کاهش هیجان بازار سرمایه به دلیل محدودیت دامنه نوسان

افزایش دامنه نوسان در بازار از مطالبات جدی سهامداران است که با تقاضای شرکت بورس به تصویب شورای عالی بورس و نیز سازمان بورس اوراق بهادار رسیده و این اتفاق در حال عملی شدن است. بنابراین با اعلام مسئولان بورسی، دامنه مجاز نوسان روزانه قیمت سهام و اوراق بدهی پذیرفته شده به ۵ درصد و دو برابر شدن دامنه مجاز نوسان روزانه قیمت حق تقدم سهام به ۱۰ درصد از روز دوم خردادماه جاری اجرایی شد. از آنجا که کمترین دامنه نوسان در بورس‌های دنیا متعلق به بورس ایران است بنابراین با اتخاذ این تصمیم، بورس ایران نیز به استانداردهای بورس‌های جهانی نزدیک‌تر شده است. علاوه‌بر‌این، با توجه به اینکه در هفته‌ها و ماه‌های گذشته بورس اوراق بهادار با تقاضای ورود سرمایه‌گذاران خارجی مواجه شده لذا چاره‌ای جز نزدیک‌تر شدن به استانداردهای بورس‌های جهانی وجود ندارد.

کارشناسان بازار سرمایه معتقدند هرچه دامنه نوسان روزانه قیمت‌ها در بورس بازتر باشد نقدشوندگی بازار نیز بهبود خواهد یافت، به‌علاوه اینکه این موضوع قدرت تحلیل سهامداران را نیز افزایش می‌دهد. این کارشناسان می‌گویند: در حال حاضر رفتار توده‌وار در بازار سرمایه کشور حاکم است و زمانی که دامنه نوسان روزانه قیمت‌ها در بورس افزایش یابد معامله‌گران به صف‌های خریدوفروش برخورد نمی‌کنند و به‌دور از رفتار هیجانی، نسبت به خریدوفروش سهام خود اقدام خواهند کرد. یک کارشناس بازار سرمایه درخصوص تاثیر افزایش دامنه نوسان بر بازار سرمایه در گفت‌وگو با ایرنا، گفت: تغییر دامنه نوسان از 4 به 5 درصد در دو بازه کوتاه و بلندمدت بر بازار سرمایه کشور تاثیرگذار است. پیمان حدادی با تاکید بر اینکه بازار سرمایه در کوتاه‌مدت با تغییردامنه نوسان باید آشنا شود، افزود: همان‌طور که مدتی طول کشید تا بازار سرمایه با حذف معاملات «ددد» (معاملات گروهی) آشنا شود مدت‌زمانی نیز طول می‌کشد تا اهالی بازار سرمایه با افزایش دامنه نوسان آشنا شوند.

وی با بیان اینکه، معاملات بازار سرمایه در ماه‌های اخیر کم‌حجم بوده است، اظهار داشت: نمی‌توان در کوتاه‌مدت تاثیرات منفی یا مثبت افزایش دامنه نوسان را ارزیابی کرد. حدادی تصریح کرد: افزایش یک درصدی دامنه نوسان به نوسان‌پذیری بازار سرمایه کمک می‌کند ضمن اینکه میزان نوسان بورس در یک هفته گذشته کم یا منفی بوده است. این کارشناس بازار سرمایه با تاکید بر اینکه افزایش دامنه نوسان در بلندمدت به‌طور قطع بر بازار سرمایه تاثیر مثبت دارد، افزود: افزایش این دامنه از 4 به 5‌درصد میزان نوسان روزانه را 25 درصد افزایش می‌دهد و این امر به نقدشوندگی بازار کمک می‌کند و باعث سیال شدن معاملات بازار و کاهش هیجان می‌شود.حدادی تصریح کرد: با افزایش دامنه نوسان نه‌تنها صف‌های خریدوفروش کاهش می‌یابد بلکه بعد قیمت و زمان نیز هم‌راستا شده و فعالان بازار می‌توانند درخصوص آن پیش‌بینی کنند.

