امروزه كسب و كارهای خرد یكی از بخشهای حیاتی و ضروری فعالیتهای اقتصادی كشورها محسوب میشوند. كسب و كارهای خرد و خانگی میتواند برای جوانان و خانمهای خانهدار نقطه شروع مناسبی جهت توسعه كسب و كارهای شخصی و درآمدزا باشد، زیرا مدیریت این مشاغل در مقایسه با دیگر انواع كسبوكارها سادهتر و كمهزینهتر است. این مشاغل در كشورهای اروپایی و پیشرفته به خوبی شناخته شده است و در ایران مرحله آزمون و خطا را طی میكند.
شهرام بندپی، کارشناس بازاریابی و حوزه مدیریت کسبوکار در این خصوص به «فرصت امروز» میگوید: كسب و كار خانگی، آن دسته از فعالیتهایی را شامل میشود كه توسط عضو یا اعضای خانواده در فضای مسكونی یا فضایی كوچك در قالب یك طرح كسبوكار و بدون مزاحمت و ایجاد اخلال در آرامش واحد همجوار شكل گرفته و منجر به تولید و خدمت یا محصولی قابل عرضه به بازار میشود. بهعنوان نمونه افرادی كه قصد دارند در كسب و كار خانگی فعالیت داشته باشند میتوانند با یك دستگاه رایانه و یك خط تلفن یك كسب و كار اینترنتی را راه بیندازند و خدمات مختلفی را به مردم عرضه و از این راه برای خود درآمد كسب كنند.
این استاد دانشگاه ادامه میدهد: راهاندازی یک کسبوکار از داخل خانه سبب میشود که هزینههای راهانـــدازی و عملیــاتــی حداقل باشند. از سوی دیگر شرکتهای خانگی به مالکان این امکان را میدهد تا یک سبک زندگی و کاری انعطافپذیر داشته باشند. بسیاری از کارآفرینان خانگی از اینکه از هفت دولت آزاد هستند لذت میبرند.
مدیریت از راه دور
بندپی اضافه میکند: تکنولوژی، بسیاری از خانههای معمولی را به کلبههای الکترونیکی تبدیل کرده و همین امر به مدیران این امکان را میدهد تا طیف گستردهای از فعالیتهای بازرگانی را از داخل منازل خود اداره کنند. بسیاری از کارآفرینان، برای راهاندازی تجارت الکترونیکی خود در خانهها، از اینترنت استفاده میکنند که تقریبا گسترهای جهانی دارد. در گذشته، موسسات بازرگانی خانگی عمدتا صنایع غیرجذابی مثل بافندگی یا خیاطی را شامل میشدند. موسسات بازرگانی خانگی اکنون تنوع بیشتری یافتهاند که كاهش هزینههای رفتوآمد و دوری از ترافیك را برای افراد به دنبال دارد. كاهش بعضی از فشارها و استرسهای حضور در محل و آزادی و استقلال عمل بیشتر، ساعت كار انعطافپذیر، عدم نیاز به مجوز در بیشتر مشاغل، استفاده از نیروی كار سایر اعضای خانواده و كاهش در پرداخت هزینهها مانند اجاره و رهن از دیگر مزایای كسب و كار خانگی و خرد است.
این کارشناس حوزه بازاریابی با تشریح این موضوع که برای موفقیت در کسبوکار ابتدا باید هدف نهایی مشخص شود، میگوید: افرادی كه قصد ورود به بازار كار را دارند باید برای شغل انتخابی خود تحقیقات لازم را انجام دهند و برای شروع كار و همچنین كسب سود عجول نباشند. تمام افرادی كه این روزها آنها را به نام پولدار میشناسیم، از روز اول پولدار و سرمایهدار نبودند اما با استفاده از ذهن اقتصادی خود توانستند راه كسب درآمد خود را پیدا كنند. برخی مشاغل هستند كه حتی بدون سرمایه اولیه قابل انجام است.
