به گزارش فرصت امروز به نقل از ایرنا، یک کارشناس بازار سرمایه گفت: انتشار آمار معاملات خودرو در بورس نشان دهنده ابعاد گسترده ای از وجود رانت ناشی از قیمت های دستوری برای برخی افراد بوده، به همین دلیل افرادی که منافعشان به خطر افتاده با ایجاد جو رسانه ای درصدد معرفی بورس به عنوان عامل گرانی خودرو هستند.
حسن رضایی پور در گفت وگو با خبرنگار اقتصادی ایرنا به مزایای عرضه کالاها در بورس کالا اشاره کرد و اظهار داشت: بورس کالا به موجب قانون بورس و اوراق بهادار مصوب سال ۱۳۸۴ تاسیس و از زمان آغاز به کار تاکنون بخش بزرگی از توسعه صنایع مختلف کشور به واسطه شفافیت، کشف نرخ عادلانه و انتشار آمارهای اقتصادی از مسیر بورس کالا محقق شده است.
وی خاطرنشان کرد: موفقیت این بورس در حوزه واقعی سازی قیمت های مواد اولیه و کالاها و حمایت هم زمان از تولیدکننده و مصرف کننده سبب شده تا در سال های بعد قوانین و مقررات دیگری در مجلس مانند قانون توسعه ابزارهای مالی تصویب شود که طبق ماده ۱۸ این قانون، کالاهای پذیرفته شده در بورس از شمول قیمت گذاری معاف شدند.
رضایی پور اعلام کرد: همچنین در این میان استفاده از ابزارهای مالی برای تقویت و توسعه صنایع مختلف که در صدر آنها ابزارهای تامین مالی و پوشش ریسک قرار داشت، تصویب شد.
این کارشناس ارشد بازار سرمایه با بیان اینکه بورس کالا در حالی به کمک صنایع آمد که با مزایای زیادی برای سیاست گذار همراه بود، گفت: انتشار آمارهای مختلف، کشف نرخ عادلانه، کنترل هیجانات بازار و ... از جمله مزایای این بورس برای دولت بود که همواره جایگاه این بازار بیش از گذشته پررنگ شده است.
برنامه ریزی تولید به کمک قیمت های کشف شده در بورس
وی با بیان اینکه تولیدکنندگان می توانند با توجه به قیمت های کشف شده در بورس کالا اقدام به برنامه ریزی برای تولید کنند، اظهار کرد: تولیدکنندگان می توانند با استفاده از ابزارهای تامین مالی و پوشش ریسک نسبت به عقد قراردادهای مدت دار با مشتریان خود اقدام کنند همچنین در محصولاتی مانند قیر می توانند به صادرات بپردازند و به عنوان مرجع قیمت در منطقه تبدیل شوند.
رضایی پور ادامه داد: بورس کالا برای تولیدکنندگان فقط محلی برای فروش کالاها نبوده، بلکه در این بازار می توانند با کمک ابزارهای مالی، مانند قراردادهای سلف و سلف موازی به تامین مالی بپردازند یا دارایی راکد خود را با استفاده از ابزارهای گواهی سپرده کالایی به اوراق بهادار تبدیل کنند و همواره از منابع سرمایه گذاران برای تامین مالی پروژه های خود استفاده کنند.
این کارشناس ارشد بازار سرمایه افزود: بورس کالا در نوسانات نرخ ارز که در سال های اخیر اتفاق افتاد، موفق عمل کرد و با استفاده از مکانیسم های کشف نرخ، هیجانات بازار را کنترل و از زیان تولیدکننده و مصرف کننده جلوگیری کرده است. بورس کالا می تواند با به کارگیری سامانه های الکترونیکی، اتصال به شبکه های توزیع و انبارداری رصد کالاهای عرضه شده تا مقصد را برای نهاد ناظر فراهم کند.
خودرو؛ بازاری آشفته در کشور
وی با اعتقاد بر اینکه خودرو نیز از دیرباز بازار آشفته ای را در کشور تجربه کرد و باعث شد تا تولیدکننده و مصرف کننده نیز از این بازار آشفته متضرر شوند، گفت: اگرچه بازار خودرو در ایران به صورت انحصاری در اختیار چند خودروساز بوده؛ اما همین چند شرکت هم نیز در سال های اخیر به ادعای صورت های مالی منتشر شده در کدال با زیان های هنگفتی مواجه بودند.
رضایی پور تاکید کرد: در این سال ها همیشه سایه قیمت گذاری دستوری بر این بازار حاکم بوده و تنها برنده این قیمت گذاری ذی نفعان فاصله قیمت دستوری تا بازار آزاد بوده اند.
