‌گذاری‌های مشترک با آمریکا و ورود به بازارهای این کشور می‌تواند نخستین اولویت ما باشد. چرا که بیشترین شهروند ایرانی در آمریکا و خوشنام‌ترین شهروند خارجی دراین کشور ایرانی‌ها هستند که ثروت زیادی هم دارند و این یک ظرفیت برای ما است. ما امیدواریم این اتفاق بین ایرانی‌های داخل و ایرانی‌های مقیم آمریکا بیفتد. طی سالیان گذشته به دلیل فراز و نشیب‌هایی که بین ایران و آمریکا بوده، شاید هنوز هم نباید انتظار داشته باشیم که این دیوار بی‌اعتمادی برداشته شده باشد، رئیس‌جمهورهای متعددی بودند که این مسئله را مطرح کرده و پیشنهاد را دادند که سرمایه‌گذاران ایرانی مقیم آمریکا به‌عنوان سرمایه‌گذار در کشور حضور داشته باشند. اما این حرکت نیازمند پیش‌زمینه‌هایی است که شرایط آن، ثبات و پایش قوانین در کشور ماست.

ما متأسفانه از کشورهایی هستیم که بیشترین قوانین را در حوزه تجارت داریم. بعضاً این قوانین ضد و نقیض هستند و در برخی موارد همدیگر را نقض می‌کنند. هر سرمایه‌گذاری که می‌خواهد در ایران سرمایه‌گذاری کند نخستین مسئله‌ای که به آن اشاره می‌کند ضرورت ثبات قوانین و رتبه فضای کسب‌وکار کشور است. از همه مهم‌تر امنیت سرمایه و سرمایه‌گذار است که در بحث این موضوع سرمایه‌گذاران به‌شدت حساسیت دارند و ما باید به آنها این اطمینان را بدهیم سرمایه‌شان امن است. دیگر اینکه بحث تنش‌هایی است که گاهی ممکن است اتفاق بیفتد. اینها مولفه‌هایی است که نگرانی‌هایی را ایجاد می‌کند و ما تازمانی که این مشکلات را از درون حل نکنیم نمی‌توانیم خیلی انتظار داشته باشیم سرمایه‌گذار حضور پیدا کند. ما باید در این زمینه کار زیادی انجام دهیم.

از دو دهه پیش و در حال حاضر بیشتر تولیدات آمریکا در چین اتفاق می‌افتد. برندهای معروف در جهان محصولات‌شان را در کشورهایی مانند چین یا خاوردور و غرب آسیا تولید می‌کنند. لذا پیش از حضور سرمایه‌گذاران خارجی در این کشورها ثبات قوانین، امنیت سرمایه‌گذاری و تسهیل تجارت انجام شده است. وقتی که تاریخ پیشرفت اقتصادی کشورها و رشد اقتصادی آنها را ورق می‌زنیم. می‌بینیم زمانی اقتصادشان رشد داشته که عمده تجارت‌شان با ایالات متحده آمریکا پیوند خورده است. اما تاریخ دهه‌های اخیر در کشور ما می‌گوید، 35 سال آمریکا در بازار ایران حضور نداشته و 10 سال هم بازار ایران از حضور اروپایی‌ها و مراودات تجاری با آنها محروم بود و بازار ما در اختیار بازارهای درجه دو و سه با کیفیت پایین قرار گرفت.

از سویی دیگر قطعاً در این شرایط حضور آمریکایی‌ها درایران خوشایند آن کشورها نیست حتی خوشایند اروپایی‌ها هم نیست، اما به نظر من باید به منافع ملی فکر کنیم و ببینیم کجا منافع ملی کشور بیشتر حفظ می‌شود کجا درآمد اقتصادی کشور بالا می‌رود و کجا وضع اقتصادی مردم بهتر می‌شود. در چه شرایطی ما می‌توانیم رشد اقتصادی کشور را افزایش دهیم که خیل بیکارها کاهش یابد. اگر این فاکتورها را در نظر داشته باشیم دیگر خیلی مهم نیست مراودات اقتصادی ما با کدام کشورها بیشتر یا پررنگ‌تر با کمتر خواهد بود؛ بحث، بحث منافع ملی و اقتصادی کشور است.

* رییس کنفدراسیون صادرات ایران