جایگاه یابی برند (Brand Positioning) در بازار: از مفهوم تا عمل

تا به حال شده وارد یک فروشگاه بزرگ شوید و از تنوع بی شمار محصولات مشابه سرگیجه بگیرید؟ یا در اینترنت به دنبال یک سرویس خاص بگردید و با فهرستی بلندبالا از شرکت هایی روبه رو شوید که همگی ادعای بهترین بودن را دارند؟ در دنیای امروز که گزینه ها بی پایان به نظر می رسند، کسب و کارها با یک چالش بزرگ دست و پنجه نرم می کنند: چگونه در ذهن مشتری جایی ویژه و منحصربه فرد برای خودشان باز کنند؟ چگونه کاری کنند که وقتی مشتری به یک نیاز خاص فکر می کند، نام آنها اولین چیزی باشد که به ذهنش خطور می کند؟

جواب این سوالات در مفهومی کلیدی به نام جایگاه یابی برند (Brand Positioning) نهفته است. جایگاه یابی برند، مثل پیدا کردن یک صندلی اختصاصی و راحت برای برند شما در سالن سینمای شلوغ ذهن مشتری است. این فقط یک لوگوی زیبا یا یک شعار جذاب نیست؛ بلکه یک ایده، یک احساس و یک تصویر روشن از این است که شما که هستید، چه چیزی ارائه می دهید، و چرا با بقیه فرق دارید. مهمتر از همه، چرا مشتری باید شما را انتخاب کند؟ ما در این مقاله می خواهیم با هم سفری ساده به دنیای جایگاه یابی برند داشته باشیم و ببینیم چطور می توان با تکیه بر «ارزش های واقعی» که به مشتری ارائه می دهیم، نه تنها دیده، بلکه انتخاب شویم.

جایگاه برند چیست؟ فراتر از یک نام و نشان ساده

تصور کنید برند شما یک شخصیت است. این شخصیت چه ویژگی هایی دارد؟ آیا قابل اعتماد و باتجربه است یا جوان و نوآور؟ آیا لوکس و گران قیمت است، یا اقتصادی و در دسترس؟ جایگاه یابی برند دقیقا یعنی تعریف و تثبیت همین هویت و تصویر در ذهن مخاطبان هدف. این کار به شما کمک می کند تا از میان انبوه رقبا متمایز شوید و دلیلی قانع کننده به مشتری بدهید که چرا باید به شما وفادار بماند.

مطلب مرتبط: ۸ راه تعیین جایگاه برندتان برای جذب مشتریان مناسب

یک جایگاه یابی قوی، مانند یک فانوس دریایی عمل می کند؛ هم راه را برای مشتریان روشن می کند تا شما را پیدا کنند و هم مسیر حرکت خود شما را مشخص می کند. وقتی می دانید دقیقا کجا ایستاده اید و می خواهید به کجا برسید، تمام تصمیمات بازاریابی، تولید محصول و حتی نحوه صحبت با مشتریان، هدفمندتر و هماهنگ تر می شود. دیگر لازم نیست به هر سازی که بازار می زند برقصید؛ شما مسیر خودتان را دارید.

رویکرد ارزش محور: کلید طلایی برای ماندگاری در ذهن مشتری

حالا سوال اینجاست که این جایگاه ویژه را چگونه باید ساخت؟ یکی از قدرتمندترین رویکردها، تکیه بر ارزش است. دیگر دوران تمرکز صرف بر ویژگی های محصول (مثلا دوربین گوشی 20 مگاپیکسلی) به سر آمده. مشتری امروز می خواهد بداند این ویژگی چه «سودی» برای او دارد. پس باید کمی زاویه دید گسترده تری داشته باشیم. 

جایگاه یابی ارزش محور یعنی شما بر مزایا و منافع منحصر به فردی تمرکز می کنید که محصول یا خدمت شما برای مشتری به ارمغان می آورد. این ارزش می تواند صرفه جویی در زمان، کاهش استرس، ایجاد حس خاص بودن، دسترسی به کیفیت بی نظیر، یا هر چیز دیگری باشد که برای مشتری شما اهمیت دارد و شما بهتر از رقبا می توانید آن را ارائه دهید. وقتی شما به جای فریاد زدن ویژگی ها، روی حل مشکلات و برآورده کردن نیازهای عمیق تر مشتری تمرکز می کنید، ارتباطی عاطفی و پایدار با او برقرار خواهید کرد.

