حجتالاسلام والمسلمین حسن روحانی صبح شنبه در آیین استقبال رسمی از نخستین گروه پیکرهای قربانیان ایرانی فاجعه منا که با حضور سران سه قوه در فرودگاه مهرآباد برگزار شد، گفت: با عرض تسلیت به خانواده قربانیان فاجعه منا و تشکر از مسئولان جمهوری اسلامی ایران که در مراسم صبح امروز برای احترام به اجساد مطهر عزیزان ما که در این فاجعه جان باختند حضور یافتند، نخستین قدم از اقداماتی که قرار بود دولت جمهوری اسلامی ایران انجام دهد به منصه ظهور رسید. تعدادی از اجساد پاک قربانیان به کشور بازگردانده شد و فردا نیز در مراسم رسمی در استانهایی که این قربانیان به آن تعلق دارد، تشییع خواهند شد. دومین اقدام شناسایی سایر اجساد مطهر است که این کار به سرعت پیگیری خواهد شد و در مراحل بعد اقدامات دیگری که باید در قبال این حادثه انجام شود. زبان ما در این حادثه زبان عواطف، برادری و ادب بوده و در جای لازم از زبان دیپلماسی استفاده شده است و اگر لازم باشد جمهوری اسلامی ایران از زبان اقتدارش نیز استفاده خواهد کرد.
رئیسجمهوری گفت: این فاجعه یک آزمون بزرگ برای همه بود، برای دولت و ملت بزرگ ایران و خانوادههایی که عزیزان خود را بهعنوان مهاجر الی الله و رسوله از دست دادند. فاجعه منا آزمونی برای دولت عربستان سعودی، سازمانهای بینالمللی و همچنین کشورهای اسلامی نیز بود. باید واقعیت و حقیقت این مسئله بهطور کامل برای ما روشن شود و از طریق یک کمیته حقیقتیاب. همه ملتها و کشورهای اسلامی باید بدانند چرا این فاجعه به وقوع پیوست و مطمئن شوند که سالهای آینده چنین فاجعههایی رخ نمیدهد. ملت بزرگ ما در این آزمون با صبر، همدردی و یکپارچگی سرافراز بود، مقامات جمهوری اسلامی ایران نیز در این آزمون سرافراز بودند از وزیر بهداشت که تلاش فراوانی انجام داد تا این پیکرهای مطهر به کشور بازگردند، قدردانی میکنیم.
روحانی ادامه داد: از سازمان حج و زیارت، بعثه مقام معظم رهبری و همچنین وزیر امور خارجه که تلاش پیگیر در سازمانهای بینالمللی داشت. آنچه که توانستیم از برخی مسائل عبور کنیم به خاطر آن تلاشها بود و همچنین از وزیر کشور بابت هماهنگی قدردانی میکنیم. از قوای مقننه و قضاییه بهویژه همه ما از رهبر معظم انقلاب به خاطر درایت و بیان مقتدرانهشان در این فاجعه تشکر و تقدیر میکنیم. امیدوارم این وحدت، اتحاد و همبستگی را همچنان در کشور شاهد باشیم. روحانی با تأکید بر اینکه دولت همچنان پیگیر حادثه بوده و نتیجه را به اطلاع ملت خواهد رساند، گفت: باید این فاجعه برای ملت ایران و همچنین همه ملل اسلامی که عزیزان خود را از دست دادهاند، روشن شود.
رئیسجمهوری در ادامه ضمن تسلیت به همه کشورهایی که در این حادثه قربانی داشتند، گفت: برای مجروحین و مصدومین شفای عاجل و برای خانوادهها صبر آرزومندیم. ان شاءالله خدای متعال در آن جهان به آنها مقام عالی عنایت کند. کسانی که میهمان خانه خدا بودند، مظلومانه و با لب عطشان در این فاجعه جان به جان آفرین تسلیم کردند. انشاءالله همه بتوانیم در احترام به این عزیزان و پیگیری خون آنها توفیق لازم داشته باشیم.
دوم مهرماه جاری مصادف با عید سعید قربان حدود 4 هزار و 700 زائر بیتالله الحرام که در حال عزیمت برای رمی جمرات بودند، به علت انسداد مسیر توسط کارگزاران حج سعودی جان خود را از دست دادند. 465 نفر از این جانباختگان زائران ایرانی بودند که با پیگیریهای متعدد، پیکر 104 نفر از آنها با استقبال سران قوا، رئیس دفتر رهبر معظم انقلاب، مقامات لشکری و کشوری صبحشنبه وارد فرودگاه مهرآباد شد.
گفتنی است مراسم استقبال رسمی از پیکر ۱۰۴ نفر از حجاج جانباخته در فاجعه منا با حضور حجتالاسلام حسن روحانی رئیسجمهور، علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی، آیتالله صادق آملی لاریجانی رئیس قوه قضاییه، حجتالاسلام محمدی گلپایگانی رئیس دفتر مقام معظم رهبری و دیگر مقامات کشوری و لشکری صبح دیروز در فرودگاه مهرآباد انجام شد.
