افزایش قیمت فولاد «ناگهانی اما قابل پیش‌ بینی» بود

در روزهای اخیر شاهد افزایش 65درصدی قیمت فولاد بودیم به شکلی که طی دو روز قیمت‌ها20درصد افزایش یافت. در این زمینه با رضا زائر حیدری، تحلیلگر بازار فولاد و مواد اولیه درباره شرایط فعلی به گفت‌وگو پرداختیم.

***

به نظر شما دلیل افزایش قیمت‌ها در ماه‌های اخیر در بازار فولاد چیست؟

به نظر من این افزایش ناگهانی بود و قابل پیش‌بینی نبود به دلیل اینکه برای مدتی نزدیک به 9 ماه یا بیشتر تولید‌کنندگان فولاد با قیمتی کمتر از بهای تمام شده محصولات خود را می‌فروختند و وارد زیان شده بودند. حتی واحد‌های احیای مستقیم که از مزیت استفاده از گاز برخوردار بودند نیز وارد شرایط نگران‌کننده‌ای شدند و این موضوع فقط در مورد ایران نبود. اروپایی‌ها نیز از بازار فولاد عقب کشیدند. برخی از واحد‌ها در ایتالیا و انگلیس با مشکلات عدیده‌ای مواجه شدند.

به طور مثال، سالزگیتر بخشی از خطوط خود را به طور کامل متوقف کرده است. همچنین چینی‌ها که خود این شرایط را ایجاد کردند نیز وارد بحران شدند و همه اینها باعث کاهش تولید برای کنترل هزینه‌ها شد و از سوی دیگر آثار بهبود در اقتصاد جهانی دیده می‌شود. توجه به این نکته ضروری است که مشابه این اتفاق در مورد نفت هم رخ داده و در آینده کالا‌های دیگر را نیز شامل خواهد شد.

با این تفاسیر شرایط در بازار فولاد در ایران به چه صورت است؟

در ایران ما سال 94 را با 16.7میلیون تن تولید تمام کردیم. تقریبا 3میلیون تن هم صادرات و کمی بیشتر از این مقدار هم واردات داشتیم، در حالی که نیاز واقعی کشوری مانند ایران بین 20 تا 22میلیون تن فولاد است و ظرفیت نصب شده کشور هم 21میلیون تن است. یعنی ما هم شرایط کم و بیش مشابهی داریم.

با این تفاسیر شرایط مثبت است یا خیر؟

شرایط واقعا مثبت است. انتظار این است که با اقدامات دولت تقاضا در بازار مسکن افزایش پیدا کند. ایران الان در بازار فولاد منطقه از نظر لجستیکی و همچنین کیفیت محصول دست بالا را دارد و امکان افزایش صادرات تا دو برابر یا بیشتر از سال گذشته وجود دارد و مشکل فقط ظرفیت‌های خاموشی است که مجددا باید وارد مدار شود.

با توجه به میزان فولاد دپویی كه داریم بازهم ظرفیت خالی داریم؟

فکر نمی‌کنم دیگر دپویی وجود داشته باشد.

یعنی در این مدت به فروش رفته است؟

بله. یا صادر شده یا در بازار داخلی فروخته شده یا در انتظار حمل است.

به نظر شما افزایش تعرفه‌های فولادی و ورق فولادی اقدامی درست و کارشناسی بود؟

به نظر من (به‌عنوان یک فعال حوزه فولاد) از اواخر سال 2015 چاره‌ای جز ایجاد دیوار تعرفه‌ای وجود نداشت که این اقدام خیلی دیر صورت گرفت و مصادف شد با بهبود نسبی بازار ولی افزایش سریع قیمت‌ها باعث شد مخالفت‌های جدی به‌خصوص در ورق‌های با ضخامت کم در خصوص تعرفه ایجاد شود. موضوعی که از نظر من حائز اهمیت است این است که ظرفیت صنایع فولاد و ظرفیت‌های پروفیل ساز‌ها نباید خالی بماند. در مجموع امکان افزایش سریع تولید فولاد تا رسیدن به ظرفیت اسمی در زمان کوتاه وجود دارد.

با توجه به مباحث مطرح شده میان فولاد مبارکه اصفهان و سندیکای تولیدکنندگان لوله و پروفیل فولادی به نظر شما حق با کدام یک است؟

خــواسـته پروفیل‌ساز‌ها معافیت تعرفه‌های سایز‌های زیر 2‌میلی‌متر توسط دولت است که یکی از دلایل مخالفت مبارکه به دلیل این است که تجربه واردات ورق‌های معمولی به‌جای آلیاژی را داشته و زیان زیادی نیز از این طریق متحمل شده است. ولی در مجموع نظر من این است که در شرایط کنونی قیمت فولاد افزایش نجومی نداشته، بلکه تنها به قیمت تمام شده رسیده است و ظرفیت خاموش هم همین الان وجود دارد.