جمعه, ۱۰ فروردین(۱) ۱۴۰۳ / Fri, 29 Mar(3) 2024 /
           
فرصت امروز
شمارش معکوس برای اجرای عملیات بازار باز بانکی تا پایان شهریور

دستور عملیات بازار باز صادر شد

4 سال پیش ( 1398/6/11 )
پدیدآورنده : ایمان ولی‌پور  

در حالی که نرخ تورم در یک سال گذشته با جهشی عجیب به بیشتر از 42درصد رسیده و میزان نقدینگی نیز به عدد بی سابقه 2000 هزار میلیارد تومان نزدیک شده است، بانک مرکزی با اجرای «عملیات بازار باز» به دنبال ساماندهی وضعیت اقتصاد است؛ چنانکه رئیس کل بانک مرکزی در ابتدای هفته و در سی امین همایش بانکداری اسلامی وعده داده تا پایان شهریورماه یعنی تا سه هفته دیگر عملیات بازار باز بانکی رسما آغاز شود.

عبدالناصر همتی در این همایش، سیاست های پولی را چیزی جز اجرای عملیات بازار باز بانکی ندانست و گفت که بانک مرکزی به دنبال آن است تا کل های پولی را از طریق عملیات بازار باز کنترل کند. به گفته همتی، این کار قرار است برای اولین بار از سوی بانک مرکزی انجام شود و نظرات کارشناسی متخصصان پولی در این حوزه اخذ شده و این کار با وسواس انجام خواهد شد.

اجرای عملیات بازار باز بانکی

اما به زبان اقتصادی، عمليات بازار باز به عنوان يکی از ابزارهای غيرمستقيم اجرای سياست پولی، بيانگر چارچوب نهادی خريد و فروش اوراق بهادار پذيرفته شده توسط بانک مرکزی با هدف تاثيرگذاری بر نرخ سود کوتاه مدت در بازار بين بانکی و از اين طريق تاثيرگذاری بر نرخ های سود در بازار پول و نهايتاً علامت دهی به ساير فعاليت های اقتصادی است. در واقع، عملیات بازار باز به خرید و فروش اوراق قرضه دولتی در بازار آزاد، برای گسترش یا انقباض میزان پول در سیستم بانکی گفته می شود که توسط بانک های مرکزی کشورها انجام می شود. خریدها به سیستم بانکی پول تزریق می کنند و رشد اقتصادی را افزایش می دهند، در حالی که فروش ها عکس این را انجام می دهند. در سیاست های اقتصادی عملیات بازار باز می تواند اهداف متفاوتی را دنبال کند. برای مثال، بانک مرکزی می تواند از طریق عملیات بازار باز نرخ تورم را تا حدودی کنترل کند.

فرآيند عمليات بازار باز نیز به اين صورت است که در مواقع افزايش (کاهش) تقاضای ذخاير بانک ها که احتمال انحراف نرخ سود بازار بين بانکی (قيمت ذخاير) از ميزان هدف گذاری وجود دارد، بانک مرکزی از طريق خريد (فروش) اوراق بهادار و عرضه (جمع آوري) ذخاير، نرخ سود بازار را به حول و حوش نرخ سياستی هدف گذاری شده هدايت می کند.

عملیات بازار باز بانکی چگونه اجرا می شود؟

بانک مرکزی چندی پیش در بیانیه ای به اهمیت اجرای عملیات بازار باز اشاره کرد و نوشت: «طي سال های اخير با وجود گسترش فعاليت بازار بين بانکی ريالی، به دليل تفاوت های ساختاری اين بازار با ساير بازارهای بين بانکی دنيا (نبود حجم قابل ملاحظه اوراق بهادار دولتی، عمق پايین بازار بدهی و فقدان ابزارهای لازم و ... ) شرايط حضور موثر سياست گذار پولی در بازار بين بانکی ريالی و استفاده از آن به عنوان ابزاری در جهت دستيابی به اهداف تورمی فراهم نشده بود، اما پس از ايجاد بستر مناسب در حوزه انتشار اوراق بدهی دولت به ويژه اسناد خزانه اسلامی و تعميق بازار آن، با توجه به بند 9 مصوبات جلسه شورای عالی هماهنگی اقتصادی در تاریخ دهم مهرماه 97 و بند «م» تبصره 5 قانون بودجه سال 1398 کل کشور، مجوزهای قانونی لازم جهت انجام عمليات بازار باز توسط بانک مرکزی در قالب خريد و فروش اوراق مالی اسلامی منتشره دولت و وثيقه گيری اوراق مذکور در تبادلات با بانک ها فراهم شد. تصويب دستورالعمل عمليات بازار باز شورای پول و اعتبار و در جلسه 27 فروردین 98 به عنوان گام نخست در مسير اجرای اين فرآيند صورت گرفت.»

