تولید کم شده است، اما هنوز خود کفا هستیم

سیم و کابل یکی از اصلی‌ترین و ضروری‌ترین کالاهایی است که در روزگار ما مورد استفاده قرار می‌گیرد و شاید بتوان گفت بدون این محصول حیاتی و استراتژیک به هیچ عنوان انتقال انرژی و ارتباط الکتریکی صورت نمی‌گیرد. اهمیت این اقلام رشته‌رشته و طول و دراز به اندازه‌ای است که بدون استفاده از آن زندگی روزمره بسیاری از مردم جهان مختل شده و ارتباطاتی که بر بستر الکترونیک شکل گرفته دچار اختلالات جدی خواهد شد.

صنعت سیم و کابل در ایران یکی از صنایع دیرپا و قدیمی است که سال‌ها پیش شکل گرفته و سابقه‌ای بیش از 50 سال دارد. ایران از جمله کشورهایی است که در زمینه تولید محصولات کابلی در منطقه پیش‌قدم بوده و تولیدات متنوعی را در سبد عرضه خود دارد. برای بررسی بیشتر بازار تولید سیم و کابل کشور با آقای مهندس حسین حق‌بیان، دبیر انجمن صنفی و کارفرمایی تولید‌کنندگان سیم و کابل کشور به گفت‌وگو نشسته‌ایم.

مهندس حق‌بیان، دبیر انجمن صنفی سیم و کابل ایران پیرامون وضعیت این صنعت در کشور می‌گوید: شرایط کار مناسب نیست و در موقعیت مناسبی به سر نمی‌بریم. شرایط تولید و کار تولیدی ظرف چند سال گذشته بدتر و سخت‌تر شده است. البته هنوز سرپا هستیم و به کار ادامه می‌دهیم ولی باید تاکید کنم که این مهم به سختی اتفاق می‌افتد.

در حال حاضر انواع و اقسام سیم و کابل مخابراتی و انتقال نیروی برق اعم از کابل‌های فشارقوی، فشار ضعیف، فشار متوسط و حتی سیم‌های رابط و آنتن در واحدهای تولیدی کشور ساخته می‌شود. هم‌اکنون 170 واحد تولیدی فعال در کشور داریم که 140 واحد از آنها عضو انجمن هستند و مجوز فعالیت قانونی دارند.

وی درباره وضعیت کنونی بازار می‌گوید: کالاهای عرضه شده از سوی تولیدکننده‌ها از کیفیت بالایی برخوردار است، اما در کنار اقلام باکیفیت، اجناس فاقد استاندارد هم فراوان است. دولت و دستگاه‌های مسئول حمایت که نمی‌کنند، نظارت و کنترل را هم به امان خدا رها کرده‌اند. الان نگرانی ما از وفور کالاهای غیراستاندارد و بدون کیفیت است که به راحتی خریدوفروش می‌شود. این اقلام در صورت استفاده بسیار خطرناک و آسیب‌رسان هستند و موجب سوختگی و خرابی وسایل برقی می‌شوند و در مواقعی باعث صدمه و برق‌گرفتگی مصرف‌کننده شده است.

همه اینها به این دلیل است که سیم‌های فاقد کیفیت در وسایل برقی به کار رفته است. کسی که یخچال فریزر و تلویزیون می‌خرد در واقع هزینه کرده تا وسایل راحتی تهیه کند. وقتی به خاطر ادوات غیراستاندارد وسیله‌اش می‌سوزد و خراب می‌شود زندگی‌اش به باد رفته است. اینها به خاطر عدم نظارت جدی و کافی است که مصرف‌کننده را آزار می‌دهد.

کار به جایی رسیده که مهر استاندارد مملکت را جعل می‌کنند! و در باغ و زیرزمین با به کارگیری چهار پنج کارگر خارجی غیرمجاز اقدام به تولید می‌کنند و کلی دردسر و مشکلات به وجود می‌آورند. مشکل ما در این زمینه ضعف قوانین است که اصلا بازدارندگی ندارند. برای بالاترین تخلف 100 تا 200هزار تومان جریمه تعیین می‌شود ولی فرد سودجو و متقلب حداقل 10میلیون تومان به جیب زده است. معلوم است که دوباره همان کار را ادامه می‌دهد. وجدان که بیدار باشد این کارها انجام نمی‌شود.

نیاز کشور تامین می‌شود

حق‌بیان در مورد وضعیت تولید کشور می‌گوید: همان‌طور که گفتم 170 کارخانه فعال در کشور داریم که مجموعا 300هزار تن در سال تولید سیم و کابل دارند. این مقدار نیاز داخلی را تامین می‌کند و الباقی آن به خارج صادر می‌شود. مقدار صادرات این صنعت به طور متوسط بیش از 140میلیون دلار در سال است. عراق، افغانستان، سوریه، کشورهای آسیای میانه و آفریقایی از عمده مشتریان محصولات ایرانی هستند.

