نوسان قیمت دلار همزمان با اخبار وین

به گزارش فرصت امروز به نقل از تجارت نیوز، اخبار مذاکرات وین در ماه های پایانی سال همچون پاندولی از امیدواری به سمت تردید می رود و بازمی گردد. در حالی که هفته های گذشته اخباری از پایان ماراتن نفس گیر مذاکرات منتشر شده بود، حالا همه چیز متوقف شده است و هیات ها برای مشورت و تصمیم گیری به کشورهای خود بازگشته اند. در این میان قیمت دلار با هر سیگنال از وین بالا و پایین می رود. اخبار امیدوارکننده هفته های پیشین، نرخ ارز را به کانال ۲۵ هزار تومان برد اما با ایجاد دوباره تردیدها نسبت به سرانجام برجام، باز هم دلار به محدوده ۲۶ هزار تومان بازگشت.

این نوسانات قرار است سال آینده به چه سمتی بروند؟ حجت قندی، اقتصاددان در گفتگو با تجارت نیوز، سناریوهای مختلف برای بازار ارز را در سال ۱۴۰۱ بررسی کرده است.

احتمال ثبات قیمت دلار در محدوده فعلی

به اعتقاد او، عوامل خارجی و داخلی بر قیمت دلار اثرگذار هستند. قندی توضیح می دهد: دسته نخست متاثر از درآمدهای ارزی کشور و دسته دوم شامل سیاست های دولت در رابطه با بازار ارز و تجارت است. برای مثال اگر تجارت تسهیل شود، میزان واردات و توان خرید مردم افزایش می یابد و قیمت ارز در همین محدوده فعلی باقی می ماند.

او می افزاید: احتمالا دولت در سال آینده انگیزه خواهد داشت که حتی در صورت افزایش درآمدهای ارزی، از کاهش قابل توجه قیمت دلار جلوگیری کند.

قندی تاکید می کند: البته کاهش قیمت دلار می تواند اشتباه بزرگی باشد. چرا که شرکت های ایران توان رقابت خود را با محصولات خارجی از دست می دهند و سریع تر از بازار خارج می شوند.

این اقتصاددان ادامه می دهد: بهترین حالت وجود ثبات نسبی در بازار ارز است که شرایط لازم برای تحقق آن وجود دارد. دولت در کوتاه مدت و برای بازه یک تا دو ساله می تواند قیمت ارز را تا حدودی کنترل کند. احتمالا قیمت دلار در بازار آزاد در همین محدوده فعلی ۲۵ و ۲۶ هزار تومان باقی می ماند.

کنترل، تثبیت یا فاجعه ارزی؟

او می افزاید: ممکن است قیمت ارز مانند برخی سال های گذشته روی یک نرخ خاص تثبیت نشود و نوساناتی داشته باشد. البته اگر دولت بر تثبیت نرخ دلار اصرار نکند، شرایط بهتر خواهد بود. اما می تواند با تزریق ارز بازار را تا حدودی کنترل کند.

قندی توضیح می دهد: کنترل به این معناست که قیمت ها برای مثال در محدوده ۲۳ تا ۲۷ هزار تومان در نوسان باشد. اما اگر مانند برخی سال ها ناگهان قیمت دلار سه برابر شود، شرایط از کنترل خارج شده و می توان گفت نوعی فاجعه ارزی رخ داده است.

او می افزاید: این حالت با توجه به شرایط بازار انرژی، احتمالا در آینده نزدیک رخ نمی دهد. اما تجربه نشان داده است که اگر دولت تصمیم بگیرد در برابر قیمت دلار سدی ایجاد و در واقع آن را تثبیت کند، این سد پس از مدتی می شکند. در ادامه، قیمت ارز چند برابر می شود.

این اقتصاددان تاکید می کند: بازار، مردم و دولت نباید به تغییرات در حد چند هزار تومان حساس باشند. برای مثال نوسان در محدوده ۲۰ تا ۳۰ هزار تومان، برای قیمت دلار چندان شدید محسوب نمی شود.

شوک ارزی بعدی دور نیست

قندی در عین حال معتقد است: واقعیت های اقتصادی ایران نشان می دهد که فاصله میان شوک های ارزی کاهش یافته است. پیش از این، بالاترین فاصله میان ورود دو شوک افزایشی به قیمت دلار، حدود سال های ۷۳ تا ۸۸ بود.

او می افزاید: از ۸۸ به این سو، چند شوک دیگر اتفاق افتاده و با توجه به نرخ فزاینده تورم، آن فاصله زمانی   ۱۵ ساله دیگر بعید است ایجاد شود.

احتمال تکرار اشتباهات گذشته و وقوع شوک ارزی

او می گوید: بر اساس برخی واقعیت ها، احتمال افزایش درآمدهای ارزی ایران در سال آینده زیاد است. تجربه نشان می دهد در این مواقع دولت مخارج خود را برای مثال از طریق تزریق پول به جامعه، بالا می برد. در نتیجه قدرت خرید مردم بیشتر می شود.

قندی می افزاید: این رویه احتمالا در سال آینده نیز رخ می دهد. به عبارت دیگر، دولت می تواند در کوتاه مدت نرخ تورم را اندکی کاهش دهد و قیمت دلار را تا حدودی کنترل کند.

جدول کامل قیمت دلار و ارزهای معتبر