وی افزایش امکان تحلیل بازار و کاهش هیجانات را از دیگر مزایای افزایش دامنه نوسان دانست و گفت: هرچند برای اظهارنظر درخصوص تاثیرات افزایش دامنه نوسان باید مدت‌زمانی بگذرد اما در بلندمدت به‌طور قطع تاثیر مثبت بر بازار خواهد داشت. این کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به این پرسش که برخی معتقدند با نزولی بودن بازار سرمایه نباید دامنه نوسان افزایش می‌یافت، گفت: بازار سرمایه در یک ماه گذشته بدون روند بوده به نحوی که این بازار نه صعود و نه نزول جدی را تجربه کرده است. وی حجم کم معاملات را مشکل بازار سرمایه دانست و افزود: هرچند برخی معتقدند که بورس روند نزولی دارد اما این در حالی است که در یک ماهه گذشته قیمت‌ها با تغییرات زیادی مواجه نشدند. حدادی با تاکید بر اینکه بازار سرمایه در یک ماهه گذشته روی خط صاف حرکت می‌کند، گفت: بهترین زمان برای تغییر دامنه نوسان زمانی است که هیجان از بازار دور است. وی اظهار داشت: بهترین زمان برای تغییر حجم مبنا و دامنه نوسان زمانی است که بازار هیچ‌گونه نوسانی ندارد.

در همین حال حافظ عزیزی، یکی دیگر از کارشناسان بازار سرمایه در این خصوص گفت: با توجه به تداوم روند کاهشی بورس، افزایش دامنه نوسان روزانه قیمت سهام در شرایط کنونی روند نزولی شاخص و قیمت سهام را تشدید می‌کند. وی افزود: با توجه به تداوم روند ریزشی شاخص و نیز قیمت‌ها در بازار سرمایه، شرایط کنونی زمان مناسبی برای افزایش دامنه نوسان نیست. این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به اینکه افزایش دامنه نوسان هدف قیمتی را به سطوح بالا و پایین‌تر تغییر می‌دهد، افزود: افزایش دامنه نوسان روزانه قیمت سهام در شرایط کنونی روند نزولی شاخص و قیمت سهام را تشدید می‌کند. وی ادامه داد: یکی از دلایل نامناسب بودن شرایط فعلی برای افزایش دامنه نوسان این است که وقتی تقاضای فروش در بورس بالا باشد این اتفاق موجب می‌شود قیمت‌ها در بورس پله‌های بیشتری را پایین بروند. عزیزی گفت: هرچند افزایش دامنه نوسان روزانه قیمت سهام به شفاف‌تر شدن بازار کمک خواهد کرد و موجب می‌شود قیمت‌ها سریع‌تر واقعی شوند با این حال روند نزولی، زمان مناسبی برای افزایش دامنه نوسان در بورس نیست.

این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه بورس ما کم‌عمق است، افزود: فلسفه استفاده از دامنه نوسان در بازار سرمایه محدود کردن نوسانات است تا بازار دچار رفتار هیجانی نشود با این حال نباید سیاست‌های کنترلی و محدود‌کننده به یکباره و در زمان نامناسب برداشته شود. وی درخصوص انتشار مستقیم اطلاعات توسط شرکت‌ها در کدال نیز اظهار داشت: این اتفاق موجب می‌شود تا رانت اطلاعاتی در بورس تا حدودی کمرنگ و به محدود شدن دسترسی افراد خاص به اطلاعات پیش از انتشار منجر شود. عزیزی در توصیه به سهامداران بورسی نیز گفت: تا پیش از این رفتار برخی معامله‌گران براساس تحلیل‌های تکنیکالی و دنباله‌روی از صف‌های خریدوفروش در بورس بود و شاهد بروز رفتارهای نوسانگیری در بازار سهام بودیم، اما شرایط کنونی بازار سرمایه در حال حاضر به‌گونه‌ای است که سرمایه‌گذاران باید با تحلیل وارد بورس شوند و به بازار نگاهی میان و بلندمدت داشته باشند.