البته به خاطر مسائل سیاسی و تحریم‌های بین‌المللی میزان صادرات ما خیلی پایین آمد، چون امکان گشایش ال‌سی فراهم نبود. با این حال توانستیم در شرایط تحریم هم نیاز داخلی را برطرف کنیم و هم اینکه مازادش را صادر کنیم.

وی به نمونه‌هایی اشاره می‌کند که حاصل کار صنعتگران کشور است؛ تمامی سیم و کابل استفاده شده در متروی تهران ایرانی است و مطلقا جنس خارجی در آن به کار نرفته؛ همچنین تاسیسات انتقال نیروی پل دوطبقه صدر هم از تولیدات کارخانه‌های کشور تهیه شده است. بسیاری از پروژه‌های موجود کشور که به نحوی با این صنعت مرتبط باشند از محصولات تمام ایرانی استفاده می‌کنند، چون مقرون به‌صرفه است و مرغوبیت بسیار بالایی دارد. تازه همه اینها در شرایطی است که ما فقط با یک‌سوم ظرفیت اسمی کارخانه‌ها تولید می‌کنیم.

حق بیان در مورد وجود اجناس قاچاق می‌گوید: خوشبختانه کالای قاچاق نداریم ولی مشکل ما این است که بعضی از کارهای عمرانی که در بخش دولتی انجام می‌شود، سیم و کابلش را به همراه بعضی از وسایل تاسیساتی مستقیما از خارج وارد می‌کنند که این درست نیست. اگر قرار به حمایت از تولید داخلی باشد نباید اجازه واردات آن‌هم در حجم زیاد داده شود.

فرصت‌ها و تهدیدهای پیش‌رو

دبیر انجمن سیم و کابل کشور در مورد دشواری‌های کار تولید در این عرصه می‌گوید: امسال سال تولید و حمایت از تولید است، ولی در عمل هیچ حمایتی نمی‌شود. هیچ‌کدام از کارخانه‌های موجود نقدینگی کافی ندارند. چرا؟ چون جنس را می‌فروشند ولی پولی دریافت نمی‌کنند. الان اکثر خریدارها هم پولی در بساط ندارند. سرمایه زیادی هم در دست‌شان نیست و به این شکل تولید کم و کمتر می‌شود.

همین چند روز پیش برای تهیه یکی از اقلام مواد اولیه به نام روغن DOP مشکل داشتیم و کارخانه‌ها این ماده را نداشتند و در این رکود با دست خالی مجبور شدند تا 1/5 برابر قیمت از بازار آزاد خریداری کنند. بیشتر مطالبات ما از نهادهای دولتی مثل شرکت تولید و انتقال برق است و کارخانه‌ها خیلی طلب دارند. شرکت‌های زیرمجموعه دولت محصولات را می‌گیرند ولی پرداخت را حداقل شش ماه بعد انجام می‌دهند.

این هم از گرفتاری‌های ماست که برگشت پول جنس تولیدی دیر اتفاق می‌افتد. خلاصه اینکه از تسهیلات مناسبی استفاده نمی‌کنیم و اقساط ما به موقع پرداخت نمی‌شود. مالیات 9درصدی ارزش افزوده صادرات را سه چهار ماه بعد به ما برمی‌گردانند. مالیات هم به یک معضل اساسی برای ما تبدیل شده است.

نرخ مالیات نسبت به سال‌های قبل خیلی بالاتر رفته و پرداخت آن برای تولید‌کنندگان دشوار است. کجای این کارها حمایت از تولید و اقتصاد مقاومتی است؟ مواد اولیه مس است که به وفور در کشور یافت می‌شود، اما قیمت آن راهم بالا برده‌اند. مورد دیگر ارزان‌خرها هستند. این افراد کسانی هستند که مسکن می‌سازند و برای ساخت آن از همه چیزش می‌زنند.جنس ارزان و بدون استاندارد می‌خرند تا زودتر نصب کنند و پایان‌کار بگیرند.

حق‌بیان به پتانسیل بالای اشتغال‌زایی و ارزآوری این صنعت اشاره می‌کند و می‌افزاید: در حال حاضر با شرایط رکود بین 20 تا 30هزار نفر از کارگر ساده تا نیروی انسانی متخصص به طور مستقیم و غیرمستقیم در این حوزه به کار مشغول هستند که اگر مختصر حمایتی شکل بگیرد به راحتی تا سه برابر هم افزایش می‌یابد. تولیدات ما مطابق با استاندارد‌های روز دنیاست و چیزی از نمونه‌های خارجی کم ندارد، فقط حمایت و نظارت دستگاه‌های مسئول را خواستار هستیم تا به این وضعیت سروسامانی بدهند.

ارتبلط با نویسنده: ali_elmi1361@yahoo.com