این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه خودروساز شخص یا فرد خاص نیست، گفت: همه سهامدارن این شرکت ها که امروزه بالغ بر چندین هزار نفر می شوند و به امید کسب سود معقول این شرکت ها سرمایه گذاری کرده اند؛ همواره شاهد کاهش سرمایه ناشی از زیان خودروساز هستند.
وجود زنجیره ای از صنایع مختلف برای تولید خودرو
وی با تاکید بر اینکه خودروساز به تنهایی تولید نمی کند، بلکه زنجیره ای از صنایع مختلف مانند قطعه سازها، صنایع فولادی، صنایع الکترونیک و ... در کنار این خودروسازها قرار دارند، افزود: به استناد گزارش های منتشر شده در کدال مطالبات این شرکت ها از خودروسازان اعداد بسیار هنگفتی بوده که خودروساز را در پرداخت دچار مشکل کرده و گاهی باعث تعطیلی یا توقف پشتیبانی قطعه سازان از خودروساز شده است.
رضایی پور اظهار داشت: برخی از اخبار منتشر شده حاکی از فک پلاک خودروهای صفر، انتشار گزارش های متعدد از اجاره کدهای ملی و شماره حساب ها از تخصیص نامناسب خودرو در سیستم قرعه کشی با قیمت مصوب بوده که این امر نیازمند بررسی توسط نهادهای ناظر است.
این کارشناس ارشد بازار سرمایه گفت: از سوی دیگر مصرف کننده نیز در این آشفته بازار، ناامید از دسترسی مستقیم به خودروساز و تولیدکننده برای تهیه خودروی موردنیاز خود به بازار آزاد مراجعه کرده و مبالغ چند برابر قیمت مصوب را برای خرید خودروی مورد نظر پرداخته کرده است.
شفافیت بورس دست رانت خواران خودرو را رو کرده است
وی به نارضایتی تولیدکنندگان، قطعه سازان و نیز مصرف کنندگان از شرایط حاکم در بازار خودرو اشاره کرد و اظهار داشت: در این مدت کوتاه و انتشار آمار معاملات خودرو در بورس کالا، ابعاد گسترده ای از ایجاد رانت برای برخی از افراد در گذشته را مشخص کرده که نشان می دهد با قیمت گذاری دستوری تا چه میزان در حق مردم و خودروساز اجحاف شده است.
رضایی پور خاطرنشان کرد: بدیهی است در این شرایط افرادی که منافع آنها به واسطه حضور خودروسازها در بورس به خطر افتاده است با ایجاد جو رسانه ای درصدد معرفی بورس به عنوان عامل گرانی و جلوگیری از ادامه عرضه آن در بورس کالا هستند.
قرعه کشی روش مناسبی برای فروش خودرو نیست
این کارشناس بازار سرمایه اظهار داشت: قرعه کشی روش مناسبی برای فروش خودرو نبوده و معدود مصرف کنندگانی که از این طریق موفق به تهیه خودرو شده اند همواره از تاخیر در تحویل خودرو ناراضی بوده و گاهی کیفیت خودرو های تحویل شده را زیر سوال می بردند.
وی خاطرنشان کرد: از طرفی شرایط متفاوت گارانتی، در رهن بودن این خودروها و تبعات حقوقی آن برای افراد در صورت فروش و ... از جمله مسائل و مشکلات پیش روی برندگان قرعه کشی است.
رضایی پور اظهار داشت: با توجه به تضامین اخذ شده از خودروسازها در عرضه های انجام شده در بورس، عدم تحویل به موقع کالا می تواند تبعات مالی سنگین برای عرضه کننده به دنبال داشته باشد که این جریمه در مورد کیفیت کالا هم صادق است.
این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: همیشه عرضه و تقاضا در همه اقتصادهای دنیا تعیین کننده قیمت بوده و هر گونه دخالت در تنظیم این رابطه (تعیین قیمت دستوری) می تواند برهم زننده توازن باشد.
وی ادامه داد: اگرچه تقاضا در بازار خودرو به واسطه انتظارات تورمی و تبدیل شدن خودرو به کالای سرمایه ای باعث پیشی گرفتن تقاضا از عرضه است؛ اما سرکوب تقاضا نمی تواند راه حل مناسبی برای کنترل قیمت ها باشد.
رضایی پور افزایش عرضه خودرو در بورس کالا را بهترین پیشنهاد برای تعدیل قیمت خودرو در بازار به نفع مردم عنوان کرد و گفت: آزادسازی واردات خودرو به معنای واقعی، رشد عرضه ها در بورس کالا و جلوگیری از شکل گیری انحصار و ... از جمله اقداماتی است که می تواند منجر به افزایش عرضه و کاهش قیمت ها در بازار شود.