شرایط نامناسب شپترو در سال جاری

شرکت پتروشیمی آبادان یکی از تولیدکنندگان PVC در کشور است که با ظرفیت تولید 110 هزار تن PVC در سال، بعد از پتروشیمی اروند، بندر امام و غدیر در رتبه چهارم قرار دارد. تا پیش از راه‌اندازی پتروشیمی اروند، پتروشیمی غدیر و پتروشیمی هگمتانه، دو شرکت پتروشیمی آبادان و بندر امام تنها تولیدکنندگان داخلی بودند و درنتیجه مشکلات فروش کمی داشتند و ایران واردکننده این محصول بود؛ اما با راه‌اندازی دو طرح مذکور بازار فروش محصولات شپترو با مشکلاتی روبه‌رو شد. از بعد مصرف 70 درصد PVC دنیا در صنعت ساختمان؛ در لوله و اتصالات، پروفیل در و پنجره، حصار و. . . به‌کاربرده می‌شود.

ازاین‌رو بازار این محصول به رونق ساخت‌وساز مسکن گره‌خورده است و در دو ساله اخیر با رکود بازار مسکن، بازار فروش محصولات با مشکلاتی مواجه شده است. بخش دیگری از مصرف PVC در صنعت خودرو بوده که آمار تولید خودرو در سال جاری نشان از رکود جدی این صنعت در ایران دارد. این مشکلات، در عرصه بازار جهانی، در آینده با راه‌اندازی طرح‌های عمده تولید در کشورهای واردکننده ازجمله چین و آمریکای شمالی (بر پایه گاز شیل)، بیشتر خواهد شد.

بااین‌وجود، مصرف این محصول به‌طور جایگزین در بسیاری از صنایع از جمله ساختمان و خودرو چشم‌اندازی رو به رشد دارد. از دیگر سو، شرکت پتروشیمی آبادان ساختاری قدیمی داشته که همین عامل موجب کاهش توان شرکت در دریافت خوراک لازم شده است. بر این اساس می‌توان گلوگاه‌های اصلی شرکت را مشکلات فروش و مشکلات تامین خوراک برشمرد.

پتروشیمی آبادان به‌منظور رفع موانع تامین خوراک در پی‌تهیه و نصب چند کمپرسور جدید بوده؛ اما در سال‌های اخیر باوجود تحریم‌ها نتوانسته این کار را انجام دهد و بعد از توافقات اولیه هسته‌ای، مذاکرات و فرآیند تامین تجهیزات موردنظر را شروع کرده است.براساس پیش‌بینی شرکت، در سال95 عملیات نصب و راه‌اندازی به اتمام خواهد رسید و شرکت توان دریافت خوراک گاز خود را به میزان 30 تا 40درصد افزایش خواهد داد.

همچنین با توجه به افزایش ظرفیت تولید کشور، شپترو در خرید EDC با مشکلاتی مواجه است که انتظار می‌رود با نصب و راه‌اندازی تجهیزات توان دریافت خوراک افزایش و تولید محصول میانی EDC افزایش یابد.در ادامه روند نزولی تولید و فروش از سال 1392 که درنتیجه مشکلات فوق‌الذکر ایجادشده، در شش‌ماهه ابتدایی سال جاری تولید PVC به‌عنوان محصول اصلی شرکت 44درصد کاهش یافت. شپترو که در نخستین پیش‌بینی خود فروش 63هزار تن PVC را به سهامداران وعده داده بود، چشم بازار را با فروش 15 هزار تن در نیمی از سال روشن کرد و بودجه تولید PVC را تا 50 هزار تن کاهش داد.

از مهم‌ترین دلایل افت تولید شرکت می‌توان به کاهش خوراک دریافتی از پالایشگاه آبادان به دلایل اورهال خارج از برنامه و کمبود مواد اولیه EDC و VCM در بازارهای داخلی و همچنین عدم امکان تهیه آن از بازارهای خارج به دلیل تحریم اشاره کرد. البته جای بسی تعجب است که در همین شرایط تحریم، بسیاری از صنایع ازجمله تایر، نه‌تنها مواد اولیه موردنیاز را وارد کرده بلکه تولیدات خود را افزایش داده‌اند. باوجود عملکرد ضعیف شرکت در شش ماهه ابتدایی سال، انتظار تحقق بودجه تولید و فروش مقداری، تا حدی دور از انتظار است.

از طرفی دیگر با کاهش قیمت محصولPVC، نرخ فروش محصولات در شش ماهه ابتدایی سال تا 4 درصد کاهش یافت؛ این در حالی است که نرخ فروش بودجه شده شرکت به میزان نرخ فروش سال گذشته است که تحقق آن با ابهام روبه‌روست. باید گفت با توجه به ادامه شرایط رکود اقتصادی دنیا و عدم افق مثبت برای قیمت نفت تا پایان سال جاری؛ به‌عنوان مهم‌ترین عوامل موثر بر قیمت این محصول، چشم‌انداز رشد قیمت‌ها دور از انتظار است.

به دلیل مشکلات نقدینگی، همانند سایر صنایع، هزینه‌های مالی و اداری پتروشیمی آبادان در شش ماهه اول سال 1394 با رشد 50 درصدی مواجه شده و سهم آن از سود عملیاتی از 14 درصد دوره گذشته به 39 درصد رسید. افزایش هزینه مالی در صورت‌های مالی شرکت‌ها مسئله مهمی بوده و مانند یک ویروس سود شرکت‌ها را می‌مکد.

به‌عنوان نتیجه‌گیری باید گفت که شپترو در سال جاری شرایط مناسبی نداشته و مشکلات مربوط به صنعت و شرایط کلی اقتصاد بر این شرکت نیز اثر گذاشته است. ازاین‌رو، مسیر پیش روی شرکت برای تحقق بودجه بسیار دشوار است. بااین‌حال، با رفع موانع و گلوگاه‌های شرکت در سال‌های آتی می‌توان انتظار برون‌رفت از مشکلات و رشد سودآوری را داشت.

کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه