رئیس کل بانک مرکزی در بیست و نهمین همایش بانکداری اسلامی اعلام کرد / عزم جدی بانک مرکزی برای کنترل نقدینگی

فرصت امروز: برگزاری بیست و نهمین همایش بانکداری اسلامی در مرکز همایش های صداوسیما، مجالی بود تا رئیس کل بانک مرکزی بار دیگر با مخاطبان نظام بانکی رو در رو صحبت کند و نقطه نظرات خود را درباره مسائل مختلف اعلام کند؛ از انتقاد تند به بانک ها نسبت به مسابقه بی ضابطه در افزایش سود بانکی و اضافه برداشت از بانک مرکزی تا احیای سپرده های چندساله و انتشار اوراق مشارکت از سوی دولت و همینطور احتمال تغییر در ضوابط سود بانکی.

همتی همچنین ارائه هرگونه مجوز از سوی بانک مرکزی به بانک ها برای افزایش نرخ سود در روزهای گذشته را رد کرد و گفت که بانک مرکزی هیچ مجوزی برای افزایش نرخ سود صادر نکرده و تنها این اجازه را به بانک ها داده تا سپرده های مدت دار دوم تا یازدهم شهریورماه سال گذشته را تمدید کنند. بنابراین اینکه گفته می شود سود بانکی افزایش پیدا کرده و مجوز آن را بانک مرکزی داده، صحیح نیست.

اما دامنه انتقادهای رئیس کل بانک مرکزی تنها محدود به مسائل نظام بانکی و وضعیت بازار ارز نبود و همتی درباره برگزاری بیست و نهمین همایش دو روزه بانکداری اسلامی نیز گفت که به شرطی در این همایش شرکت کرده که این نوع همایش ها کاهش یابد، چراکه بهتر است کمتر حرف بزنیم و بیشتر عمل کنیم. به گفته همتی، ایران از جمله کشورهایی است که به حذف ربا متعهد شده و برگزاری این همایش به صورت مستمر نشان دهنده حداقل هایی در این زمینه است.

همتی در عین حال، به انتقادهایی که درباره القاپذیر بودن او در مدیریت بانک مرکزی از سوی منتقدان گفته شده، گریزی زد و با اشاره به تجربه ۳۰ ساله اش در نظام بانکی گفت: برخلاف نظر برخی که معتقدند از گروه های خاصی نظر می خواهم، اینگونه نیست و من کسی نیستم که القاپذیر باشم، بلکه تجربه ۳۰ ساله در نظام بانکی دارم و می دانم که چگونه باید در اقتصاد کلان و بازار پول کار کرد، بنابراین این گونه نیست که کسی بخواهد به من بگوید که چه کار کنم یا چه کار نکنم. من از نظر تمام گروه ها از چپ ترین تا راست ترین استفاده می کنم و این جزئی از استقلال بانک مرکزی است.

ذخایر ارزی؛ ناموس بانک مرکزی

اما مهم ترین بخش از سخنان همتی به وضعیت بازار ارز اختصاص داشت و او اتفاقات اخیر بازار ارز را محصول ناترازی عمیق در سیستم بانکی و رشد نقدینگی برشمرد و گفت: تا زمانی که رشد نقدینگی با این روند ادامه داشته باشد و برای مهار آن اقدامی نشود، این فشار به بازار ارز و سایر بازارهای موازی برای حفظ دارایی های افراد وجود خواهد داشت.

رئیس شورای پول و اعتبار با اشاره به تلاش آمریکا برای محروم کردن ایران از درآمدهای نفتی و نقل و انتقالات پولی ادامه داد: در این شرایط، دفاع از سیاست یکسان سازی ارزی قابل قبول نبود و بر همین مبنا سیاست جدید ارزی تدوین و اجرایی شد و شاهد تثبیت در بازار ارز هستیم.

همتی وظیفه خود در بانک مرکزی را حفظ منابع ارزی کشور، کنترل تورم، اصلاح ناترازی ترازنامه بانک ها و کنترل نقدینگی کشور دانست و گفت: حفظ منابع ارزی و جلوگیری از اتلاف منابع، اولویت بانک مرکزی است و با جدیت سیاست جدید ارزی را ادامه خواهیم داد.

