چگونه در محیط کار فضای دوستی را تقویت کنیم؟

یک فرد شاغل به طور متوسط حدود ۹۰ هزار ساعت از عمر خود را در محیط کار سپری می کند. این عدد شگفت انگیز یک حقیقت ساده اما عمیق را آشکار می سازد: ما در طول زندگی، زمان بیداری بیشتری را با همکاران مان می گذرانیم تا با بسیاری از اعضای خانواده و دوستان نزدیک خود. 

این واقعیت کیفیت روابط ما در محیط کار را از یک موضوع جانبی و مربوط به منابع انسانی به یکی از محورهای اصلی کیفیت زندگی و موفقیت حرفه ای تبدیل می کند. داشتن دوست در محل کار دیگر یک مزیت لوکس نیست، بلکه یکی از قوی ترین پیش بینی کننده های رضایت شغلی خلاقیت و حتی ماندگاری در یک سازمان است. یک دوست خوب در دفتر کار می تواند یک روز کاری پراسترس را قابل تحمل و یک موفقیت تیمی را شیرین تر کند.

با این حال این مسیر به ظاهر ساده مانند راه رفتن بر روی یک طناب نازک است که در ارتفاعی بالا کشیده شده. در یک سو دره ای از انزوای حرفه ای و روابط سطحی قرار دارد و در سوی دیگر دره ای از مرزهای درهم شکسته، سیاست بازی های اداری و دوستی های نافرجامی که محیط کار را به یک میدان مین تبدیل می کنند. 

تبدیل یک همکار به یک دوست واقعی یک فرآیند تصادفی نیست؛ بلکه یک هنر و یک مهارت است که نیازمند هوش هیجانی، صبر و استراتژی است. این فرآیند، قواعد نانوشته خاص خود را دارد که نادیده گرفتن آنها می تواند به راحتی نتیجه معکوس دهد، اما چگونه می توان این مسیر حساس را با موفقیت طی کرد و روابطی ساخت که هم از نظر شخصی غنی و هم از نظر حرفه ای، سازنده باشند؟ در این مقاله ما نقشه این مسیر ظریف را با تمام جزییاتش ترسیم خواهیم کرد.

شمشیر دولبه: فرصت و چالش همزمان

قبل از آنکه وارد بخش راهنمای عملی شویم، باید به درستی ابعاد چرایی مسئله را درک کنیم. مزایای داشتن دوست در محل کار بسیار فراتر از داشتن یک هم صحبت برای وقت ناهار است. براساس گزارش هاروارد بیزینس کارمندانی که حداقل یک دوست صمیمی در محل کار خود دارند، به طور قابل توجهی در کار خود درگیرتر (Engaged) هستند. 

آنها با انرژی بیشتری کار می کنند، خلاقیت بالاتری از خود نشان می دهند و احتمال اینکه شرکت را ترک کنند، بسیار کمتر است. دوست شما در محیط کار، به یک سیستم پشتیبانی عاطفی تبدیل می شود؛ کسی که چالش های منحصربه فرد شغل شما را بدون نیاز به توضیحات طولانی درک می کند. این روابط، همکاری بین تیمی را تسهیل می کنند، جریان اطلاعات غیررسمی اما حیاتی را بهبود می بخشند و حس تعلق خاطر عمیقی به سازمان ایجاد می کنند.

اما در کنار این تصویر زیبا نیمه تاریکی نیز وجود دارد که باید به آن آگاه بود. مرز بین صمیمیت و حرفه ای گری بسیار باریک است. چگونه می توانید به دوستی که عملکرد ضعیفی دارد، بازخورد منفی و صادقانه بدهید؟ اگر دوست شما اطلاعات محرمانه ای را با شما در میان گذاشت که برخلاف منافع شرکت است، وظیفه شما چیست؟ رقابت برای یک جایگاه شغلی یکسان، چگونه بر دوستی شما تاثیر خواهد گذاشت؟ 

اینها تنها بخشی از چالش هایی هستند که می توانند یک رابطه دوستانه را به یک موقعیت بغرنج و فرسایشی تبدیل کنند. علاوه بر این، شکل گیری گروه های دوستانه بسته در یک تیم، می تواند ناخواسته باعث انزوای سایر اعضا شود و به فرهنگ کار تیمی آسیب بزند. بنابراین، قدم گذاشتن در این مسیر نیازمند آگاهی کامل از هر دو روی این سکه است.

مطلب مرتبط: برای افزایش کارایی در محیط کار دوست پیدا کنید

معماری یک دوستی واقعی

دوستی های پایدار در محیط کار به ندرت به صورت انفجاری و ناگهانی شکل می گیرند. آنها محصول فرآیندی آرام، حساب شده و مبتنی بر یک اصل کلیدی هستند: تشدید تدریجی و متقابل. 

شما با یک حرکت بزرگ و پرریسک شروع نمی کنید، بلکه با مجموعه ای از گام های کوچک و کم خطر، به تدریج عمق رابطه را افزایش می دهید و در هر مرحله، واکنش طرف مقابل را ارزیابی می کنید.

•    گام اول؛ یافتن زمینه های مشترک: فرآیند با تعاملات کوتاه و غیرکاری در فضاهای عمومی شرکت آغاز می شود. یک گفت وگوی چند دقیقه ای در کنار دستگاه قهوه ساز، یک تعریف ساده از کفش های ورزشی همکارتان یا یک سوال درباره برنامه های آخر هفته، همگی فرصت هایی برای اسکن کردن زمینه های مشترک هستند. هدف در این مرحله، صرفا شناسایی نقاط اشتراک خارج از حوزه کاری است. آیا هر دو به یک تیم ورزشی خاص علاقه دارید؟ آیا هر دو از یک سبک موسیقی لذت می برید یا فرزندان هم سن دارید؟ این نقاط مشترک جرقه های اولیه برای حرکت به مرحله بعد هستند.

