فرصت امروز: «نیما» و «سنا» دو سامانه بانک مرکزی است که کارکرد ارزی دارند، با این تفاوت که نیما «بازار ارز خارجی» را شامل می شود، اما سنا «خرید و فروش ارز در صرافی های مجاز» کشور را پوشش می دهد.
تا پیش از بیستم فروردین ماه امسال، سامانه نظارت ارز که به اختصار «سنا» گفته می شود، بیانگر قیمت میانگین خرید و فروش ارز در صرافی های مجاز سراسر کشور بود و نرخ انواع ارز به هر شیوه ای که به بازار تزریق می شد، در آن انعکاس می یافت.
اما با اجرای سیاست جدید ارزی از فروردین ماه امسال و برچیده شدن بازار ارز آزاد و ممنوعیت فعالیت صرافی ها، «سنا» کارکرد خود را از دست داد و سامانه جدیدی روی کار آمد که «نیما» نام داشت؛ در این سامانه بنا بود همه صادرکنندگان کالا و خدمات ارز خود را عرضه کرده و واردکنندگان نیز ارز خود را از همین سامانه تامین کنند. بعدها با اصلاح این رویه، صرافی ها نیز اجازه یافتند در سامانه نیما عامل خرید و فروش ارز به تجار شوند.
ولی از 15 مردادماه که دولت سیاست های ارزی خود را اصلاح کرد و بازار ارز آزاد را به رسمیت شناخت بار دیگر سنا بر سر زبان ها افتاد؛ طبق تصمیم دولت قرار بود 23 نوع خدمات ارزی از جمله ارز مسافری، دانشجویی و درمان از طریق بازار آزاد و صرافی ها تامین شود، بنابراین نرخ ها باید در جایی ثبت می شد و از این رو سنا فعال شد.
آخرین آمار خرید و فروش ارز در سنا
براساس آخرین آماری که بانک مرکزی از سامانه سنا اعلام کرده که در آن اطلاعات همه معاملات قطعی صرافی ها ثبت می شود، از 15 مرداد تا اول شهریورماه میزان خرید ارز 508 میلیون یورو و فروش 437 میلیون یورو و سهم معاملات نقدی از این تراکنش ها 3.11 درصد بوده است.
از سوی دیگر در سامانه نیما که بازاری برای فروش ارز حاصل از صادرات و تامین ارز وارداتی است، در همین دوره زمانی، 566 میلیون یورو عرضه و 377میلیون یورو تقاضا ثبت شده است که با نهایی شدن عملیات انتقال ارز، این آمار به صورت خودکار در سامانه سنا ثبت می شود.
آخرین آمار خرید و فروش ارز در نیما
اما تازه ترین آماری که از سامانه نیما ارائه شده است، نشان می دهد که در حدود ۲۰روزی که از اجرایی شدن بسته جدید ارزی می گذرد حدود یک و نیم میلیارد دلار ارز در سامانه نیما و بین صادرکنندگان و واردکنندگان مورد معامله قرار گرفته است.
به گزارش ایسنا، از ابتدای سال جاری و با تغییراتی که در حوزه ارزی ایجاد شد با راه اندازی سامانه نظام یکپارچه معاملات ارزی (نیما) معاملات ارز بین گروه های عمده از جمله صادرکنندگان و واردکنندگان به این سامانه وارد شد و البته صراف ها و بانک ها به عنوان واسطه های بین این دو گروه معاملات را انجام می دادند.
در سامانه نیما در ابتدا نرخ ۴۲۰۰ تومان و براساس سیاستی که دولت در حوزه ارز ایجاد کرد برای هر دلار تعیین و تقریبا به طور ثابتی طی چند ماه مورد معامله قرار گرفت تا اینکه اختصاص ارز ۴۲۰۰تومانی به تمامی واردکنندگان و البته خرید آن از صادرکنندگان کم حاشیه نبود و در نهایت با تغییراتی که در سیستم ارزی ایجاد و بسته جدید طی ۲۰ روز گذشته به مرحله اجرا درآمد، بازار ثانویه به طور گسترده تری در نیما فعال شد و تقریبا تمام صادرکنندگان به خصوص پتروشیمی ها به عنوان عرضه کنندگان عمده ارز وارد این سامانه شدند.
از این پس نرخ مورد معامله در سامانه نیما دیگر ۴۲۰۰ تومان نبود و این نرخ به طور خاص برای کالاهای اساسی تعیین شد و سایر گروه های کالایی با ارزی که با نرخ توافقی بین صادرکنندگان و واردکنندگان در بازار ثانویه مورد معامله قرار می گیرد معاملات خود را انجام می دهند، به گونه ای که این نرخ برای دلار از حدود ۸۰۰۰ تا ۹۰۰۰ تومان و برای یورو ۹۰۰۰ تومان بالاتر تعیین شده بود.
اما آخرین عملکرد سامانه نیما از این حکایت دارد که در طول ۲۱ روز گذشته حجم مبادله ارز در این سیستم از حدود یک و نیم میلیارد دلار بیشتر شده و روند تغییرات قیمتی در این بازار نیز از این حکایت دارد که قیمت یوروی مورد معامله به مرور کمتر شده به گونه ای که اکنون نرخ یورو به کمتر از ۹۰۰۰ تومان می رسد.
این در حالی است که عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی از ابتدای اجرای بسته ارزی و با راه اندازی بازار ثانویه گفته بود که با گذشت زمان و تعمیق هرچه بیشتر بازار به تدریج نرخ ها نیز تعادلی خواهد شد.
در حالی در سامانه نیما در این مدت حدود یک و نیم میلیارد دلار معامله انجام شده و در بسته اول ارزی که از فاصله فروردین تا مردادماه سال جاری به اجرا درآمد گزارش های بانک مرکزی از این حکایت داشت که حداقل ۱۲ میلیارد دلار در این سامانه تامین ارز شده است.