به گفته او، ذخایر ارزی ناموس بانک مرکزی است و هدف اصلی، عدم استفاده از ارز بانک مرکزی برای کنترل بازار است.

وی با اشاره به تاکیدات مقام معظم رهبری در دیدار با اعضای هیات دولت گفت: تلاش می کنیم امکانات ارزی کشور را بیشتر و متنوع تر کنیم و سیاست ما این است که حتی الامکان با منابع غیر بانک مرکزی بازار ارز را کنترل کنیم و منابع ارزی بانک مرکزی را به تامین کالاهای ضروری و اساسی و تجهیزات نفتی اختصاص دهیم.

رصد مستمر بازار

رئیس کل بانک مرکزی بازار ثانویه ارز را بازاری در حال تعمیق برشمرد و اضافه کرد: بانک مرکزی در این بازار نظارت و کنترل مستمر دارد و حتی در مواقع ضروری در عرضه و تقاضا نیز دخالت خواهد کرد. در حال حاضر 97درصد بازار ارزی کشور در بازار ثانویه شکل گرفته است و تنها 3 درصد از بازار به صورت اسکناس صرافی هاست. بنابراین نرخ اعلامی در سامانه سنا که حاصل میانگین موزون این دو نرخ است به سمت بازار ثانویه متمایل است.

همتی، افزایش نقدینگی را سرچشمه مشکلات اقتصادی کشور خواند و افزود: بانک ها و ناترازی ترازنامه آنها منشاء عمده افزایش نقدینگی در کشور است و بایستی اولویت ما حل این مشکل در شبکه بانکی باشد، هرچند کسری بودجه دولت و اثر سیاست های مالی دولت در گذشته نیز باعث رشد نقدینگی شده است. ادامه این روند قابل دوام نیست و باید با کمک خود بانک ها این معضل اقتصادی را حل کنیم.

رئیس شورای پول و اعتبار، رقابت بی انتهای بانک ها برای جذب سپرده را عامل رشد سریع شبه پول در کشور دانست و گفت: بانک هایی که با ادامه این روند به سمت اضافه برداشت از بانک مرکزی می روند و مسائل و مشکلات خود را به بانک مرکزی تحمیل می کنند، اجازه ادامه این روند را نخواهند یافت.

همتی، حل مشکلات اقتصاد کشور را مستلزم انتظام بانک ها خواند و تصریح کرد: مقام معظم رهبری تاکید کردند که بانک مرکزی در برابر هزینه های سنگین و بی نظمی هایی که کشور را دچار مشکل می کنند با قدرت بایستد. در این مسیر مجلس و قوه قضاییه نیز در کنار بانک مرکزی برای اصلاح نظام بانکی مصمم هستند و بانک ها نیز بایستی برای تسریع حل مشکلات کمک کنند.

رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به اهمیت استفاده از ابزارها و سیاست های جدید برای تغییر شرایط گفت: براساس روش های گذشته نمی توان تورم، بازار پول و ارز را کنترل کرد و باید به سمت استفاده از ابزارهای جدید حرکت کنیم و در این مسیر از تمامی نظرات و مشورت های صاحب نظران استقبال می کنیم.

رشد بدهی بانک ها به بانک مرکزی

همتی با اشاره به رشد 18.2 درصدی مطالبات بانک مرکزی از بانک ها در تیرماه امسال در مقایسه با سال گذشته ادامه داد: بدهی بانک ها به بانک مرکزی در 4 ماهه ابتدایی امسال 15 هزار میلیارد تومان افزایش یافته که با احتساب ضریب فزاینده، این رقم منجر به افزایش بیش از 100 هزار میلیارد تومانی نقدینگی شده است.

رئیس شورای پول و اعتبار ادامه داد: مقررات سپرده پذیری ارزی تدوین و ابلاغ شده است و باید مردم را تشویق کنیم تا ارزهای خود را وارد چرخه اقتصاد کنند و جریان پول در کشور افزایش یابد. رئیس کل بانک مرکزی در پایان گفت: کشور در شرایط سخت و جنگ اقتصادی قرار دارد و باید تمام منابع، ابزارها و مشورت ها را به کار گیریم که از این شرایط عبور کنیم و در این مسیر به حمایت و همراهی مدیران نظام بانکی در کنار نظارت حرفه ای بانک مرکزی نیاز داریم.

ارتباط با نویسنده :[email protected]