سنگ اندازی آمریکا برای توسعه بندر چابهار

مقامات هندی می گویند: تولید کنندگان غربی از تامین تجهیزات برای یک بندر ایرانی که قرار است هند در توسعه آن مشارکت کند به دلیل نگرانی ها از وضع مجدد تحریم های آمریکا علیه تهران فاصله گرفته و به بلند پروازی های استراتژیک دهلی نو در منطقه لطمه زده است.

به گزارش ایسنا، بندر چابهار که در خلیج عمان و در امتداد تنگه هرمز واقع شده است، در امیدهای هند برای گشایش یک کریدور حمل ونقل به آسیای مرکزی و افغانستان و دور زدن پاکستان، نقش محوری است.

هند پس از لغو تحریم های هسته ای علیه ایران، ۵۰۰ میلیون دلار برای تسریع توسعه این بندر متعد شد اما شرکت های دولتی هندی که کار توسعه چابهار را برعهده دارند، هنوز یک مناقصه برای تامین تجهیزاتی مانند جرثقیل ها و لیفتراک ها اعطا نکرده اند.

دونالد ترامپ، رییس جمهور آمریکا در تبلیغات انتخاباتی خود از توافق هسته ای با ایران انتقاد کرده و از زمانی که در ژانویه قدرت را به دست گرفته است، ایران را متهم کرده تهدیدی برای سایر کشورهای خاورمیانه است.

دو مقام هندی در گفت و گوی جداگانه به رویترز اظهار کردند: گروه مهندسی سوئیسی لیبهر و کانکرینز و کارگوتک فنلاند به شرکت "ایندیا پورتس گلوبال که این بندر دریای عمیق را می سازد، اعلام کرده اند به دلیل این  که بانک هایشان به دلیل ابهام نسبت به سیاست آمریکا آماده نیستند مبادلات مربوط به ایران را تسهیل کنند، قادر به دادن پیشنهاد در مناقصه نیستند.

این شرکت ها بازار تجهیزات سفارشی برای ساخت اسکله ها و پایانه های کانتینری را در دست دارند.

یک مقام هندی اظهار کرد: نخستین مناقصه در سپتامبر برگزار شد، اما به دلیل نگرانی از تجدید تحریم ها، تقاضاهای معدودی را جلب کرد. این نگرانی از ژانویه تشدید شده است.

یک مقام هندی که مایل نبود نامش فاش شود، به رویترز گفت: اکنون وضعیت به گونه ای است که ما دنبال تامین کنندگان می دویم.

یک سخنگوی کانکرینز حاضر نشد در این باره اظهارنظر کند و تنها تایید کرد که این شرکت در پروژه حضور ندارد. شرکت های کارگو تک و لیبهر نیز در این باره اظهارنظر نکردند.

بعضی از مناقصه ها از سپتامبر سه بار برگزار شدند زیرا نتوانستند پیشنهاد دهنده ای را جذب کنند. تنها یک شرکت چینی از آن زمان برای تامین بعضی از تجهیزات پا پیش گذاشته است.

ترامپ توافق هسته ای میان ایران و شش قدرت جهانی را بدترین توافقی که تاکنون مذاکره شده، خوانده است. ابهام پیرامون سیاست آمریکا باعث تاخیرهای طولانی در قراردادهایی شده که ایران با شرکت های بین المللی برای توسعه میادین نفتی خود و خرید هواپیما برای شرکت های هواپیمایی داشته است.

لغو تحریم های سازمان ملل و اتحادیه اروپا در سال ۲۰۱۶ تا حدودی دسترسی ایران به سیستم مالی بین المللی را که برای تجارت حیاتی است، فراهم کرد، اما بانک های بین المللی که در آمریکا حضور دارند، به دلیل نگرانی از نقض تحریم های یک جانبه واشنگتن که همچنان به قوت خود باقی هستند، تمایلی برای تسهیل توافق های ایران نشان نمی دهند.

به گفته سفیر هند در ایران، پروسه تامین تجهیزات برای بندر چابهار در جریان بوده و ساخت بعضی از جرثقیل های سفارشی حداکثر ۲۰ ماه به طول می انجامد. وضعیت بانکی نیز به آهستگی رو به بهبود است.

وی در ایمیلی به رویترز گفت: مناقصه ها به دلایل مختلف از جمله عدم رعایت خصوصیات فنی مجددا برگزار شده اند و کانال های بانکی در ماه های اخیر تا حدودی بهبود پیدا کرده اند.

هند بیش از یک دهه به دنبال توسعه بندر چابهار به عنوان قطبی برای لینک های تجاری خود به کشورهای سرشار از منابع آسیای مرکزی و افغانستان بوده است. دسترسی به این کشورها به دلیل روابط تیره هند با پاکستان، در حال حاضر پیچیده شده است.

تاخیرهای اداره، مذاکرات دشوار با ایران و ریسک برانگیختن ناخشنودگی واشنگتن به معنای این بوده که تاکنون پیشرفت اندکی در کار توسعه این بندر وجود داشته است. اما نارندرا مودی، نخست وزیر هند تحت تاثیر توسعه بندر گوادار پاکستان از سوی چین که در فاصله حدود ۱۰۰ کیلومتری چابهار قرار دارد، برنامه های سرمایه گذاری عظیمی حول چابهار رونمایی کرده و پیشنهاد کمک برای ساخت خطوط راه آهن، جاده ها و کارخانه های تولید کود که به ۱۵ میلیارد دلار بالغ می شود را عرضه کرده است.

تاکنون یک خط اعتباری ۱۵۰ میلیون دلاری که هند می خواهد برای توسعه چابهار برای ایران گسترش دهد فعال نشده، زیرا ایران سهم کاری خود را انجام نداده است.

به گفته یک مقام دولتی هند، ایران ها این وام را دریافت نکردند، زیرا به دلیل عدم وجود مشارکت کننده یا مشکلات بانکی مناقصه ها را اعطا نکرده اند.

با اینهمه سفیر هند اظهار کرده است: ایران اعلام کرده که پیشنهادها برای استفاده از این خط اعتبار را ارسال خواهد کرد.

مینا سینگ روی، مدیر مرکز آسیای مرکزی در موسسه تحلیل ها و مطالعات دفاعی در دهلی نو می گوید افزایش تنش ها میان واشنگتن و تهران، بر پروژه توسعه بندر چابهار تاثیر خواهد گذاشت.