سرمایه‌گذار خارجی نداشته‌ایم

حجم بالای واردات چند میلیارد دلاری کالا به کشور از چین از گمرکات رسمی صورت می‌گیرد و تنها از مناطق آزاد نیست! محمد صادق مبرهن نیاکان، دبیر اجرایی شورای هماهنگی و همکاری فعالان اقتصادی مناطق آزاد با حضور در خبرگزاری ایلنا ضمن گلایه از مجموعه انتقادها به مسئله قاچاق از مناطق آزاد و هوچی‌گری خواندن آن بیان داشت است؛ به اعتقاد ما پاک‌ترین و شفاف‌ترین مسیر واردات از طریق مناطق آزاد انجام می‌شود زیرا توسط چند نهاد مورد بررسی قرار می‌گیرد، گمرک جمهوری اسلامی، گمرک مناطق آزاد و وزارت بهداشت و سایر نهاد‌ها کالا‌ها را رسیدگی می‌کنند.

کدام مناطق آزاد در شورای هماهنگی و همکاری فعالان اقتصادی مناطق آزاد فعالیت دارند؟

این شورا متشکل از تشکل‌های صنفی و بازرگانان کیش، قشم، اتاق بازرگانی چابهار است البته به تازگی مناطق آزاد اروند، ارس و ماکو نیز متقاضی حضور در این تشکل هستند تا عضوی از شورا باشند. این شورا از اسفند ۹۱ به ثبت رسیدو اخیراً هم منطقه آزاد انزلی به ما ملحق شده است.

مهم‌ترین فعالیت این تشکل در چه حوزه‌ای است؟

طبق اساسنامه ما پیگیر مسائل و مشکلات عمومی مناطق آزاد هستیم.

عمده‌ترین مشکل تشکل‌های صنفی در مناطق آزاد چیست؟

عمده‌ترین مشکل ما عدم اجرای قوانین و مقررات خاص مناطق آزاد است، درحالی‌که قانون مناطق آزاد در سال ۱۳۷۲ از سوی مجلس شورای اسلامی تصویب شده است اما متأسفانه طی این سال‌ها نه‌تنها این قانون اجرا نشد بلکه با تعابیر و تفاسیری که به رأی این قوانین صورت گرفت قوانین سرزمین اصلی به مناطق آزاد تسری داده شد، به‌نوعی قوانین مناطق آزاد ابتر ماند و عمده مشکل ما این است که ما اسما عضو مناطق آزاد هستیم اما رسماً قوانین سرزمین اصلی را داریم. به‌عنوان مثال موضوع اظهار نامه مالیاتی که اخیرا مطرح شده یکی از مهم‌ترین آنهاست.

چرا شما به بخشنامه سازمان امور مالیاتی معترض هستید؟

این بخشنامه در خرداد ماه ۹۱ صادر و در اسفند ماه‌‌ همان سال به تصویب رسیدکه براساس آن کلیه فعالان اقتصادی در مناطق آزاد باید همانند مودیان مالیاتی در سرزمین اصلی به ارائه اظهارنامه اقدام کنند و ما نیز زمانی که این بحث اعلام شد نامه‌ای به شورا نوشتیم و به این تصمیم رسیدیم که پیگیر حقوق معوقه مناطق آزاد باشیم.

یکی از انتقاداتی که به مناطق آزاد وارد شده این است که مناطق آزاد تنها واردکننده صرف از چین شده‌اند، نظر شما چیست؟

قانون بازار موضوع عرضه و تقاضاست، ما نمی‌توانیم به اصناف تکلیف کنیم که این کالا‌ها را از کجا بیاورید. اگر واردات کیش، قشم و چابهار به ازای هر منطقه در سال ۱۲۰ میلیون دلار باشد جمع واردات این سه منطقه ۳۶۰ میلیون دلار می‌شود که واردات آنها هم تنها از چین نبوده و از کشورهای مختلف واردات صورت گرفته است، برندهای مختلف از اروپا و آمریکا نیز وارد شده است و مخاطب ما تعیین می‌کند که چه کالایی را از کجا بیاوریم.

البته در چابهار بیشتر از شرق آسیا واردات صورت گرفته و انتقاداتی که به واردات ما می‌شود بیشتر هوچی‌گری است، طی ۱۰ سال گذشته اگر سالی ۵۰ میلیارد دلار واردات کل کشور باشد ۳۶۰ میلیون دلار یا ۵۰۰‌میلیون دلار واردات از مناطق آزاد محلی از اعراب ندارد و این بیشتر سیاه‌نمایی مناطق آزاد است. حجم بالای واردات چند میلیارد دلاری کالا به کشور از چین از گمرکات رسمی صورت می‌گیرد و تنها از مناطق آزاد نیست. به اعتقاد ما پاک‌ترین و شفاف‌ترین مسیر واردات از طریق مناطق آزاد انجام می‌شود زیرا توسط چند نهاد مورد بررسی قرار می‌گیرد، گمرک جمهوری اسلامی، گمرک مناطق آزاد و وزارت بهداشت و سایر نهاد‌ها کالا‌ها را رسیدگی می‌کنند.

چرا در مناطق آزاد قاچاق صورت می‌گیرد؟

تنها در مناطق آزاد قاچاق انجام نمی‌شود بلکه این موضوع در کل کشور انجام می‌شود اما در این مناطق بحث تجمیع کالا‌ها مطرح است که این کالا‌ها هم از سوی کارت مسافربری وارد می‌شود مانند جاروبرقی و ماشین لباسشویی که اینها هم قاچاق نیستند و از رقم ۲۰ میلیارد دلار قاچاق کالا در کل کشور سهم مناطق آزاد بسیار ناچیز است و زیر ۵ درصد می‌شود.

مناطق آزاد چه برنامه‌ای بعد از برداشتن تحریم‌ها دارند؟

رسالت و هدف اصلی مناطق آزاد جذب سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی برای تولید و پردازش کالا ست و این مناطق می‌توانند مبادی خوبی برای کنترل کالا‌ها باشند. امروز به خیلی از برندهای دنیا اجازه ورود داده می‌شود بدون اینکه هیچ کنترلی روی آنها باشد.

سال گذشته میزان سرمایه‌گذاری شما چقدر بوده است؟

سرمایه‌گذاری خارجی نداشته‌ایم.