گزارش «فرصت امروز» از نشست سازمان میراث فرهنگی کشور / سهم ۳۳ درصدی صنایع دستی از تجارت کشور

معاون صنایع دستی از دستور رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری برای راه اندازی اداره کل صادرات صنایع دستی خبر داد و گفت: برخی پیشنهاد دادند که برای این بخش، یک معاونت اختصاص داده شود، اما چون چنین کاری امکان پذیر نبود، ما به زودی صاحب اداره کلی برای صادرات می شویم.

به گزارش «فرصت امروز»، بهمن نامورمطلق در مراسم تجلیل از صادرکنندگان، فروشندگان و فروشگاه های اینترنتی برتر صنایع دستی کشور، با انتقاد از مدیران غایب در این مراسم، گفت: به نظر می رسد در روزهایی که هوا خوب نیست، نخستین غایبان ما، مدیران کشور هستند.

او سپس با اشاره به حادثه ساختمان پلاسکو و از دست رفتن آتش نشانان، اظهار کرد: شهرهای ما در دوران معاصر به اسطوره نیاز دارند و اسطوره های ما آتش نشانان هستند که جان خود را فدا می کنند. امیدواریم این موضوع در این عصر سرد، گرمابخش روابط ما انسان ها باشد.

معاون صنایع دستی و هنرهای سنتی کشور با بیان اینکه فکر می کنم مخاطبان ما هنرمندان هستند، ادامه داد: شاید باید روش هایمان را برای گفت وگو تغییر دهیم و کمی منسجم تر عمل کنیم، شاید تاثیرگذاری آن بیشتر شود. نامورمطلق افزود: ۳۳ درصد از تجارت کشور، در بخش صادرات صنایع دستی بوده که این رقم قابل توجهی است. در این میان، یک سوم گردش مالی ما به تجارت خارجی برمی گردد. از صادرات غیرنفتی کمتر از نیم درصد را به خودمان اختصاص داده ایم و در حوزه صنایع دستی شاهد افزایش ۹۰ درصدی صادرات بوده ایم.

او ادامه داد: با همتی که در دولت یازدهم ایجاد شد، جایگاه صنایع دستی تغییر کرده است. شاید کمتر حوزه ای در کشور با افزایش ۹۰ درصدی صادرات روبه رو شده است. ما در حال دوباره به دست آوردن بازارهایی هستیم که در دولت گذشته تقریبا از دست دادیم. نزدیک به ۷۶ فروشگاه در دنیا، صنایع دستی ایرانی را عرضه می کنند. ما در سال ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۵ حدود 3 میلیارد دلار صادرات داشتیم.

معاون صنایع دستی اضافه کرد: در این میان، رشد صادرات کشور هند که رقیب ما محسوب می شود، بسیار بالاست و برنامه منظمی برای آن دارد. حدود 7 میلیون نفر به صورت رسمی در حوزه صنایع دستی هند فعالیت می کنند. مراکش نیز در همین سالی که ما آمار صادرات مان را اعلام کردیم، ۴۳۸ میلیون دلار صادرات داشت، زیرا آنها از روابط خارجی خود به خوبی استفاده می کنند.

او افزود: اگر فرش هم به حوزه صنایع دستی اضافه شود، ما چیزی از مراکش کم نداریم. هدف ما در برنامه ششم توسعه نیز حدود یک میلیارد دلار است. مقصد بسیاری از صادرات ما به عراق و افغانستان است که این موضوع شکنندگی ما در صادرات را می رساند و اگر نتوانیم صادرات مان را به سمت کشورهای آسیایی و اروپایی هدایت کنیم، این موضوع خطرناک می شود.

این اواخر اتفاق تازه خوبی افتاده است و کشورهایی که در تحریم ها از ما جدا شدند، کم کم به کشورهای هدف ما برمی گردند. از جمله آمریکا و انگلستان که صادرات ما به آنها صفر بود، اکنون در ردیف ۱۰ صادرات ما قرار گرفته اند. امیدوارم با روی کار آمدن ترامپ - رئیس جمهور جدید آمریکا - وضعیت ما به قبل برنگردد.

