شعبده‌بازی کسب‌وکاری قدیمی که هنوز به راه است

غیب شدن سطل زیر دستمال، رد شدن طناب از داخل حلقه و ته قیچی، نصف کردن یک مرد و بعد بازگرداندن پاهایش به او، راه رفتن توپ روی لبه روسری، غیب کردن اجسام کوچک در دست... همه اینها بدون داشتن قدرت‌های ماورایی قابل انجام است. بعد از روزهایی که دیوید کاپرفیلد در برابر نگاه‌های زیادی از دیوار چین رد شد، در آسمان پرواز کرد و مجسمه آزادی را ناپدید کرد، شعبده‌بازان زیادی ظهور نکردند که بتوانند شهرت او را تکرار کنند. عده‌ای تصور کردند او قدرت‌های ماوراءالطبیعه دارد و نمی‌شود با او رقابت کرد.

اما شعبده‌بازان و آنهایی که آشنا به فنون و حقه‌های این حرفه هستند می‌دانند دیوید کاپرفیلد هم یکی مثل بقیه بود و تنها به شکلی حرفه‌ای‌تر و جذاب‌تر حقه‌هایش را عملی می‌کرد. درحالی‌که بسیاری از حقه‌های شعبده‌بازان لو رفته و خیلی‌ها می‌دانند چطور می‌شود با نخ‌های نامرئی در آسمان پرواز کرد، با کمک یک شعبده‌باز بدل از دیواری ضخیم گذشت و با حقه‌ای تصویری مجسمه‌ای عظیم را ناپدید کرد، هنوز هم شعبده‌بازان مخاطبان خود را دارند. هنوز هم آنها را به برنامه‌های مختلف دعوت می‌کنند تا کارهای عجیب و سرگرم‌کننده انجام دهند و هنوز هم با دیدن بعضی از نمایش‌های آنها با دهان باز به صحنه نمایش خیره می‌شوند.

آموزش شعبده‌بازی و رازهایی که فاش شد

یاد گرفتن رازهای شعبده‌بازی این روزها هزینه زیادی ندارد. می‌توانید در یکی از کلاس‌های شعبده‌بازی شرکت کنید و این فوت و فن‌ها را یاد بگیرید. حتی می‌توانید در خانه بنشینید، یکی از سی‌دی‌های آموزشی را سفارش بدهید و منتظر رسیدن آن باشید، بعد فیلم‌های آموزشی را تماشا کنید و ببینید شعبده‌بازان معروف چطور مخاطبان‌شان را متحیر می‌کنند.

آموزش تردستی معمولی چندان پرهزینه نیست. مثلاً با کمتر از 8 هزار تومان می‌توانید یک سی‌دی آموزشی شامل ساعت‌ها فیلم آموزش شعبده‌بازی و تردستی را همراه با وسایل مورد نیاز برای اجرا کردن بازی‌ها بخرید. امکان دانلود رایگان بعضی از این برنامه‌ها هم وجود دارد. البته اگر می‌خواهید حجم اینترنت‌تان را هم برای دانلود خرج نکنید، می‌توانید سراغ آموزش‌ آنلاین در وبلاگ‌ها و سایت‌های شعبده‌بازی بروید!

کلاس‌هایی برای افزایش حجم مغز

کلاس‌های حضوری هزینه بیشتری برای‌تان دارند. یکی از سایت‌های آموزش شعبده‌بازی در توضیحاتش درباره کلاس آموزشی مدعی شده: «این روزها در خیلی از کشورهای پیشرفته و صنعتی دنیا مانند انگلستان، کره‌جنوبی، آلمان، ژاپن، فرانسه، ایتالیا و … هنر علمی شعبده و تردستی به‌صورت جامع و آکادمیک به دوستداران و علاقه‌مندان به این هنر تدریس می‌شود.‌‌» این سایت در ادامه از فواید شعبده‌بازی این طور تعریف می‌کند: «این آموزش‌ها در زمینه شعبده و تردستی از چندین منظر قابل بررسی است. تقویت و بالابردن اعتماد‌به‌نفس، افزایش حجم مغز (براساس آخرین تحقیقات روان‌شناسان جهان) و آموزش درست صحبت کردن در جمع.

شرایط شرکت در کلاس‌های آموزشی‌ هم به این ترتیب است: کلاس‌ها هفته‌ای دو بار برگزار می‌شود، هر ترم یک ماه و هشت جلسه است. مبلغ شهریه ترم اول 70هزار تومان است و کلاس‌ها به درخواست خود هنرجو به‌صورت خصوصی هم برگزار می‌شود که در این صورت هزینه‌اش بیشتر می‌شود. در پایان هر ترم آزمون برگزار می‌شود و در صورت اجرای درست و منظم به مرحله بعد راه پیدا می‌کنید. مرحله آخر هم دریافت کارت عضویت کمپانی است. در صورت پیشرفت در مراحل بالاتر به شما معرفی‌نامه‌ای برای عضویت در کانون سرگرمی‌های نمایشی کل کشور زیر نظر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اهدا می‌شود.

