در باب اخلاق حرفه‌ای (2)

یکم  از منظرهای بسیاری می‌توان انسان‌ها را دسته‌بندی کرد. گونه‌ای از تقسیم‌بندی، می‌تواند مبنای قدرت ذهنی خلاقانه باشد. به این ترتیب که بخش اندکی از انسان‌ها خلاق هستند و ذهنشان یا در اثر استعدادی خدادادی یا به واسطه تمرین و ممارست، می‌تواند تولیدگر باشد. این تولیدگری می‌تواند در حوزه‌های مختلف مورد بررسی قرار گیرد اما فراموش نکنید که موضوع ما در این یادداشت، کسب‌و‌کار است. در مقابل این گروه، گروه دیگری وجود دارد که یا ذهنی ناخلاق دارند یا اینکه حوصله و انگیزه استفاده از امکانات خلاق ذهنشان را ندارند. 

دوم  هیچ انسانی دوست ندارد در خلوت خود، خود را به‌عنوان فردی ناکارآمد در حوزه خلاقیت تصور کند. حداقل می‌توان گفت تعداد چنین انسان‌هایی کم است. از این رو، باید دست به رفتاری بزند تا به خود اثبات کند او نیز تا حدودی خلاق است. این گروه از انسان‌ها، معمولا سوق می‌یابند به ایده دزدی! به این ترتیب که ایده دیگران را از جایی برمی‌دارند اما اندکی وجدان دارند و راهکارهای خود را برای به نتیجه رساندن این ایده به کار می‌گیرند. 

سوم  راحت‌طلبی، ذات انسان است. صدایی شیطانی در گوش انسان نجوا می‌کند که تو هیچ نیازی برای فکر کردن و تولید محصول فکری و تجربی نداری، کافی است بلد باشی چگونه از ساخته‌های دیگران به نفع خود بهره‌برداری کنی. این گروه از انسان‌ها در مرور زمان، به دزدانی حرفه‌ای تبدیل شده‌اند. شاه‌کلیدها همیشه به کمرشان است و در صدد فرصتی هستند تا کسی اندیشه‌ای را به کار بندد، حرفی بزند، طرحی رو کند یا راه رفته‌ای را شرح دهد تا آنان نیز دست به کار شوند. 

چهارم  دنیای کسب‌و‌کار ما نیازمند اخلاق و رفتار اخلاق‌مدارانه است. از هر منظری که به این موضوع نگاه کنید، تنها راه سعادت واقعی همین است. هیچ مکتب دینی، اعتقادی، اجتماعی و … به انسان اجازه نمی‌دهد که دسترنج دیگری را بی‌زحمت از آن خود کند. 

پنجم  معمولا آنان که دزدی می‌کنند خود می‌دانند که بدون آن زنده نیستند. به‌ویژه کسانی که ایده می‌دزدند اما آنان که نان بازو یا همان نان ذهن خلاق خود را می‌خورند، می‌دانند که فردا به واسطه تجارب امروز، بهتر ایده‌پردازی خواهند کرد و نتایج بهتری به دست خواهند آورد. هرچند به تلخی می‌دانند اثری که فردا نیز خلق می‌کنند به یغما و غارت خواهد رفت. 

ششم  همه چیز را می‌توان دزدید، جز درون‌مایه را. نتایج را برخلاف تصور، همان درون‌مایه رقم می‌زند. بهتر است زمانی را که صرف دزدی از دیگران می‌کنیم، صرف اصلاح جهان‌بینی خود کنیم و درون‌مان را کمی و فقط کمی صیقل دهیم.

* مشاور برندینگ و سخنران حرفه ای کسب و کار