انتقال اجساد تمامی جانباختگان منا تا پایان هفته به کشور
همچنین دکتر سیدحسن هاشمی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در بدو ورود به کشور و در جمع خبرنگاران ضمن تشریح اقدامات انجام شده جهت پیگیری وضعیت مصدومان و انتقال پیکر جانباختگان فاجعه منا گفت: اجساد تمامی جانباختگان ایرانی تا پایان هفته به کشور منتقل خواهد شد. دکتر هاشمی در جمع خبرنگاران حاضر در فرودگاه امام خمینی (ره) ضمن عرض تسلیت به خانوادههای قربانیان فاجعه منا، ملت ایران، مقام معظم رهبری ادامه داد: متأسفانه برخی اجساد هویت شخصیشان دقیقا مشخص نیست که باید آزمایشات تشخیص هویت برای آنها در داخل کشور انجام شود.
وزیر بهداشت با بیان اینکه امشب نیز ابدان مطهر بیش از 150 جانباخته دیگر فاجعه منا به کشور منتقل خواهد شد، گفت: تا پایان هفته جاری تمام اجساد به کشور منتقل خواهد شد. در این زمینه نیز به دنبال مذاکراتی که در عربستان داشتهایم توافق شد که تسریع در امور صورت گیرد و بخشی از کار از جمله تشخیص هویت جانباختگانی که هویتشان مشخص نیست، به خود ایران محول شود. همچنین در مذاکرات بر پرهیز دفن اجساد حجاج ایرانی در عربستان تأکید شد. در عین حال باید منتظر ماند تا مشخص شود تا از مجموعه مفقودین چه تعدادی از اجساد مطهر به کشور تحویل داده میشود بر این اساس بخش سخت کار هنوز وجود دارد. تیمهای ایران در عربستان مستقرند و موضوع را پیگیرند. بنده نیز در تماس مستقیم با وزیر بهداشت عربستان هستم. سفیر، کاردار و اعضای سفارت ایران و همچنین بعثه مقام معظم رهبری و سازمان حج و زیارت نیز مباحث مربوط را پیگیرند تا به این ترتیب آخرین نفری که از ایران به سمت عربستان حرکت کرده وضعیتش برای کشور مشخص شود.
وزیر بهداشت در پاسخ به سوالی درباره تغییر رفتار سعودیها با ایران، گفت: تفاوت زیادی بود از لحظه اول سفرمان و بروز این فاجعه تا امروز که از عربستان خارج شدیم. البته سعودیها نیز آمادگی چنین فاجعهای را نداشتند و این فاجعه را پیشبینی نکرده بودند و به یکباره با فاجعه بزرگی روبهرو شدند که باعث بیآبرویی دولت عربستان شد. مقداری زمان کشید تا خود را پیدا کنند و با کشورها همراهی داشته باشند.
به گفته دکتر هاشمی، در مجموع تغییر رفتار سعودیها در پیگیری مباحث مربوط به زائران ایرانی کاملاً مشهود بود و بسیاری از پزشکانشان در این مسیر، ایران را همراهی میکردند. اگر تسریع در امور طی دو سه روز گذشته تغییر کرد، به دلیل تغییر نگاه سعودیها بود. وزیر بهداشت مجددا تأکید کرد: آن دسته از اجسادی که هویتشان تشخیص داده نشده نیازمند تست DNA و آزمایشات پیچیده در ایران هستند. البته کشور عربستان نیز برای تمام جانباختگان نمونهبرداری میکند تا اگر کسی از کشورهای دیگر دفن شد و بعدا لازم بود هویتش مشخص شود، مستندات لازم را داشته باشد و بتواند پاسخگو باشد. اما در مورد ایران مستثنی شدند و قرار شد تمام کار مربوط به تشخیص هویت اجساد جانباختگان در داخل خود ایران صورت گیرد. ما نیز پیشنهاد کردیم که اگر تردیدی در این زمینه دارند خودشان بیایند و نظارت کنند. در مجموع کار در همین مسیر دنبال میشود.
وزیر بهداشت در پاسخ به سوالی درباره علت بروز فاجعه منا به دنبال بررسیهایی که در عربستان داشت، گفت: لازم است بگذاریم اول سعودیها در این زمینه اظهارنظر کنند البته گمانهزنی اشکال ندارد طبیعی است که در ایران نیز دولت، بعثه و سازمان حج و زیارت نیز قطعاً اظهارنظر خواهند کرد اما مسلم آن است که درسهای زیادی از این حادثه باید آموخت؛ درسهایی که قطعاً به درد ما خواهد خورد.