بدترین مدیران دنیا چه درس هایی برای کارآفرینان دارند؟

شاید تاثیرگذارترین معلمی که در زندگی حرفه ای خود داشته اید، همان کسی باشد که بیشترین آسیب را به انگیزه و اعتماد به نفس شما زده است. این یک گزاره تلخ و متناقض است، اما در قلب آن یک حقیقت قدرتمند و رهایی بخش نهفته است. ما در فرهنگ عامه و کتاب های مدیریتی دائما در حال ستایش رهبران الهام بخش و کاریزماتیک هستیم؛ آن مدیران اسطوره ای که با خرد و درایت خود مسیر موفقیت را برای ما هموار می کنند، اما در سکوت اغلب فراموش می کنیم که درس های عمیق تر، پایدارتر و گاهی دردناک تر را از ضدقهرمانان این داستان ها می آموزیم: مدیران بد!

یک مدیر بد فاجعه انسانی و ترمز دستی بزرگ برای بهره وری است، اما او ناخواسته یک نقش دیگر را نیز ایفا می کند: او به یک نقشه راه معکوس تبدیل می شود. او با هر تصمیم اشتباه، هر کلمه نابجا و هر عمل خودخواهانه اش با وضوحی بی رحمانه به ما نشان می دهد که رهبری واقعی دقیقا چه چیزی نیست. 

این درس ها، برخلاف نصایح شیرین کتاب ها، در حافظه عاطفی ما حک می شوند و هرگز فراموش نمی گردند. آنها ما را وادار می کنند تا اصول بنیادین رهبری را نه به عنوان یک تئوری، که به مثابه یک ضرورت حیاتی برای بقای روانی خود، درونی سازی کنیم.

این مقاله مرثیه ای برای قربانیان مدیریت بد نیست. این یک بیانیه قدرتمند برای بازپس گیری روایت است. ما به کاوش در این دانشگاه غیررسمی اما بی نهایت ارزشمند خواهیم پرداخت و کشف خواهیم کرد که چگونه تجربیات منفی، اگر با نگاهی هوشمندانه تحلیل شوند، می توانند به قدرتمندترین کاتالیزور برای تبدیل شدن ما به رهبرانی همدل تر، استراتژیک تر و در نهایت، انسان تر تبدیل شوند. این هنر استخراج طلا از دل تاریکی است.

درس اول: اعتماد، اکسیژن تیم است

مدیر بد یک ریزمدیر است. او در دنیایی از ترس و بی اعتمادی زندگی می کند و بر این باور است که اگر کنترل کامل تمام جزییات را در دست نداشته باشد، همه چیز از هم خواهد پاشید. او اطلاعات را مانند یک راز دولتی نزد خود نگه می دارد، در هر ایمیلی باید حضور داشته باشد و بر کوچک ترین وظایف اعضای تیمش، نظارت وسواس گونه می کند. 

این رفتار، که اغلب با نقاب توجه به جزییات پنهان می شود، در واقع فریاد بلند یک ناامنی عمیق است. او به تیمش اعتماد ندارد و در نتیجه، تیمی می سازد که به خودش اعتماد ندارد. این کار، اکسیژن خلاقیت و ابتکار را از اتاق خارج کرده و تنها پوسته ای از کارمندان مطیع اما بی انگیزه را باقی می گذارد.

درس قدرتمندی که از این وضعیت می آموزیم این است که توانمندسازی تنها یک کلمه کلیدی مدیریتی زیبا نیست؛ این هسته اصلی رشد پایدار است. رهبر بزرگ، یک کنترل چی نیست؛ او یک معمار اعتماد است. او می داند که وظیفه اش، انجام دادن تمام کارها نیست، بلکه خلق فضایی است که در آن، افراد بااستعداد بتوانند بهترین کار خود را انجام دهند. 

او به جای کنترل ورودی ها، بر روی تعریف خروجی های مشخص تمرکز می کند و سپس، یک قدم به عقب برمی دارد و به تیمش اجازه می دهد تا با هوش و خلاقیت خود، مسیر رسیدن به آن هدف را پیدا کنند. فرهنگ «آزادی و مسئولیت» در نتفلیکس، بر پایه همین اصل بنا شده است. آنها با استخدام بهترین ها و دادن اعتماد کامل به آنها، نیازی به سیاست های کنترلی پیچیده ندارد و یک ارتش از کارآفرینان داخلی را خلق کرده اند.

مطلب مرتبط: 7 درس مدیریتی مهم که در مقام یک مدیر محصول فرا می گیرید

درس دوم: بازخورد به مثابه یک هدیه

در دنیای یک مدیر بد، سکوت، طلاست. او فضایی را ایجاد می کند که در آن، به اشتراک گذاشتن اخبار بد، سوال پرسیدن یا به چالش کشیدن وضع موجود، گناهی نابخشودنی محسوب می شود. جلسات به تئاتری از تایید و تملق تبدیل می شوند و گفت وگوهای واقعی، به راهروها و پیام رسان های خصوصی تبعید می گردند. او بازخورد را نه به عنوان ابزاری برای رشد، که به عنوان سلاحی برای تنبیه یا ابراز قدرت به کار می گیرد. در نتیجه، او در یک اتاق پژواک خودساخته، تنها و بی خبر از واقعیت های تلخ کسب و کارش، باقی می ماند.

