«چکارن» از نگاه بنیادی

شرکت کارتن ایران با بیش از نیم قرن تجربه، نخستین واحد تولید‌کننده انواع کارتن و ورق کنگره‌ای در کشور است که در سال 1338 شمسی توسط بخش‌خصوصی تاسیس و در اواخر سال 54 نوع شرکت به سهامی عام تغییر یافت. به‌دنبال توسعه ماشین‌آلات تولیدی کارخانه تا سال 57، همواره ظرفیت تولید شرکت افزایش یافته تا اینکه به بزرگ‌ترین واحد از این دست در منطقه تبدیل شده است.

صنعت کارتن

كارتن، یكی از قدیمی‌ترین و متداول‌ترین انواع بسته‌بندی‌هاست. قدمت استفاده از كارتن در جهان به حدود 250 سال و در ایران به 50سال می‌رسد. به گزارش بورس نیوز دلایل عمده استفاده از انواع كارتن برای بسته‌بندی كالا عبارتند از: محافظت مناسب از مظروف، ارزان و در دسترس بودن، چاپ پذیری، قابلیت استفاده از تبلیغات بسته‌بندی و قابلیت بازیافت آن است. مقوای كنگره‌ای از مقاوم‌ترین انواع مقواهاست كه از تركیب حداقل سه لایه كاغذ ساخته می‌شود.

ضخامت مقوای كنگره‌ای براساس نوع بسته‌بندی و مظروف داخل آن متغیر است كه این امر یكی از انواع طبقه‌بندی كارتن را به‌وجود می‌آورد. مقوای كنگره‌ای از كاغذهای لاینر (لایه زیر و رو) ولایه فلوتینگ (لایه میانی) ساخته می‌شود. درایران با توجه به كمبود منابع طبیعی و پایین بودن تكنولوژی ساخت كاغذ، سالانه حجم قابل‌توجهی از انواع كاغذهای مصرفی بسته‌بندی ازكشورهای دیگر تامین می‌شود.

تاریخچه و موضوع فعالیت

شرکت کارتن ایران با بیش از نیم قرن تجربه، نخستین واحد تولید‌کننده انواع کارتن و ورق کنگره‌ای در کشور است که در سال 1338 شمسی توسط بخش‌خصوصی تاسیس و در اواخر سال 54 نوع شرکت به سهامی عام تغییر یافت. به‌دنبال توسعه ماشین‌آلات تولیدی کارخانه تا سال 57، همواره ظرفیت تولید شرکت افزایش یافته تا اینکه به بزرگ‌ترین واحد از این دست در منطقه تبدیل شده است. پس از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی و با راه‌اندازی ماشین‌آلات جدید، تجهیز شرکت به نرم‌افزار و سخت‌افزارهای مناسب انجام پذیرفته و با پاره‌ای اقدامات تکمیلی، ظرفیت کارخانه به 64هزار تن افزایش یافته است.

در ارتباط با تجهیزات و امكانات تولیدی شرکت نیز در راستای افزایش سطح كیفی محصولات تولیدی و به منظور ارتقای تکنولوژی تولیدی محصولات در سال 1387 فاز اول برنامه توسعه شركت كارتن ایران اجرا شد که از اقدامات مهم در این مرحله خرید، نصب و راه‌اندازی ماشین‌آلات با تکنولوژی روز دنیا از جمله یك دستگاه ماشین مقواسازی و دو دستگاه ماشین چاپ پیشرفته بوده که موجب شده شرکت كارتن ایران كماكان بزرگ‌ترین واحد تولید كننده ورق و كارتن کشور باقی بماند. موضوع شرکت عبارت است از تهیه و تولید و فروش انواع کارتن و مقوای فشنگی و صادرات آن و همچنین واردات مواد اولیه و ماشین‌آلات مورد احتیاج شرکت و واردات کالای مجاز بازرگانی مربوط به موضوع شرکت و فروش آن در داخل.

سرمایه وترکیب سهامداران

سرمایه شرکت در بدو تاسیس مبلغ 4میلیون ریال بوده که طی چندین مرحله افزایش سرمایه به مبلغ 121500میلیون ریال افزایش یافته است. همچنین شرکت در سال 93 اقدام به افزایش سرمایه‌ای 50 درصدی کرده که در این صورت سرمایه شرکت به مبلغ 182250 میلیون خواهد رسید. (جدول1)

جایگاه فروش شرکت در صنعت

همانطور که در جدول 2 مشاهده می‌شود شرکت در صنعت تولید کارتن و ورقه کنگره‌ای فعالیت می‌کند. سهم فروش شرکت نسبت به بازار داخلی در سال 1391 برابر 9درصد است که در سال 92 به 4 درصدکاهش پیدا کرده، همچنین شرکت در این سال‌ها هیچ گونه صادراتی نداشته است. ظرفیت اسمی تولیدجدول 3 نشان می‌دهد که با توجه به کمبود مواد اولیه در کشور ما شرکت تاکنون موفق به استفاده از حداکثر ظرفیت تولیدی خود نشده اما با توجه به بهبود واردات کشور و تامین مالی میزان تولید شرکت بهبود یافته است.

وضعیت تولید و فروش

جدول 5 نشان می‌دهد نحوه تولید وفروش به این صورت است که شرکت ابتدا اقدام به اخذ سفارش از مشتری کرده و سپس تولید را آغاز می‌کند. به همین دلیل است که تولید و فروش شرکت تفاوت زیادی با هم ندارند.

