رسانه های مجازی در حال پیشی گرفتن از همتایان سنتی خود

با توجه به رشد روزافزونی که در زمینه نفوذ دنیای دیجیتال در زندگی مردم جهان دیده می شود، در این گزارش به روند رشد روزنامه های چاپی در مقابل فضای دیجیتال پرداخته و نشان خواهیم داد که دنیای مجازی در حال پشت سر گذاشتن روزنامه های سنتی تر است.

صنعت روزنامه در طول سال ها به عنوان یکی از منابع مهم اخبار در سطح جهان به شمار می رفت و جایگاه مهمی در میان رسانه های خبری داشت، این جایگاه کماکان نیز به قوت خود باقی است اما تحولات دهه های اخیر باعث کند شدن روند رشد روزنامه ها در سطح جهان شده است، به طوری که امروزه با وفور خبرگزاری های آنلاین و سایر رسانه های اجتماعی تا حدی رشد روزنامه ها در بسیاری از مناطق جهان با کاهش روبه رو شده است، این در حالی است که دنیای اینترنت این خلأ را پر کرده و بسیاری از روزنامه های چاپی جهان، در بخش آنلاین خود رشد چشمگیری یافته اند.

همچنین هزینه های توزیع و پخش روزنامه نیز با روند کنونی تا حد زیادی تعدیل شده است و به همین منظور بسیاری از روزنامه ها و مجلات در پی تقویت بخش آنلاین خود هستند. امروزه اینترنت تا حد زیادی توانسته است جای رسانه های خبری مانند روزنامه و مجلات را در جامعه جهانی به خود اختصاص دهد و حتی درآمد روزنامه ها که بخش اعظمی از آن از طریق تبلیغات به دست می آمد نیز از طریق تبلیغات آنلاین و اینترنتی دنبال می شود؛ به این وصف باید گفت که تجارت رسانه در دنیای امروز، بیش از پیش به سوی فضای آنلاین و مجازی حرکت می کند و این امر روندی است که خواه نا خواه در وضعیت خبرگزاری های جهان اتفاق خواهد افتاد.

رشد روزنامه چاپی در مناطق در حال توسعه

در حالی که روزنامه های چاپی در مناطق توسعه یافته جهان با چالش هایی جدی روبه رو شده اند، این چالش ها در مناطق در حال توسعه کمتر اتفاق افتاده و روند رشد روزنامه چاپی در مناطق مذکور نسبت به کشورهای توسعه یافته بیشتر است، اروپا، استرالیا و ایالات متحده آمریکا با کاهشی جدی در روند رشد روزنامه های خود مواجه هستند و این در حالی است که بسیاری از کشورهای آسیایی و مناطق در حال توسعه با چنین کاهش جدی ای رو به رو نشده اند و صنعت چاپ روزنامه کماکان در مناطق مذکور پررونق جلوه می کند.

به طوری که طبق آمار ارائه شده در سال 2009، گردش روزنامه در کشورهای آمریکایی، اروپایی و استرالیا در مقایسه با کشورهای در حال توسعه این نتیجه را به خوبی بیان می کند: تیراژ روزنامه در ایالات متحده آمریکا به صورت روزانه 10.6درصد و در یکشنبه ها 7.1درصد کاهش داشت،در همان سال این تیراژ در اروپا 5.6درصد و در استرالیا نیز با 1.5درصد کاهش رو به رو بوده است، اما در مقابل در مناطق در حال توسعه جهان این روند دیده نمی شد، در آفریقا تیراژ روزنامه در سال 2009 تا 4.8درصد افزایش داشت و این روند در آسیا نیز به 1.03درصد افزایش رسیده بود و خصوصاً در کشورهایی مانند هند حدود 5درصد افزایش تیراژ را شاهد بود.

کاهش درآمد تبلیغاتی روزنامه در مناطق توسعه یافته جهان

با توجه به کاهشی که در روند رشد روزنامه های چاپی در جهان دیده می شود، این کاهش را می توان در درآمد روزنامه های مذکور نیز مشاهده کرد، از آنجایی که تبلیغات یکی از مهم ترین ابزار درآمد روزنامه ها به شمار می رود، می توان روند رشد یا عدم رشد آن را در کشورهای جهان نشان داد، همان گونه که اشاره شد، تیراژ روزنامه ها در کشورهای توسعه یافته جهان با چالش هایی جدی روبه رو بوده است که دلیل عمده آن نیز ظهور و گسترش دنیای دیجیتال در دهه های گذشته بوده است، بنابراین می توان همین روند کاهش رشد را در درآمد حاصل از آگهی و تبلیغات این روزنامه ها نیز مشاهده کرد و این در حالی است که روند درآمد تبلیغاتی روزنامه های چاپی در کشورها و مناطق در حال توسعه جهان، با چنین چالش هایی روبه رو نبوده یا کمتر مواجه شده است.

مطابق آمار ارائه شده در فاصله سال های 2008 تا 2009 می توان روند درآمد تبلیغاتی روزنامه های جهان را به صورت زیر نشان داد: کشورهای در حال توسعه مانند ایالات متحده آمریکا، انگلستان و. . . با کاهش درآمد روبه رو بوده اند، به عنوان مثال ایالات متحده آمریکا یک کاهش منفی 25درصدی را شاهد بوده یا انگلیس حدود منفی 22درصد در این زمینه کاهش رشد داشته است، ژاپن، فرانسه، استرالیا و دیگر کشورهای توسعه یافته نیز با چنین آماری روبه رو بوده اند و این در حالی است که در کشورهای در حال توسعه ای مانند هند 13.1درصد رشد در زمینه درآمد تبلیغاتی برآورد شده است با توجه به آمار فوق می توان چنین نتیجه گرفت که درآمد حاصل از روند تبلیغات در کشورهای در حال توسعه کماکان به قوت خود باقی است و در این حالی است که در مناطق توسعه یافته جهان، با توجه به نفوذ بیشتر دنیای دیجیتال در زندگی مردم، درآمد مذکور تا حدی کاهش یافته است.