نامورمطلق گفت: هدف ما ازدیاد فروش است و تکلیف معاونت صنایع دستی روشن است به شرط آن که حمایت ها و ترمیم های ساختاری انجام شود. متاسفانه مبلمان، فرش و زیورآلات از بدنه صنایع دستی جدا شده اند و همه ما از این موضوع ضرر می کنیم. از طرفی ما باید برای رفع موانع گمرکی اقدام کنیم.

سرمایه های سازمان میراث فرهنگی از زبان رئیس آن

رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری نیز که در دقایق پایانی به این مراسم آمد، در سخنانی خطاب به حاضران گفت: شما سرمایه های این سازمان محسوب می شوید و معتقدم راه برون رفت ما از وضعیت موجود اقتصادی، از صنایع دستی می گذرد، زیرا این حوزه کمترین خسارت را به محیط زیست وارد می کند. برای آن که بتوانیم اشتغال پایدار را در شهرها ایجاد کنیم، می توانیم کارگاه های صنایع دستی را به روز کنیم و موجب تغییر ذائقه مردم شویم تا بتوانند از صنایع دستی استفاده کنند سپس راه صادرات را پیدا کنیم.

زهرا احمدی پور افزود: خوشبختانه در این دو عرصه، شرایط خوبی در سازمان میراث فرهنگی به وجود آمده است و فکر می کنم با رویکردی که این سازمان دارد، مسیر خوبی را پیش رو داشته باشیم.

نمی دانم فرش دستباف را با چه ترازویی در سازمان دیگر گنجانده اند!

رئیس انجمن صادرکنندگان صنایع دستی، یکی دیگر از سخنرانان این مراسم بود که گفت آمار نشان می دهد در این حوزه، اقداماتی صورت گرفته اما قطعا این اقدامات همه کار نیست، اما اندکی از اقتصاد صنایع دستی را نشان می دهد. این موضوع را مردم زمانی حس می کنند که صنایع دستی وارد زندگی آنها شده است. بخشی از این موضوع به حاکمیت و بخش دیگر به هنرمندان مربوط می شود که فکر می کنم هنرمندان در این حوزه کم نمی گذارند.

مجیدرضا حریری ادامه داد: نگاه توسعه ای نسبت به صنایع دستی در حاکمیت وجود ندارد. منظور نگاهی است که ظرفیت صنایع دستی در کشور را کشف کند. نگاهی که در حوزه خودروسازی و پتروشیمی وجود دارد هیچ وقت به حوزه صنایع دستی نشده است. وقتی یک تن فولاد صادر می کنیم و ۱۰۰ دلار به دست می آوریم فقط دو دلار آن سود است.

در حالی که اگر همین مبلغ در حوزه صنایع دستی دیده شود، ۱۰۰درصد سود خواهیم کرد، زیرا در کمترین حوزه مثل صنایع دستی، ظرفیت تبلور اقتصاد مقاومتی دیده می شود. این حوزه قابلیت بسیاری در عرصه بین المللی دارد، اما کمتر به آن توجه شده است. فکر می کنم به بازنگری و رنسانس در این حوزه نیاز داریم تا موضوع صنایع دستی جدی گرفته شود.

او ادامه داد: در شرایطی که مملکت به شغل نیاز دارد، در حوزه صنایع دستی چنین ظرفیتی دیده می شود، اما به آن توجهی نمی کنیم. هیچ دانشی بومی تر از صنایع دستی وجود ندارد. اگر یک دهم هزینه ای که برای اعزام مُبلغ از سوی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی می شود، به توسعه فرهنگ از طریق نمایش فرهنگ و هنر کشور اختصاص یابد، می توان کمک بیشتری به معرفی فرهنگ کرد.