*روند تولید و فروش شرکت از سال 91 تاکنون به شرح فوق است که در سال‌جاری و با عنایت به عملکرد 11ماهه حدود 93 درصد آن پوشش داده شده است.

وضعیت سودآوری

با توجه به جدول6 شرکت توانسته در 11 ماهه معادل 93 درصد بودجه را پوشش دهد و انتظار می‌رود 12 ماهه 93 نیز برابر با بودجه شرکت باشد اما در سال 94 با توجه به طرح خرید ماشین دستگاه چاب (خط کامل)حدود 30 درصد به تولید شرکت اضافه خواهد شد که پیش‌بینی می‌شود از آن حدود 10 درصد آخال (ضایعات)و1درصد به افت وزن اختصاص پیدا کند و در کل تولید شرکت حدود 19 درصد افزایش پیدا کند.(جدول7)

مقدار فروش

*با توجه به اینکه شرکت معمولا 99درصد ازمحصولات تولیدشده را می‌فروشد، در کارشناسی 94 میزان فروش شرکت برابر 99 درصد میزان تولید شرکت در نظر گرفته شده است.(جدول 8)

نرخ فروش

نرخ فروش شرکت برای سال 94 با توجه به ثبات نرخ ارز و همچنین با توجه به سیاست‌های شرکت در فروش و افزایش سهم بازار برابر با سال 93 در نظر گرفته شده است. (جدول9)
(جدول 10 - مبالغ فروش)

بهای تمام شده

از کل بهای تمام شده محصولات 86 درصد آن به مواد مستقیم، 8 درصد دستمزد مستقیم و 5درصد سربار اختصاص می‌یابد. با توجه به جدول پایین شرکت در 11ماهه اول حدود 90 درصد از بودجه را محقق کرده است و با توجه به روند شرکت در گذشته انتظار می‌رود 12 ماهه واقعی شرکت برابر با بودجه باشد. در کارشناسی 94 مقدار مواد مصرفی شرکت به نسبت میزان تولید محصولات در نظر گرفته شده که نسبت به بودجه 93، با توجه به افزایش ظرفیت تولید حدود 12 درصد افزایش پیدا کرده است. در برآورد سال94 هزینه دستمزد مستقیم با توجه به اجرای طبقه‌بندی مشاغل و افزایش دستمزد‌ها طبق مصوبه وزارت کار و همچنین با توجه به افزایش ظرفیت تولید حدود 25 درصد و سربار شرکت به‌طور متوسط 18 درصد نسبت به سال 93 با افزایش برآورد شده است.(جدول11)

نرخ خرید مواد اولیه

فرمولاسیون تولیدات شرکت به‌گونه‌ای است که 30 درصد کاغذ مصرفی مربوط به کرافت لاینر و وایت تایپ خارجی و70 درصد الباقی تست لاینر و بازیافت داخلی است، بنابراین در سال مالی 92 به علت شرایط تحریم و عدم امکان واردات کاغذ با نرخ مبادله‌ای، مواد اولیه مورد نیاز خارجی از داخل با نرخ بالا و از طریق واسطه‌ها تامین می‌شد ولی شرکت از شهریور 93 در راستای کاهش بهای تمام شده و حذف واسطه به واردات کاغذ مبادرت کرد که تاثیر آن کاهش 15 درصدی نرخ خرید کاغذ خارجی بوده است حدود 95درصد از مواد اولیه شرکت را کاغذ تشکیل می‌دهد. همچنین بیشتر واردات کاغذ از کشور‌های چین، اندونزی، روسیه و تایوان است. از طرفی شرکت با سایر تامین‌کنندگان مانند چوکا، پردیس کاغذ پاز، مازندران و...که کاغذ‌های داخلی عمدتا از طریق آنها تامین می‌شود وارد مذاکره شده که با توجه به این عوامل در کارشناسی 94 حدود 4 درصد نرخ مواد اولیه با کاهش مواجهه شده و برابر با بودجه 94 در نظر گرفته شده است.(جدول 12 -13)
(جدول 14- صورت سود وزیان) 

با توجه به مفروضات مطرح شده سود هر سهم برای سال 94 با توجه به سرمایه جدید معادل403 ریال پیش‌بینی شده است.

نتیجه‌گیری و تحلیل حساسیت

با توجه به‌صورت‌های مالی و همچنین طرح‌های توسعه‌ای شرکت وافزایش سرمایه به نظر می‌رسد که روند شرکت در سال‌های آتی بهبود پیدا کند. به دلیل کوچک بودن و سرمایه کمی که شرکت دارد باعث شده که اهرم شرکت بالا باشد وتغییرات جزئی درتولید، نرخ فروش ونرخ بهای مصرفی، EPSشرکت با نرخ فزاینده‌ای تغییر کند. همان‌طور که در جدول پایین مشاهده می‌کنیم هم جهت با تغییر یک‌درصدی نرخ فروش وتولیدEPS با 11و4 درصد افزایش (کارشناسی 94) وبا تغییر یک درصدی نرخ خرید مواد مصرفی EPSبا 7درصد کاهش (کارشناسی 94) مواجهه خواهد داشت. پس با تغییر هر کدام از آیتم‌های بالا سود شرکت دستخوش تغییر خواهد شد.
(جدول 15)