بورسی شدن خودرو چه سودی بر قیمت خودرو و بازار دارد؟

به گزارش فرصت امروز به نقل از دنیای اقتصاد، با موافقت شورای عالی بورس، عرضه خودرو در بورس کالا رسمیت یافت. پیش از این، وزارت صمت با طرح دلایلی، فروش خودرو در بورس کالا را صلاح ندانسته و مانع عرضه دو خودروی بخش خصوصی در بورس شده بود. حالا اما عضو ناظر در شورای عالی بورس در توییتی بر هماهنگی وزارت صمت با بورس در این نوع عرضه تاکید دارد. به این ترتیب با اجرای مصوبه شورای عالی بورس و اوراق بهادار، نظام قیمت گذاری خودرو تغییرات اساسی به خود خواهد دید.

در این بین هر چند سازوکاری برای بورسی شدن خودرو تعریف نشده، اما زنجیره خودروسازی کشور که هفته گذشته با حضور در شورای عالی امنیت ملی پیشنهاد بورسی شدن خودرو را مطرح کرده بود، نسبت به این نوع نظام قیمت گذاری خوش بین است.

خوش بینی فعالان صنعت خودرو و قطعه به بورسی شدن خودرو، بیشتر به واسطه کشف قیمت و شفافیت قیمت خودرو است. این در شرایطی است که عرضه خودرو در بورس کالا که با اصرار زیاد بورسی ها و زنجیره خودروسازی مصوب شده با چالش های زیادی روبه روست. هر چند زنجیره خودروسازی معتقد است که بورسی شدن، قدم اول اصلاح قیمت خودرو است؛ اما با توجه به اینکه عرضه تک فروشی خودرو در بورس پدیده ای تجربه نشده در دنیاست، به طور حتم نمی توان ادعا کرد که با چنین عرضه ای، تمام مشکلات قیمت گذاری خودرو رفع خواهد شد. حال فرض کنیم که این پدیده با توجه به سازوکار بورس کالا و وزارت صمت پیش برود؛ با این شرایط سوالی که مطرح می شود این است که در تهیه این سازوکار آیا شرایط خودروسازی کشور هم لحاظ می شود؟

آنچه مشخص است ماهیت کالاهایی که در بورس عرضه می شوند این است که در شرایط رقابتی کشف قیمت انجام می شود. این در شرایطی است که خودروسازی کشور طی چندین دهه درگیر انحصار بوده و هیچ گاه روی رقابت را به خود ندیده است. در این زمینه می توان حدس زد که بورس کالا و وزارت صمت برای دستورالعمل یا سازوکار عرضه خودرو به توافقاتی دست یافته اند، چرا که با شرایط ذکرشده و انحصار خودروسازی، فروش خودرو در بورس کالا با موانع جدی همراه خواهد بود؛ مگر اینکه بار دیگر مداخله گری از راه برسد و مثلا قیمت پایه را به طور دستوری تعیین کند. همان طور که عنوان شد عرضه خودرو در بورس پدیده ای است که در دنیا تجربه نشده است. در این زمینه فرض را بر این بگیرید که متقاضیان خودرو در اقصی نقاط کشورمان برای خرید خودرو باید به بورس مراجعه کنند و خودرو را با دستورالعمل ها و مقررات خاصی خریداری کنند که علاوه بر زحمت خریداران، این روش خود مسیری جدید را برای دلالی و واسطه گری باز خواهد کرد. بنابراین می توان این طور استنباط کرد که تمام هم اندیشی ها و هم فکری ها برای کشف قیمت خودرو است تا خودروساز در مسیر تولید، زیان کمتری متحمل شود و مصرف کننده نیز بتواند خودرو را به قیمت کارخانه تحویل بگیرد؛ نه از بازار دلالی و واسطه گری. لقمه اصلاح قیمت خودرو سال هاست با هدف زیان کمتر خودروساز و خرید سهل و آسان مصرف کننده چرخیده؛ حال آنکه هیچ گاه به مقصد نهایی نرسیده است. خودروسازی سال هاست با خطای سیاستی مواجه بوده، به  طوری که هم اکنون زیان انباشته ۱۰۰هزار میلیارد تومانی را در کارنامه خود به ثبت رسانده است. کلام آخر اینکه شیوه درست قیمت گذاری خودرو، آزادسازی قیمت و تبعیت از قوانین عرضه و تقاضاست و البته آزادسازی واردات؛ بنابراین نباید از مسیر بورس کالا یا دیگر روش های دستوری انتظار معجزه در خودروسازی را داشت.

جدول کامل قیمت خودروهای داخلی و وارداتی

جدول کامل قیمت محصولات ایران خودرو

جدول کامل قیمت محصولات سایپا