بازی زیبای پرواز انسان، بازی زیبای تعویض لباس و ناپدید شدن در جعبه از تازه‌ترین نوشته‌های این سایت است. پست‌های قبلی آن هم مربوط به یک دی‌وی‌دی 6هزار تومانی در مورد «آموزش وارد کردن سکه قرض گرفته شده در شیشه آب پلمب» است. آموزش تبدیل شدن به آدم کوتوله، پرواز اجسام، خواندن ذهن، غیب کردن انسان روی صندلی، خم کردن قاشق و چنگال با نگاه کردن و... هم از آموزش‌های دیگری است که این سایت برای مخاطبانش آماده کرده است.

چشم‌بسته تا کجا می‌روید؟

یکی دیگر از سایت‌هایی که آموزش شعبده بازی را دنبال می‌کند در توصیف این هنر نوشته: «مطلب مهمـی که باید به خاطــر بسپارید این است که موفقیت یک بازی شعبــده یا تردستی بستگی به نحـوه ارائه آن دارد. غالباً ساده‌ترین شعبده‌ها را می‌توان به لطف ارائه‌ای مناسب به‌گونه‌ای جلوه داد که در حـد یک معجزه خودنمایی کند. پس باید یاد بگیرید که هر بازی را به نحوی مطلوب و پر کشش ارائه دهید.‌‌» 

این سایت که متعلق به بهروز کریمی شعبده‌باز معروف ایرانی است، بعضی از نکات ساده تردستی را آموزش داده. کریمی در سایتش نوشته نخستین آموزشگاه شعبده‌بازی را در ایران در سال 58 راه‌اندازی کرده. مهم‌ترین شعبده‌های او رانندگی با چشمان بسته در اتوبان تهران ـ کرج و متوقف کردن نبض خودش در بیمارستان بوده.

مشهورها و معمولی‌ها

شعبده‌بازان همه به یک اندازه به شهرت نرسیده‌اند. کار بعضی از آنها جذابیت‌هایی داشته که بیشتر از دیگران در معرض دید قرار گرفته. از کریس انجل که در میان شعبده‌بازان خارجی فعلی از شهرت بیشتری برخوردار است تا آنهایی که در ایران برای خودشان القابی مثل «پدر شعبده‌بازی ایران» و «نخستین زن شعبده‌باز ایرانی» برگزیده‌اند. در این میان یک شعبده‌باز جوان ایرانی در آذرماه گذشته برای سومین بار موفق شد جایزه بین‌المللی مرلین را به دست بیاورد و تنها شعبده‌باز آسیایی است که توانسته سه بار پشت سر هم به این جایزه برسد؛ یکی از معتبرترین جوایزی که انجمن بین‌المللی شعبده‌بازان هر سال برنده آن را از بین شعبده‌بازان ماهر انتخاب می‌کند.

به گزارش ایسنا، مهدی معمر، معروف به «مودینی» برای نخستین‌بار سال 2012 این جایزه را به‌دست آورد. یک سال بعد در ماه مارس 28 عضو انجمن شعبده‌بازان در مراسمی که در یکی از بزرگ‌ترین سالن‌های نمایش مالزی برگزار شد برای دومین‌بار جایزه مرلین را به شعبده‌باز ایرانی دادند. جایزه سال 2014 هم سومین جایزه او بود. او درباره این جایزه گفته: البته شعبده‌بازان بزرگی مانند دیوید کاپرفیلد و کریس انجل پیش از این موفق به دریافت این جایزه برای چند سال متوالی شده‌اند، به همین دلیل باید گفت اکنون من جزو پنج شعبده‌بازی قرار گرفته‌ام که توانسته‌اند سه سال متوالی این جایزه را به‌دست آورند. این شعبده‌باز جوان مدرک دکترای شعبده را هم به‌عنوان جوان‌ترین شعبده‌بازی که این مدرک را گرفته به‌دست آورده. مدرکی که در دنیای شعبده‌بازی تاکنون فقط 10 نفر موفق شده‌اند دریافت کنند.

بهروز کریمی معروف به پریستو خود را پدر شعبده‌بازی ایران معرفی می‌کند. او در وب‌سایتش درباره آموزش شعبده‌بازی مطالبی نوشته. شعبده‌بازی که بسیاری از راز و رمزهای دیوید کاپرفیلد و کریس‌انجل را فاش کرده و می‌گوید هیچ ماوراءالطبیعه‌ای در کارشان دخیل نبوده، بلکه حقه‌های آنها برای همه شعبده‌بازان ماهر آشناست. بسیاری از شعبده‌بازان ایرانی در برنامه‌های مختلف سرگرم‌کننده شرکت کرده و هنرنمایی می‌کنند. اما هنرشان آن‌قدر مورد توجه رسانه‌ها نبوده که بتواند برای‌شان شهرت بیشتری به همراه بیاورد.