سرمقاله

1 سال پیش

قانون بانکداری در سال های دور

کمیسیون اقتصادی مجلس در بهمن ماه ۱۴۰۲، گزارش یک شوری «طرح جدید بانکداری» را به مجلس شورای اسلامی ارائه داده است، اما شاید چندان باورپذیر نباشد که اولین قانون بانکداری ایران در ۴۸ ماده در تیرماه ۱۳۳۴ توسط کمیسیون های مشترک مجلسین تصویب شده باشد. این قانون، نهاد بانک را چنین تعریف کرده است: «بانک مؤسسه...

1 سال پیش

وام قرض الحسنه برای ثواب یا سودآوری؟

یک پرسش ساده بانکی، آن است که آیا بانک ها می توانند برای کارهای انتفاعی و سودآور، وام قرض الحسنه بدون سود پرداخت کنند؟ درحالی که وام قرض الحسنه اساسا برای گره گشایی از مشکلات مالی مردمان جامعه پدید آمده است. تازه ترین اطلاعیه بانک مرکزی در سال جدید، اختصاص ۱۰۰ همت تسهیلات قرض الحسنه براساس قانون بودجه سال ۱۴۰۳ به منظور...

1 سال پیش

سالی که نکوست: تحولات ساختاری بانک مرکزی

از قدیم گفته اند «سالی که نکوست از بهارش پیداست». تصور می کنم سال ۱۴۰۳ برای بانک مرکزی، سالی پرتحول و ساختارشکن خواهد بود. در هفتم آذرماه ۱۴۰۲، قانون جدید بانک مرکزی در ۶۷ ماده به رئیس جمهور ابلاغ شد. بند «ب» ماده ۶۷ این قانون در مورد زمان و نحوه اجرای آن می گوید: «این قانون شش ماه پس از ا...

1 سال پیش

دشواری های بانکداری در سالی که گذشت

بانکداری مانند هر صنعت دیگری، سختی ها و دشواری های خاص خودش را دارد؛ از کمبود منابع و تسهیلات تکلیفی گرفته تا مشکلات مالیاتی و هزینه های سرسام آور عملیاتی و پرسنلی و برآوردن خواسته ها و توقعات مشتریان. حل این مشکلات، جزئی از نگرانی ها و دلواپسی های روزمره مدیران بانک مرکزی و شبکه بانکی کشور بوده و هست. در حالی واپسین ر...

1 سال پیش

عدالت گستری و نظارت بر پرداخت و مصرف تسهیلات بانکی

یک پرسش ساده آن است که آیا بانک ها می توانند در پرداخت تسهیلات، عدالت گستری کنند و عدالت را همانند اعتبارسنجی از جمله ابزارهای قانونی برای پرداخت وام و تسهیلات بانکی محسوب نمایند؟ از نظر اخلاقی، رعایت عدالت در امور جاری، امری مفید است و جزئی از آموزه های دینی ماست. عدالت اقتضا می کند که اگر امکاناتی هست به صورت عادلانه...

1 سال پیش

کانون بانک ها: آنچه بود، آنچه باید باشد

در کشورهای مختلف معمولا هر صنف کارگری یا صنف کارفرمایی دارای اتاق فکر مستقل از دولتیان است تا هم داده های فکری و تجارب حرفه ای صنف مربوط را در اختیار اعضا یا نهادهای اجرایی و قانون گذاری قرار دهد و هم آنکه در صورت لزوم حافظ منافع تشکیلاتی آن صنف در مراجع مختلف اداری و قضایی باشد. اتحادیه ها و سندیکاهای کارگری و کارفرما...

1 سال پیش

نهم اسفند؛ روز حمایت از حقوق مصرف کننده

در تقویم سالیانه کشورمان، روز نهم اسفندماه را به عنوان روز ملی حمایت از حقوق مصرف کنندگان نامگذاری کرده اند؛ روزی که پس از سال های متمادی در چارچوبی به نام قانون حمایت از حقوق مصرف کنندگان از سال ۱۳۸۸ تبلور یافت. در قانون حمایت از حقوق مصرف کننده، نهادهای متعددی از وزارت صمت تا بهداشت، کشور و دادگستری و... به عنوان اعض...

1 سال پیش

جرم انگاری طرح جدید بانکداری

بررسی های اولیه نشان می دهد که در طرح جدید بانکداری، حداقل ۱۸ بار از واژه «مجازات» استفاده شده است. آیا این پدیده بدان معناست که در طرح جدید بانکداری، واژه های «تخلف» و «جرم» هر دو دارای یک معناست و این طرح در صدد آن است که با «جرم» تلقی کردن تخلفات بانکی، انبوه پرونده تخ...