بندپی تصریح میکند: قبل از شروع فعالیت باید نیازها شناسایی شود. برای این كار باید مدتی محل زندگی خود را بررسی و سعی کنید دانش كافی در مورد كسبوكار مورد نظر و تجربه كافی را بهدست آورید. به بیان بهتر فرصتها، محدودیتها و رقبای بازار خود را شناسایی كنید. وی اظهار کرد: از طرفی باید بدانید خلاقیت و نوآوری عامل كلیدی در موفقیت كســب و كـــار محســوب میشود و باید سعی كنید توانایی ایجاد كالا و خدمات جدید متناسب با نیاز بازار را داشته باشید و سعیتان بر این باشد كالا و خدمات منحصربهفردی را ارائه دهید و این متمایز بودن باید در ذهن مشتری نقش ببندد.
بازار خود را تعریف کنید
این کارشناس حوزه مدیریت کسبوکار با تاکید بر اینکه موفقیت بسیاری از تواناییهای بالقوه کسبوکارهای خانگی به میزان آمادگی مدیر قبل از شروع فعالیت بستگی دارد، میگوید: کتابخانه عمومی یکی از منابع عالی تحقیق برای مشتریان، صنایع، رقبا و نظایر اینها به حساب میآید. همچنین باید مشخص کنید که محدودیتهای ناحیه شما کدامند. قوانین محلی در بعضی از نواحی، راهاندازی کسبوکارهای خانگی را غیرقانونی میداند. ابتدا با بررسی این قوانین، از دردسرهای بعدی اجتناب کنید. میتوانید از ادارات و مراکز محلی درخواست مستثنا شدن از این قانون را بدهید.
وی ادامه میدهد: برای موفقیت در کسبوکــارهـــای خـــانـگی بــاید مناسبترین مکان را بهعنوان دفتر کــار خــود بــرگزینید. تقریبا نیمی از تمام کارآفرینان خانگی در خارج از اتاق خواب خود مشغول فعالیت هستند. بهترین شیوه تعیین مکان ایدهآل فعالیت اداری، بررسی ماهیت فعالیت بازرگانی و مشتریان است. از استقرار موسسه بازرگانی خود در اتاق خواب یا اتاق نشیمن اجتناب کنید. بندپی تصریح کرد: بر ایدههای بازرگانی خانگی تمرکز کنید. غالبا در این فكر نباشید كه همه محصولات را برای همه نیازها تولید كنید. بازار خود را تعریف كرده و پشتیبان مشتریان خود باشید. بسیاری از موسسات موفق خانگی بر بخش خاصی از مشتریان یا تخصصهای خاص متمرکز هستند.
مدیریت خانوادگی!
این استاد دانشگاه گفت: درباره قواعد و مقررات فعالیت بازرگانی خود با خانواده به بحث بنشینید. اداره یک شرکت خانگی بدان معناست که شما میتوانید زمان بیشتری را با خانواده بگذرانید و خانواده نیز میتواند زمان بیشتری را در کنار شما صرف کند. پیشاپیش مقرراتی را برای متوقف کردن عوامل ایجادکننده اختلال تعیین کنید.
بندپی در ادامه میافزاید: حتما باید یک نام مناسب را برای شرکت خود انتخاب كنید. نخستین تصمیم بازاریابی شما انتخاب نام شرکت است. استفاده از نام خودتان کار را ساده میکند ولی بعید است به فروش محصول یا خدمت شما کمکی کند. تجهیزات مناسب را خریداری کنید. تکنولوژی مدرن به کارآفرینان خانگی این امکان را میدهد تا ظاهری همانند 500 شرکت برتر دنیا بیابند. ولی این امر تنها در صورتی محقق خواهد شد که شما تجهیزات مناسب را خریداری کنید. یک دفتر خانگی مجهز باید یک خط تلفن مجزا، یک کامپیوتر، یک چاپگر لیزری یا جوهرافشان، یک دستگاه فاکس، یک دستگاه کپی، یک اسکنر و یک تلفن پاسخگو (یا پست صوتی) داشته باشد ولی به این موضوع توجه داشته باشید که شما نمیتوانید همه این موارد را از همان روز اول در اختیار بگیرید.
وی تاکید کرد: برای انجام کار حتما لباس مناسب بر تن كنید. پوشیدن لباس راحت یکی از بهترین لذتهای کار کردن در خانه به حساب میآید. هنگامی که نیازمند پوشیدن لباس برای ملاقات با یک مشتری، انجام فروش، ملاقات با بانکدار، بستن یک قرارداد و نظایر اینها هستید، این کار را به خوبی انجام دهید و از پوشیدن لباس راحتی اجتناب کنید.