مهم ترین رویدادهای واقعی جهان در سال ۲۰۲۵

سال ۲۰۲۵ یکی از پرتحول ترین سال های قرن ۲۱ بود؛ سالی که با بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید آغاز شد، جنگ تجاری گسترده ای را به راه انداخت، بازارهای مالی رکوردهای تاریخی زدند، تنش های خاورمیانه به جنگ مستقیم منجر شد، هوش مصنوعی وارد مرحله قانون گذاری عملی گردید و بلایای اقلیمی خسارت های بی سابقه ای به بار آورد. در ادامه، مروری جامع و به ترتیب زمانی بر مهم ترین رویدادهای واقعی و تأثیرگذار سال ۲۰۲۵ داریم، همراه با اعداد و ارقام کلیدی.

ژانویه | آغاز عصر دوم ترامپ و نااطمینانی جهانی

•  ۲۰ ژانویه: دونالد ترامپ به عنوان ۴۷مین رئیس جمهور آمریکا سوگند خورد (دومین دوره غیرمتوالی پس از گروور کلیولند). در روز اول، بیش از ۱۵۰۰ نفر از حامیانش را که در ارتباط با حمله ۶ ژانویه ۲۰۲۱ محکوم شده بودند، عفو کرد؛ خروج آمریکا از سازمان بهداشت جهانی و توافق پاریس اقلیمی را اعلام کرد و وضعیت اضطراری ملی در مرز جنوبی اعلام نمود.
•  اجلاس داووس ۲۰۲۵ (۲۰-۲۴ ژانویه): با تم «همکاری برای عصر هوشمند»، تمرکز بر ژئوپلیتیک، تجارت، هوش مصنوعی و تغییرات اقلیمی. رهبران بر تنش های تجاری آمریکا-چین و نیاز به همکاری جهانی تأکید کردند.

فوریه-مارس | آغاز جنگ تجاری و ذخیره استراتژیک بیت کوین

•  فوریه-مارس: اعمال تعرفه های اولیه ترامپ: ۲۵% بر کانادا و مکزیک، ۲۰% افزایش بر چین. کانادا و چین بلافاصله تلافی کردند.
•  مارس: ترامپ فرمان اجرایی ذخیره استراتژیک بیت کوین را امضا کرد (حدود ۲۰۰,۰۰۰ بیت کوین مصادره شده دولتی، ارزش تقریبی ۱۷ میلیارد دلار در آن زمان). این اقدام بیت کوین را به عنوان دارایی ذخیره رسمی به رسمیت شناخت.
•  بیت کوین در مارس-اکتبر چندین رکورد زد و به اوج بیش از ۱۲۶,۰۰۰ دلار رسید (ATH اصلی در اکتبر حدود ۱۲۶,۱۹۸ دلار).

آوریل-مه | تشدید جنگ تجاری و بلایای اولیه

•  آوریل: اعلام تعرفه های گسترده تر (تا ۴۱% بر برخی کشورها) تحت قانون اضطراری اقتصادی. بورس های جهانی اصلاح شدید داشتند.
   
• مه: واکنش تلافی جویانه چین و اروپا؛ تعرفه های متقابل بر کالاهای آمریکایی.

ژوئن | جنگ مستقیم اسرائیل-ایران (جنگ ۱۲ روزه)

•  ۱۳ ژوئن: اسرائیل عملیات گسترده ای علیه تأسیسات هسته ای، نظامی و انرژی ایران آغاز کرد (کد عملیات: Rising Lion). ده ها سایت هسته ای، پایگاه نظامی و فرماندهان ارشد (از جمله حسین سلامی و محمد باقری) هدف قرار گرفتند.
•  ایران با صدها موشک و پهپاد پاسخ داد (بیشتر رهگیری شدند). آمریکا در ۲۲ ژوئن ضربه هایی وارد کرد.
•  ۲۴ ژوئن: آتش بس با میانجی گری آمریکا. این جنگ تنش های منطقه ای را به اوج رساند و قیمت نفت را موقتاً جهش داد.

ژوئیه-سپتامبر | رکوردشکنی فلزات گران بها و قانون گذاری AI

•  تابستان: طلا به رکورد بیش از ۴,۵۰۰ دلار در هر اونس رسید (تا پایان سال حدود ۴,۵۳۰ دلار)؛ نقره و مس نیز رکورد زدند (نقره تا ۷۹ دلار). تقاضای امن و صنعتی عامل اصلی بود.
•  اوت: اجرای عملی قانون هوش مصنوعی اتحادیه اروپا (AI Act)؛ محدودیت های پرریسک و الزام شفافیت برای شرکت ها. ادغام گسترده AI مولد در زندگی روزمره.

اکتبر | بلایای اقلیمی گسترده

طوفان ها، سیل ها، آتش سوزی ها (به ویژه آتش سوزی های کالیفرنیا با بیش از ۶۰ میلیارد دلار خسارت) و سایر رویدادها بیش از ۱۲۰ میلیارد دلار خسارت جهانی ایجاد کردند (بیمه ای حدود ۸۰-۱۰۰ میلیارد). بیش از ۱ میلیون نفر جابه جا شدند؛ یکی از پرهزینه ترین سال ها.

نوامبر-دسامبر | نشست های امنیتی و پایان سال پرتنش

•  نوامبر: نشست های ناتو و افزایش تعهدات دفاعی در برابر روسیه، چین و خاورمیانه.
•  دسامبر: بازارها با ترکیبی از جنگ تجاری، تنش های نظامی و رکوردهای فلزات گران بها سال را بستند. بیت کوین در پایان سال حدود ۸۸-۹۰ هزار دلار بود.

جمع بندی : سال ۲۰۲۵ سال بازگشت سیاست های حفاظتی آمریکا، رکوردشکنی بیت کوین (تا ۱۲۶ هزار دلار) و طلا (تا ۴,۵۳۰ دلار)، جنگ مستقیم خاورمیانه، قانون گذاری هوش مصنوعی، رقابت تراشه ها و خسارت های سنگین اقلیمی (بیش از ۱۲۰ میلیارد دلار) بود. این سال مرزهای جدیدی در اقتصاد، فناوری و ژئوپلیتیک ترسیم کرد و نااطمینانی را به سطحی بی سابقه رساند.