1 سال پیش

مبانی شرعی متفاوت طرح جدید بانکداری و قانون عملیات بانکی بدون ربا

قانون عملیات بانکی بدون ربا در دهه ۶۰ تصویب شده و تایید شرعی شورای نگهبان را به همراه دارد. اصول و مبانی این قانون بیش از چهار دهه حاکم بلامنازع عملیات بانکی بدون ربا بوده و مبانی شرعی آن عموما برگرفته از فقه شیعه است، اما با انتشار متن رسمی طرح جدید بانکداری که محصول کمیسیون اقتصادی مجلس است، مشخص شد اصول و مبانی شرعی...

1 سال پیش

مزیت های نظام درمانی کارآمد برای اقتصاد ملی

توسعه پایدار، یکی از اهداف اصلی کشورها و جوامع انسانی در دنیای امروز است. توسعه پایدار به معنای تأمین نیازهای حاضر، بدون آسیب رساندن به نیازهای آینده است. برای رسیدن به این هدف، لازم است که برنامه هایی طراحی و اجرا شوند که هم به بهبود شرایط زندگی مردم کمک کنند و هم به صرفه جویی در منابع و هزینه ها اهمیت بدهند. یکی از ح...

1 سال پیش

طرح جدید بانکداری: غیرکارشناسی و دور از واقعیت بانکداری

در آستانه انتخابات مجلس، انتشار گزارش رسمی کمیسیون اقتصادی مجلس در مورد طرح بانکداری (۱۰ بهمن ماه ۱۴۰۲)، موجی از تعجب در محافل کارشناسی بانکی پدید آورد؛ طرحی که در 37 ماده تنظیم شده و «طرح بانکداری جمهوری اسلامی» نام گرفته، اما نشانه هایی از موافقت یا مشارکت بانک مرکزی و همچنین شبکه بانکی کشور یا نهادهای کا...

1 سال پیش

فصل جدید تسهیلات یارها

بخشنامه اخیر بانک مرکزی، «الزامات ناظر بر نحوه همکاری موسسات اعتباری با شرکت های تسهیلات یار» نام دارد و در 13 دی ماه برای اجرا به شبکه بانکی کشور ابلاغ شده است. بخشنامه بانک مرکزی، شرکت های تسهیلات یار را چنین تعریف کرده است: «شرکتی تجاری است که از طریق ایجاد ارتباط بین موسسه اعتباری، مشتری و تأمین ک...

1 سال پیش

مالیات بر تراکنش یا مالیات بر سپرده های بانکی

براساس قوانین مالیاتی فعلی، سود سپرده های بانکی اشخاص حقوقی و نه اصل سپرده بانکی، مشمول مالیات بوده، اما تا به حال، سود یا اصل سپرده بانکی اشخاص حقیقی، مشمول مالیات نبوده است. اما ظاهرا مصوبه بودجه ای اخیر مجلس، این قاعده را به هم زده است. شرح ماجرا آنکه براساس بخشنامه شماره 148841 مورخ 14 شهریورماه 1401 بانک مرکزی، سا...

1 سال پیش

دسترسی به حساب های بانکی مردم

هفته گذشته «ایسنا» گزارش داد «مدیرعامل و اعضای هیأت مدیره یکی از بانک های عامل کشور که از پاسخ به استعلام اطلاعات تراکنش های بانکی توسط سازمان امور مالیاتی خودداری کرده بود، ممنوع الخروج شدند.» از منظر حقوقی یا خبری، نام این بانک یا مدیرعامل و اعضای هیأت مدیره آن چندان مهم نیست. مهم، مبنا و مستن...

1 سال پیش

تغییر ساختار روابط حقوقی بانک و مشتری

تسهیلات بانکی پس از پرداخت می بایستی در زمان های مورد توافق بین بانک و مشتری بازپرداخت شوند؛ وگرنه هم بانک تسهیلات دهنده و هم مشتری تسهیلات گیرنده هر دو دچار مشکل خواهند شد. در این حالت بانک بایستی برای وصول مطالبات معوق، راه مراجع قضایی یا ثبتی را در پیش گیرد تا شاید اگر خدا خواهد، پس از مدت ها پیمودن تشریفات مفصل قان...