اما عملیات بازار باز چگونه از سوی بانک مرکزی اجرا می شود؟ در پاسخ باید گفت عملیات بازار باز در کشورهای مختلف با سازوکار نسبتا مشابهی به اجرا گذاشته می شود. معمولا در گام نخست، بانک مرکزی اقدام به شناسایی نرخ بهره بازار پول موسوم به نرخ بهره بازار می کند و سپس از طریق مکانیزم قرض دهی و قرض گیری که در ادبیات بانکداری با عنوان «تسهیلات قاعده مند» شناسایی می شود، بازه مشخصی از نرخ بهره شکل می گیرد که کف آن نرخ بهره وام گیری بانک مرکزی و سقف آن نرخ بهره وام دهی بانک مرکزی به شبکه بانکی است. هرگاه نرخ بهره بازار در خارج از این بازه که به «کریدور نرخ بهره» موسوم است قرار گیرد، بانک مرکزی نسبت به خرید و فروش اوراق در بازار بین بانکی اقدام کرده و نرخ بهره را از طریق افزایش یا کاهش عرضه اوراق قرضه به محدوده موردنظر هدایت می کند. با توجه به شرایط حال حاضر اقتصاد ایران که به اعتقاد رئیس کل بانک مرکزی، رو به بهبود است و شرایط ماه های گذشته در حال تغییر است، باید دید که سرانجام وعده او برای اجرایی شدن عملیات بازار باز بانکی تا پایان شهریورماه اجرایی می شود؟

تغییر کانال انتقال اثر پول پُرقدرت با عملیات بازار باز

در همین حال، عبدالناصر همتی در تازه ترین یادداشت اینستاگرامی اش گفته که بانک مرکزی مصمم به تغییر کانال انتقال اثر پول پرقدرت به نقدینگی با راه اندازی عملیات بازار باز است. همتی در پیامی اینستاگرامی با بیان اینکه ترازنامه بانک مرکزی یا همان حجم پول پرقدرت از دو مسیر بزرگ می شود، نوشت: یک مسیر افزایش خالص خرید ارزهای خارجی توسط بانک است. این ارزها عمدتا مربوط به درآمدهای نفتی دولت صندوق توسعه ملی هستند. این بسط ترازنامه مربوط به عرضه برون زای ذخایر است. یک مسیر دیگر افزایش بدهی بانک ها یا دولت به بانک مرکزی است. این افزایش بدهی مربوط به تقاضای درون زای اقتصاد است.

رئیس کل بانک مرکزی با تاکید بر اینکه هرگونه کسری بودجه دولت به صورت مستقیم و یا از طریق ترازنامه بانک ها منجر به انبساط ترازنامه بانک مرکزی می شود، ادامه داد: بدیهی است اگر بانک مرکزی روی ترازنامه کنترل نداشته باشد به سختی می تواند نقدینگی را با ابزار و غیرموثر سپرده قانونی و مدیریت و جیره بندی اعتبارات کنترل کند. به همین دلیل بانک مرکزی مصمم به تغییر کانال انتقال اثر پول پرقدرت به نقدینگی با راه اندازی عملیات بازار باز است.

همتی اضافه کرد: با این روش بانک مرکزی همانند تجربه بسیاری از بانک های مرکزی دنیا به جای کنترل مقدار پول به کنترل قیمت پول می پردازد. لذا قطع ارتباط بین حجم پول پرقدرت با نقدینگی با اجرای کانال نرخ سود در بازار بین بانکی و اجرای عملیات بازار باز حاصل خواهد شد.

او در پایان این پیام اینستاگرامی نوشت: یاری و مساعدت همکارانم در بخش های مرتبط دولت برای کنترل و جبران کسری بودجه از طریق انتشار تدریجی ولی محتاطانه اوراق خزانه و نیز مدیریت اضافه برداشت های بانک ها شرط مهم موفقیت است. بانک مرکزی از تمام ابزارهای خود برای مهار تورم بهره می گیرد.

ارتباط با نویسنده: IvanKaramazof@yahoo.com

لینک کوتاه صفحه : www.forsatnet.ir/u/hngW68M5
به اشتراک گذاری در شبکه های اجتماعی :
نظرات :
قیمت های روز
پیشنهاد سردبیر
آخرین مطالب
محبوب ترین ها
وبگردی
مشاوره کسب و کاروکیلقطعات لیفتراکدستگاه برش لیزرابزارآزمایشگاه تجهیزات اعلام حریق آریاکخرید فالوورلیفتراکپرس لاین ساخت پرسشنامهرمان پرطرفدارسررسید 1403طراحی سایت فروشگاهشیر برقی گازتیزهوشان پایه ششمخرید نرم افزار حسابداریخرید سی پی کالاف دیوتی موبایلتقویم رومیزیقیمت ورق گالوانیزهخرید قسطیتعمیر کاتالیزورخرید گوشی آیفون 13نهال گردومریم شفیعی مدیرعامل کانون ایران نوین و برگزارکننده نمایشگاه تهرانتخت خواب دو نفرهلایک اینستاگرام ارزانخرید از چینتور استانبولخدمات پرداخت ارزی نوین پرداختآژانس تبلیغاتیچک صیادیتور اماراتدوره مذاکره استاد احمد محمدیخرید فالوور فیکخرید نهال گردوماشین ظرفشویی بوشدوره رایگان Network+سریال جنگل آسفالتکفش مردانهتلویزیون شهریMEXCتبلیغات در گوگللپ تاپ قسطیآی نودانلود رمانآموزش آرایشگریقصه صوتیریل جرثقیلگیفت کارت استیم اوکرایناسکرو کانوایرخرید لایک اینستاگرامپنجره دوجدارهخدمات سئولوازم یدکی تویوتا
تبلیغات
  • واتساپ : 09031706847
  • ایمیل : ghadimi@gmail.com

كلیه حقوق مادی و معنوی این سایت محفوظ است و هرگونه بهره ‌برداری غیرتجاری از مطالب و تصاویر با ذكر نام و لینک منبع، آزاد است. © 1393/2014
بازگشت به بالای صفحه