بورقانی مدیر کمیاب

سال ۱۳۷۷ نخستین نمایشگاه کتاب در دولت اصلاحات برگزار می شد. یکی از فعالیت هایی که در آن نمایشگاه برگزار و از استقبال خوبی برخوردار شد، فعالیت های جنبی ناشران ایرانی بود. در میان آن برنامه ها مطالبات و نیازهای نشر به بحث گذاشته می شد. هر یک با موضوعی و برای هر کدام صاحب نظرانی اعم از نویسنده و ناشر و اساتید و مسئولان به طرح دیدگاه  های خود می پرداختند به امید حل مشکلی و رفع نیازی از چهره خسته و رنجور کتاب.

ممیزی قبل از انتشارکتاب یا به تعبیر دیگری سانسور از موضوعات پر چالشی بود که در فضای ایجاد شده بعد از انتخابات سال ۷۶ و انتظاراتی که اهل فرهنگ از دولت جدید داشتند ،فرصت بروز و طرح یافته بود. چنین بود که یکی از برنامه های جنبی نمایشگاه به طرح موضوع ودیدگاه ها به این موضوع پر چالش اختصاص یافت. افراد مختلفی از حوزه نشر و تشکل های آن حقوق دانان و صاحب نظران و مسئولان برای طرح دیدگاه های شان دعوت شده بودند.

وقتی اسم او در زمره سخنرانان اعلام شد برخی انتقاد کردند که چرا کسی دعوت شده که در حوزه نشر مسئولیتی ندارد؟ برخی هم به شوخی و طعنه می گفتند حتما کسی از مسئولین ارشاد جرات نکرده در چنین جمعی حاضر شود و از ممیزی و سانسور دفاع کند. قضاوت  ها براساس پست و مسئولیت   دولتی اش بود و او را کمتر به عنوان یک کتابخوان و عشق کتاب و مطالعه و صاحب نظر در این حوزه می شناختند.

آنها که آشنا بودند صبوری را توصیه می کردند. جلسه در یکی از سالن های نمایشگاه شروع و پس از چند نفر نوبت به او رسید. سالن تقریبا پر بود. همه منتظر بودند که یکی از مسئولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی که مسئولیتی در حوزه کتاب از نظر اداری ندارد چه خواهد گفت و عده ای کماکان با دلخوری نشسته بودند.

چنین آغاز کرد: همین اول موضع ام را در مورد سانسور اعلام می کنم. من با سانسور مخالفم. سالن ناگهان ساکت شد. گوش  ها تیز که آیا درست شنیده اند. ادامه داد فکر کردم بهتر است اول نظرم را بگویم بعد دلایل مخالفتم با سانسور را مطرح کنم. جمعیت نتوانست این صداقت و شجاعت را نبیند و نشنود. سالن یکپارچه تشویق شد.

و بعد همه حواس ها متوجه دلایلی بود که مطرح می کرد. آموزه های دینی و قرآنی و قانون اساسی و ضرورت ها و ویژگی های دنیای امروز را گفت و سانسور را خلاف همه آنها برشمرد. اما یکی از آن بیشتر مورد توجه قرار گرفت. چراکه تازه بود. تکراری نبود. صمیمی بود و ملموس. گفت من الان از نظر موافقان ممیزی قبل از چاپ آدمی هستم که قدرت تشخیص ندارم و عده ائ که این قدرت را دارند به جای من این کار را به عنوان ممیز انجام می دهند.

فرض کنید بعد از این جلسه مسئولان ارشاد بنده را در زمره ممیزین قرار دهند. ناگهان می شوم صاحب قدرت تشخیص. یعنی معتقدند که یک حکم اداری چنین تحولی در افراد ایجاد می کند. در حالی که چنین نیست. من همان احمد بورقانی قبل از معاون مطبوعاتی هستم و این سمت هیچ تغییری در فهم و قدرت تشخیص من ندارد.

احمد بورقانی در دورانی معاون مطبوعاتی ارشاد بود و بعد از آن در مجلس ششم به ویژه به استناد قانون اساسی همواره مدافع آزادی بیان بود. کتاب یا مطبوعات تفاوتی نمی کرد. هرچند که در اذهان بیشتر وجه رسانه  ای و مطبوعاتی او پررنگ تر است.

احمد بورقانی فعالیت ها و مناصبش را بازی نمی کرد. زندگی می کرد. چنین بود که آنها که به اصطلاح این طرف میز بودند او  را از خودشان می دانستند. او نزد اهل فرهنگ و رسانه گرامی بود و چنین خواهد ماند.

چقدر جایش خالی است و چقدر به مدیرانی چون او ژرف اندیش ،صادق ،شجاع و صمیمی نیازمندیم.

یادش گرامی