سیستم مدرک‌گرا

پرسش: به تازگی به سمت مدیرعامل سازمانی منصوب شده‌ام که اکثر کارمندان و مدیران ارشد آن صرفا به واسطه مدرک تحصیلی گزینش و استخدام شده‌اند و تجربه کاری لازم را ندارند. چطور می‌توانم این مشکل را در سازمان ساماندهی کنم؟ 

پاسخ کارشناس؛ دکتر سینا شریعتی، مشاور ارشد پارک بازاریابی ایران: 

در این سوال باید نوع عملکرد سازمان دقیقا مشخص شود. دانستن اینکه سازمان تولیدی است یا توزیعی در دادن راهکار مهم است. در هر سازمانی زمانی که دانش در کنار تجربه قرار می‌گیرد، نگرش سازمانی به وجود می‌آید. در حقیقت به نظر می‌رسد مدیرعامل در این سازمان با مشکل تولید نگرش مواجه است. 

این مدیر برای درمان مشکل سازمان خود، ابتدا باید نگرش را به طور سیستماتیک تولید کند؛ یعنی اگر مدیران زیر‌دست نگرش ندارند وظیفه مدیرعامل است که آن را ایجاد کند. این نگرش در برنامه استراتژیک و برنامه‌های راهبردی نمود پیدا خواهد کرد و این نمود‌ها در نهایت به سازمان تزریق می‌شوند. 

‌اینکه سازمان می‌خواهد مشکل نبود نگرش را در کوتاه‌مدت حل کند یا بلند‌مدت، مهم است. تولید نگرش به راحتی صورت نمی‌گیرد و مدیرعامل حتما باید از یک مشاور بیرونی استفاده کند. به‌طور کلی نگرش از استراتژی سازمان می‌آید. برای تولید این نگرش روش‌های کوتاه‌مدت و بلند‌مدتی وجود دارد. در روش کوتاه‌مدت مدیرعامل چند شیوه را می‌تواند اجرا کند: 

یک: اگر مدیرعامل خود دانش و تجربه لازم را با هم دارد، با کمک یک مشاور بیرونی و فردی که نگرش بازاریابی دارد می‌تواند دانش خود را به افراد زیردست منتقل کند. 

دو: سازمان براساس استراتژی خود این نگرش را تدوین و نشر دهد. 

سه: سازمان از افرادی که در آن حوزه تجربه دارند دعوت کند که در مقابل دوربین صحبت کرده و فیلم‌ها را به کسانی که دانش دارند و خواهان کسب تجربه هستند، نشان دهند. این روش را می‌توان از طریق مکتوب کردن صحبت‌های این افراد نیز به‌کار برد. برای استفاده از این شیوه در نظر گرفتن محوریت سازمان مهم است؛ اینکه سازمان دانش‌محور، محصول‌محور و مشتری‌محور باشد، در این روش باید به دقت در نظرگرفته شود. چون اگر آن سازمان مشتری‌محور باشد باید از حرف‌های مشتریان نیز فیلمبرداری شده و در سازمان پخش شود. در واقع صدای پنهان مشتری نیز در سازمان باید شنیده شود. 

در نتیجه این مدیرعامل برای رفع کوتاه‌مدت مشکل باید به سراغ مدیریت استراتژیک و در دراز‌مدت به سراغ استراتژی سازمان خود برود و در آینده برای کسانی که دانش لازم را دارند و در پی کسب تجربه هستند، یکسری دوره‌های کارآموزی هنگام ورود به سازمان در نظر بگیرد. برخی افراد دانش خوبی دارند که با گذراندن یک دوره کوتاه‌مدت و فراگیری مباحث اصلی به کارمندانی صاحب تجربه و دانش تبدیل خواهند شد.