تجربه کار کردن در این سکوت مسموم، به ما ارزش حیاتی ایمنی روانی را می آموزد. این مفهوم که توسط تحقیقات گسترده گوگل به عنوان مهمترین عامل موفقیت یک تیم شناسایی شد، یعنی خلق فضایی که در آن، اعضای تیم احساس کنند می توانند بدون ترس از تحقیر یا انتقام، ایده ها، نگرانی ها و حتی اشتباهات خود را به اشتراک بگذارند. رهبر بزرگ، یک باغبان گفت وگو است. او فعالانه به دنبال دیدگاه های مخالف می گردد، اولین کسی است که به اشتباهات خود اعتراف می کند و به تیمش نشان می دهد که بازخورد صادقانه و مستقیم، نه یک حمله شخصی، که ارزشمندترین هدیه برای رشد فردی و جمعی است.

درس سوم: هنر تاباندن نورافکن به دیگران است

مدیر بد یک ماشین اعتبارسنجی تشنه است. او در زمان پیروزی ها به سرعت خود را در مرکز صحنه قرار می دهد و موفقیت تیم را به عنوان دستاورد فردی خود معرفی می کند اما در زمان شکست ها، او به یک متخصص در هنر مقصر دانستن دیگران تبدیل می شود. 

او یک چاه سیاه برای اعتبار است که تمام نورها را به درون خود می کشد و در مقابل، یک منبع بی پایان برای سرزنش است که تمام تاریکی ها را به بیرون منعکس می کند. این رفتار، به سرعت حس مالکیت و غرور تیمی را نابود کرده و افراد را به این نتیجه می رساند که تلاش بیشتر، هیچ فایده ای ندارد.

در مقابل این تاریکی، ما می آموزیم که جوهره رهبری در سخاوت است. یک رهبر بزرگ مانند یک لنز محدب عمل می کند که نور خورشید اعتبار را جمع کرده و آن را با قدرتی چند برابر، بر روی تیم خود متمرکز می کند و در زمان بحران، او مانند یک سپر عمل کرده و تیم را از گرمای سرزنش های بیرونی محافظت می نماید. وظیفه او، ساختن قهرمانان جدید است، نه یادآوری مداوم اینکه او تنها قهرمان داستان است. او می داند که موفقیت تیم، بزرگ ترین اعتبار برای خود اوست و نیازی به سرقت آن ندارد. این یعنی درک اینکه ما همیشه قدرتمندتر از من است.

درس چهارم: ضرورت توجه به عامل انسانی

شاید سمی ترین ویژگی یک مدیر بد ناتوانی او در دیدن اعضای تیمش به عنوان انسان های کامل باشد. برای او، کارمندان، تنها مجموعه ای از مهارت ها و منابعی برای رسیدن به اهدافش هستند. او به زندگی آنها در خارج از دفتر، به چالش های شخصی شان و به نیازهای روحی و روانی شان، کاملا بی تفاوت است. او انتظار دارد که همه، مانند ربات هایی بی احساس، تمام انرژی خود را وقف کار کنند و هرگونه اشاره به زندگی شخصی را به عنوان نشانه ای از عدم تعهد، تلقی می کند.

مطلب مرتبط: درس های یک مدیر عامل برای رسیدن به اهداف بزرگ

این تجربه غیرانسانی به ما عمیق ترین درس را می آموزد: کسب و کار، در نهایت، یک فعالیت انسانی است. نمی توان انسان را از معادله حذف کرد. یک رهبر بزرگ، یک رهبر همدل است. او درک می کند که بهترین عملکرد، از انسان هایی سر می زند که احساس می کنند دیده شده، درک شده و مورد حمایت قرار گرفته اند. او فرهنگی را ایجاد می کند که در آن، مرزهای سالم میان کار و زندگی محترم شمرده می شوند و آسیب پذیری، نه یک ضعف، که یک نقطه قوت انسانی تلقی می گردد. او به یاد دارد که مردم، شغل ها را ترک نمی کنند؛ آنها مدیران را ترک می کنند.

سخن پایانی

کار کردن برای یک مدیر بد یک تجربه عمیقا دردناک است، اما مانند هر بحران دیگری این تجربه نیز فرصتی برای یک رشد استثنایی را در خود پنهان کرده است. این دوره، به ما اجازه می دهد تا یک منشور اخلاقی و حرفه ای بسیار قوی برای خود بسازیم. ما با خود عهد می بندیم: «من هرگز این گونه نخواهم بود». این عهد، به یک قطب نمای درونی قدرتمند تبدیل می شود که در تمام دوران حرفه ای آینده، مسیر ما را هدایت خواهد کرد.

مدیران بد ناخواسته به ما یک هدیه گران بها می دهند: آنها به ما یک تصویر کاملا شفاف از رهبری که می خواهیم باشیم، هدیه می کنند، تنها با نشان دادن تصویری کامل از آنچه که نیستیم. آنها مربیان تاریکی هستند که به ما کمک می کنند تا نور درون خود را پیدا کنیم.

سوال الهام بخش نهایی این است: وقتی روزی در جایگاه رهبری قرار گرفتید، آیا به رهبری تبدیل خواهید شد که از او متنفر بودید یا با به یاد آوردن آن درس های دردناک، به رهبری تبدیل خواهید شد که همیشه آرزو داشتید داشته باشید؟

منابع:

https://www.fastcompany.com

https://www.forbes.com