رئیس انجمن صادرکنندگان صنایع دستی با بیان اینکه متاسفم که این گلایه ها را خودمان دور هم مطرح می کنیم و همه کسانی که باید آنها را بشنوند، به این مراسم نیامده اند، گفت: سال ها پیش سازمان صنایع دستی به یکی از زیرمجموعه های سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تبدیل شد و حالا نگاه به صنایع دستی در درجه سوم این سازمان قرار دارد و آنقدر که به گردشگری توجه می شود، صنایع دستی دیده نمی شود. ما نمی توانیم برای انجمن هایی که در دنیا فعالیت می کنند، به راحتی درباره اینکه فرش جزو صنایع دستی نیست، توضیح دهیم. نمی دانم فرش دستباف را با چه ترازویی در سازمان دیگری گنجانده اند و آن را از صنایع دستی دریغ کرده اند.

صنایع دستی را چند تکه کرده اند و هر کدام را به یک سازمان داده اند. من از موضع ملت مطرح می کنم و این یک خواهش نیست، زیرا وظیفه حاکمیت است تا به این موضوع رسیدگی کند و صنایع دستی را دوباره به سازمان تبدیل کند. پویا محمودیان، مدیرکل صادرات صنایع دستی، نیز بیان کرد: شاهد اتفاقات خوبی در این حوزه بوده ایم که اگرچه مطلوب است، اما با ایده آل های ما فاصله دارد، هرچند ما آن را به فال نیک می گیریم.

ما در سال ۹۳ با رشد ۱۳ درصدی مواجه بودیم و فروش داخلی نیز رشد ۱۶درصدی داشت. این موضوع حاکی از آن است که در حوزه اقتصادی و صنایع دستی با رشد مقطعی روبه رو نبوده ایم و اگر این روند را ادامه دهیم، می توانیم شاهد رشد بهتری باشیم. در حال حاضر بیش از ۲۰۰ سایت و وب سایت به خانواده فروش دستی اضافه شده اند.

هنوز نتوانسته ایم زبری نام ایران را برداریم

مازیار تشکری، صاحب یک مرکز تجاری صنایع دستی در هلند نیز گفت: حدود ۲۰ سال است که در خارج از کشور زندگی می کنم و فارغ التحصیل رشته هنرهای زیبا از کشور ترکیه هستم، چون در حوزه هنری موفقیت چندانی نداشتم، به تجارت رو آوردم.

من حدود ۱۷ سال سابقه فروش صنایع دستی در خارج از کشور را دارم و نخستین فروشگاه را در سال ۲۰۰۰ در آمستردام هلند ثبت کردم. در حالی که صنایع دستی در خارج از ایران در کنار خیارشور و آبلیمو عرضه می شد، سعی کردم حرمتی برای آن قائل شوم.

چهره  ایران را در سال های گذشته مخدوش کردند و ما به لطف برجام، گام های بلندی برداشته ایم، ولی هنوز نتوانسته ایم زبری نام ایران را برداریم. ما همچنین درصدد ایجاد شبکه تلویزیونی هستیم که به بحث تجارت ایران و گردشگری بپردازیم و در این باره از مجریان اروپایی برای معرفی ایران استفاده کنیم.

در ادامه این مراسم، از عادل بشیری جلال، سیدرضا زیارت نیا، مالک کرمی، فرج فرهادیان، حمیدرضا ذوالانواری، محمد تقی محمدی، خشایار نیرومند و عبدالصمد رحیمی به عنوان صادرکنندگان برتر صنایع دستی در سال ۹۵، از امیر آقاجانی، سیدعباس خبوشانی زاده، سیدمحمدرضا امین الرعایایی، محرمعلی چراغی رامین، سیدمرتضی نقیبی به عنوان فروشگاه های برتر سال ۹۵، از مازیار تشکری تیمجانی برای ایجاد مرکز تجاری صنایع دستی در خارج از کشور، محمد رحیم زاده و مهدی کلانتری به عنوان دارنده های سایت تجارت الکترونیک برتر سال ۹۵، از میثم دهقانی به عنوان استارتاپ برتر صنایع دستی و بانک های ملی و سپه به عنوان بانک های برتر سال ۹۵ تجلیل شد.