چگونه جایگاه برند خودمان را پیدا کنیم؟ چند قدم ساده اما اساسی

ساختن یک جایگاه برند قوی یک شبه اتفاق نمی افتد، اما با چند گام برنامه ریزی شده، کاملا دست یافتنی است:

مطلب مرتبط: توسعه جایگاه برندمان با استفاده از هدایای ویژه

1.    خودتان را بشناسید: الان کجا ایستاده اید؟

اول از همه باید یک ارزیابی صادقانه از وضعیت فعلی برندتان داشته باشید. مشتریان فعلی شما را چگونه می بینند؟ چه نقاط قوت و ضعفی دارید؟ ارزش های اصلی برند شما چیست؟ بدون شناخت دقیق از خودتان، نمی توانید مسیر درستی را برای آینده ترسیم کنید. شاید یک نظرسنجی ساده از مشتریان فعلی بینش های ارزشمندی در این زمینه به شما بدهد.

2.    به زمین بازی نگاه کنید: رقبای تان چه می کنند؟

شما در این میدان تنها نیستید. رقبای اصلی شما چه کسانی هستند؟ آنها چگونه خودشان را به مشتری معرفی می کنند؟ چه پیام هایی می دهند؟ نقاط قوت و ضعف آنها چیست؟ با تحلیل دقیق رقبا، می توانید فرصت هایی را برای تمایز پیدا کنید؛ فضاهای خالی در بازار که هنوز کسی به آنها توجه نکرده یا نقاط ضعفی در عملکرد رقبا که شما می توانید بهتر از آنها عمل کنید.

3.    گوش به زنگ باشید: مشتری چه می خواهد؟

مهمترین بخش ماجرا، درک عمیق مشتری هدف شماست. آنها واقعا به دنبال چه چیزی هستند؟ چه مشکلاتی دارند که شما می توانید حل کنید؟ چه ارزش هایی برای شان مهم است؟ فقط به نیازهای سطحی فکر نکنید؛ سعی کنید به انگیزه ها و خواسته های عمیق تر آنها پی ببرید. وقتی بدانید چه چیزی برای مشتریان تان مهم است، می توانید پیامتان را دقیقا متناسب با نیاز آنها تنظیم کنید.

4.    قدرت منحصر به فردتان را کشف کنید: چرا شما؟

با توجه به شناخت خودتان، تحلیل رقبا و درک نیاز مشتری، حالا باید آن «چیز خاص» را پیدا کنید که شما را از دیگران متمایز می کند. این تمایز می تواند کیفیت برتر، خدمات مشتری بی نظیر، نوآوری مستمر، قیمت رقابتی (البته اگر بتوانید آن را پایدار نگه دارید و به ارزش اصلی تان تبدیل شود) یا حتی یک تجربه خرید منحصر به فرد باشد. این «وجه تمایز» باید چیزی باشد که برای مشتری مهم است و شما می توانید به طور مداوم آن را ارائه دهید.

5.    پیام تان را شفاف و قدرتمند بسازید: مهمترین بخش ماجرا

حالا وقت آن است که این جایگاه منحصر به فرد را در قالب یک پیام روشن و قدرتمند به دنیا اعلام کنید. این پیام باید به طور خلاصه بگوید که شما برای چه کسانی، چه ارزشی را و به چه شیوه متفاوتی ارائه می دهید. این «بیانیه جایگاه یابی» چراغ راهنمای تمام فعالیت های بازاریابی و ارتباطی شما خواهد بود.

6.    همیشه در حال یادگیری باشید: جایگاه تان را بسنجید و بهبود دهید

دنیای کسب وکار دائما در حال تغییر است. سلیقه مشتریان عوض می شود، رقبای جدیدی وارد میدان می شوند و فناوری های نوین، قواعد بازی را تغییر می دهند. بنابراین، جایگاه یابی برند شما هم نباید یک مجسمه سنگی و بدون تغییر باشد. باید به طور منظم عملکردتان را بسنجید، به بازخوردها گوش دهید و در صورت نیاز، جایگاه تان را اصلاح و به روز کنید.

مطلب مرتبط: توسعه جایگاه برندمان با استفاده از شبکه های اجتماعی

حرف آخر

جایگاه یابی برند فقط یک اصطلاح بازاریابی نیست؛ بلکه یک ضرورت برای بقا و رشد در دنیای رقابتی امروز است. وقتی شما بدانید دقیقا که هستید، چه ارزشی ارائه می دهید و چرا با دیگران فرق دارید، نه تنها مشتریان مناسب را جذب می کنید، بلکه آنها را به طرفداران وفادار خود تبدیل خواهید کرد. این کار به شما کمک می کند تا از جنگ بی حاصل بر سر قیمت فرار کنید و براساس ارزشی که خلق می کنید با مشتریان تان ارتباط برقرار سازید. پس کمی وقت بگذارید، عمیق فکر کنید و آن جایگاه ویژه و منحصربه فرد را در قلب و ذهن مشتریان تان برای خودتان بسازید. این سرمایه گذاری، مطمئنا ارزشش را خواهد داشت.

منابع:

https://www.semrush.com