•    گام دوم؛ اولین عبور از مرز: پس از شناسایی یک علاقه مشترک، گام بعدی دعوت از همکارتان برای یک فعالیت کوتاه و مشخص در خارج از چارچوب جلسات رسمی است. پیشنهاد یک قهوه یا صرف ناهار در یک رستوران نزدیک، یک انتخاب ایده آل است. این حرکت، یک سیگنال ظریف است که می گوید: «من علاقه مندم تو را به عنوان یک فرد، و نه فقط یک همکار، بشناسم». این مرحله، اولین آزمون واقعی است. اگر همکار شما با اشتیاق استقبال کرد، شما چراغ سبز را برای ادامه مسیر دریافت کرده اید.

•    گام سوم؛ آزمون آسیب پذیری متقابل: این مرحله قلب فرآیند اعتمادسازی است. پس از ایجاد یک راحتی اولیه زمان آن است که به تدریج لایه های حرفه ای را کنار بزنید و کمی از جنبه های شخصی تر خود را به اشتراک بگذارید. این به معنای افشای رازهای بزرگ نیست. صحبت کردن درباره یک چالش کوچک در یک پروژه شخصی، تعریف کردن یک داستان خنده دار از تعطیلات یا صحبت درباره یک سرگرمی همگی اشکالی از آسیب پذیری کنترل شده هستند. نکته حیاتی در این مرحله، تقابل است. شما باید منتظر بمانید و ببینید آیا طرف مقابل نیز با به اشتراک گذاشتن اطلاعات مشابهی به این حرکت شما پاسخ می دهد یا خیر. اگر شما مدام در حال اشتراک گذاری باشید و او صرفا شنونده باقی بماند، این یک زنگ خطر است. دوستی، یک جاده دوطرفه است.

•    گام چهارم؛ گسترش به دنیای خارج از کار: اگر تمام مراحل قبلی با موفقیت طی شد، اکنون می توانید تعاملات را به خارج از ساعات و محیط کاری گسترش دهید. یک دعوت برای تماشای یک مسابقه ورزشی، رفتن به یک کنسرت یا حتی یک قرار گروهی با دیگر دوستان، نشان دهنده ورود رابطه به فاز یک دوستی واقعی است.

مرزبندی هوشمندانه

ساختن دوستی نیمی از ماجراست. نگهداری هوشمندانه آن در یک محیط حرفه ای، نیمه دیگر و شاید دشوارتر آن است. کلید موفقیت در این بخش تعریف و احترام به مرزها است.

قانون منطقه پرواز ممنوع کاری: یکی از بهترین تکنیک ها توافق بر سر ایجاد زمان ها یا مکان هایی است که صحبت درباره کار در آنجا ممنوع است. وقتی برای شام بیرون می روید، آگاهانه تصمیم بگیرید که درباره پروژه ها، مدیران یا مشکلات اداری صحبت نکنید. این کار به رابطه شما اجازه می دهد تا در فضایی غیر از فضای کار نیز رشد کند و هویت مستقلی پیدا کند.

مدیریت اطلاعات محرمانه:  شما باید از همان ابتدا یک مرز روشن برای خود تعیین کنید. هرگز اطلاعات محرمانه شرکت را، حتی با صمیمی ترین دوست کاری تان، در میان نگذارید. به همین ترتیب اگر دوست شما اطلاعاتی را به صورت شخصی با شما در میان گذاشت هرگز از آن اطلاعات در یک زمینه کاری استفاده نکنید. حفظ این دیوار آتشین، برای بقای هر دو وجه رابطه شما (دوستی و حرفه ای) ضروری است.

آمادگی برای سناریوهای دشوار:  در مورد آینده فکر کنید. اگر روزی مدیر دوست خود شدید، چگونه این رابطه را مدیریت خواهید کرد؟ اگر بر سر یک موضوع کاری با هم به اختلاف خوردید، آیا می توانید بدون آسیب زدن به دوستی تان، آن را حل کنید؟ صحبت کردن شفاف درباره این سناریوهای احتمالی (البته زمانی که دوستی به اندازه کافی مستحکم شده) می تواند از بسیاری از سوءتفاهم های آینده جلوگیری کند.

مطلب مرتبط: ۵ قانون اساسی برای حفظ دوستی در محیط کار

سخن پایانی

در نهایت، باید به یاد داشته باشیم که دوستی در محیط کار، یک محصول جانبی شانس و تصادف نیست، بلکه نتیجه پرورش آگاهانه و هوشمندانه روابط انسانی است. این یک مهارت است که مانند هر مهارت دیگری، با تمرین و آگاهی، بهتر می شود.

این فرآیند شما را ملزم می کند که شنونده بهتری باشید، هوش هیجانی خود را تقویت کنید و یاد بگیرید که چگونه بین صمیمیت و حرفه ای گری تعادل برقرار نمایید. پاداش این تلاش، تنها داشتن یک زندگی کاری شادتر و رضایت بخش تر نیست. در دنیایی که شبکه سازی یکی از کلیدهای اصلی پیشرفت است، دوستانی که در سنگر کار در کنار شما بوده اند، به قدرتمندترین و وفادارترین بخش از شبکه حرفه ای شما در تمام طول عمرتان تبدیل خواهند شد. آنها کسانی هستند که موفقیت های شما را از صمیم قلب جشن می گیرند و در زمان شکست، بدون قضاوت در کنار شما خواهند ایستاد. این، سرمایه گذاری ای است که بازدهی آن را با هیچ معیار مالی نمی توان سنجید.

منابع:

https://hbr.org

https://www.indeed.com