در بررسی صنایع طی دو دوره به‌دست آمد / افت P/E صنایع بورسی

ارزندگی سهام یک شرکت به این معنا که آیا قیمت سهام یک شرکت فعال در بورس، در حال حاضر پتانسیل رشد یا افت قیمتی را دارد؟ مهم‌ترین موضوعی است که در بورس هر کشوری مطرح می‌شود و به‌صورت روزانه و حتی لحظه‌ای مورد چالش فعالان بازار سرمایه قرار می‌گیرد. برای بررسی ارزندگی سهام شرکت‌های فعال در بازار سرمایه باید اجزای قیمت سهام شرکت مورد بررسی قرار گیرد که البته در این بین نباید از این نکته غافل شد که سود برآوردی هر سهم شرکت با فرض تداوم فعالیت آن در سال‌های آتی متغیری است که سهامداران خرد و حقیقی بر مبنای آن حاضر به پرداخت پول و خرید سهام شرکت هستند. به عبارت بهتر، سود هر سهم (EPS) اصلی‌ترین معیار ارزش‌گذاری سهام شرکت به شمار می‌رود.

علاوه بر این، نسبت P/E یک نسبت ساده اما با اهمیت است که به نوعی حلقه‌وصل میان سود و قیمت سهام است و بیانگر میزان بازدهی مورد انتظار از خرید یک سهم به قیمت آن است. نسبت P/E در حالی یکی از معیار‌های مهم برای بررسی ارزندگی سهام شرکت‌های بورسی به شمار می‌رود که تعابیر و تحلیل‌های متفاوتی در خصوص این نسبت از سوی کارشناسان و تحلیلگران بازار سرمایه ارائه می‌شود چرا که برخی از کارشناسان معتقدند هر چه نسبت P/E یک سهم بزرگ‌تر باشد، بازده مورد انتظار از خرید سهام آن کمتر است و در مقابل برخی دیگر نظری خلاف آن دارند.

براساس این گزارش، بازار سرمایه از دی ماه سال92 تاکنون شرایط نامناسبی را پشت سر گذاشته و در پی حاکمیت روند منفی متداوم بر بورس، قیمت سهام اغلب شرکت‌ها به طور قابل توجهی کاهش یافته و به موجب آن نسبت P/E صنایع بورسی نیز با افت مواجه شده است.

به‌گونه‌ای که براساس اطلاعات منتشر شده توسط شرکت بورس مبنی بر گزارش عملکرد بازار اوراق بهادار طی آبان ماه سال جاری، نسبت P/E بازار سرمایه طی آبان ماه امسال نسبت به دوره مشابه سال گذشته با رشد اندک 3.8‌درصدی همراه شده و در کنار آن در میان 36 صنعت فعال در بورس تنها نسبت P/E 12 صنعت افزایش یافته و 22صنعت یعنی حدود 60درصد از صنایع بورسی با افت این نسبت طی دوره مورد بررسی همراه شدند.

همچنین نسبت P/E صنعت تامین برق، گاز، بخار و آب گرم با تک سهم «بمپنا» بدون تغییر بوده و صنعت محصولات چوبی به دلیل توقف نماد در این مدت نسبت P/E برای آن محاسبه نشده است. البته توجه به این نکته نیز ضروری است که در محاسبات انجام شده توسط شرکت بورس، 46 شرکت که دارای سود برآوردی صفر بودند یا برای سال مالی جاری خود زیان پیش‌بینی کردند، لحاظ‌نشده و همچنین شرکت‌های سرمایه‌گذاری که الزامی جهت ارائه پیش‌بینی درآمد هر سهم سال مالی جاری خود ندارند، مورد بررسی قرار نگرفته است.

از این رو، محاسبات بر مبنای ارزش بازار 272 شرکت به مبلغ 261‌هزار و 430میلیارد تومان و سود پیش‌بینی شده به مبلغ 45‌هزار و 121‌میلیارد تومان است. بر این اساس، از میان صنایعی که رشد نسبت P/E را طی آبان ماه سال جاری نسبت به دوره مشابه سال گذشته تجربه کرده‌اند، می‌توان به صنایعی همچون فلزات اساسی، استخراج سایر معادن و نیز قند و شکر اشاره کرد.‌ به‌طوری‌که نسبت مذکور در صنعت فلزات اساسی با 18 شرکت فعال با رشد حدود 71‌درصدی مواجه شده و از 5.78 به 9.89 مرتبه افزایش یافته است.

بعد از آن صنعت استخراج سایر معادن با تک نماد «کماسه» با افزایش 58‌درصدی نسبت P/E از 10.58 به 16.72 مرتبه رسیده است و در نهایت گروه قند و شکر با 10 شرکت فعال با رشد حدود 54‌درصدی همراه شده است. علاوه بر این، صنایعی همچون فرآورده‌های نفتی، کک و سوخت هسته‌ای، حمل‌و‌نقل، انبارداری وارتباطات، سیمان، آهک و گچ، محصولات غذایی و آشامیدنی به‌جز قند و شکر، ماشین‌آلات دستگاه‌های برقی، کاشی و سرامیک، شرکت‌های چند رشته‌ای، رایانه و فعالیت‌های وابسته به آن و نیز محصولات شیمیایی جزو صنایعی هستند که با رشد نسبت P/E طی دوره مذکور روبه‌رو شدند.

در مقابل همان‌طور که عنوان شد نسبت P/E 22 صنعت کاهش یافت که از میان آنها گروه منسوجات، وسایل اندازه گیری، پزشکی و اپتیکی با تک سهم «آکنتور» و نیز سایر واسطه‌گری‌های مالی در ردیف‌های نخست جدول قرار می‌گیرند. به گونه‌ای که گروه منسوجات با دو شرکت فعال در گروه با افت بیش از 60‌درصدی این نسبت در دوره مورد بررسی همراه شده و نسبت مذکور در این کد از 22.29 به 8.73 مرتبه کاهش یافته و در پی آن گروه وسایل اندازه‌گیری با کاهش حدود 40‌درصدی این نسبت از 8.11 به 4.03 مرتبه تقلیل یافته است. در نهایت صنعت سایر واسطه‌گری‌های مالی با افت 44‌درصدی نسبت P/E بر‌ای از 7.33 به 4.09 مرتبه نزول یافت.

علاوه بر این می‌توان به صنایع ماشین‌آلات و تجهیزات، خدمات فنی و مهندسی، استخراج زغال سنگ و محصولات کاغذی، کشاورزی، دامپروری و خدمات وابسته به آن، دباغی، پرداخت چرم و ساخت انواع پاپوش با تک نماد «وملی»، استخراج نفت گاز و خدمات جنبی به جز کشف با تک سهم «حفاری»، ساخت محصولات فلزی، لاستیک و پلاستیک، بیمه و صندوق بازنشستگی به جز تامین اجتماعی، انبوه‌سازی املاک و مستغلات، مخابرات، خودرو و ساخت قطعات، سایر محصولات کانی غیر‌فلزی و نیز ساخت رادیو و تلویزیون با تک نماد «لپارس» اشاره کرد.

کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه