لبنیات قربانی پالم شدند

یکشنبه این هفته، معاون وزیر جهادکشاورزی در امور تولیدات دامی، نشست صمیمانه‌ای با خبرنگاران داشت (که در یادداشتی به طور مفصل درباره آن صحبت کردیم). این گردهمایی، حاشیه‌های فراوانی نیز به همراه داشت که یکی از آنها صحبت از موضوع پالم بود. متاسفانه این روغن گیاهی به قدری تنش‌زا و نگران‌کننده شده که خبرنگاران از هر فرصتی برای پرسش درباره آن از مسئولان مربوطه استفاده می‌کنند. البته نباید این نکته را کتمان کرد که خبر استفاده از پالم در شیر، در سطح جامعه و در میان مردم، موج وسیعی را ایجاد کرد که هنوز تلاطم آن از بین نرفته است.

معاون وزیر در واکنش به سوال پالمی یکی از خبرنگاران، احتمال استفاده از این روغن را در شیر پرچرب، به کلی رد و تاکید کرد که این موضوع امکان ندارد. دکتر رکنی، این‌گونه توضیح داد که اگر کارخانه‌ای قصد تزریق پالم در شیر را داشته باشد، ابتدا باید چربی طبیعی را از درون شیر استخراج کرده و آن را به صفر برساند. سپس نوبت به افزودن این روغن به شیر می‌شود که برای حل شدن کامل آن و از بین رفتن گلوله‌های چربی، هزینه و کار زیادی می‌برد. بنابراین با نگاه کارشناسی به کل قضیه، چنین عملی برای کارخانه‌ها صرفه اقتصادی ندارد.

البته براساس مجوزهای استاندارد، کارخانه‌ها مجاز به استفاده از پالم در برخی از فرآورده‌های لبنی مانند بستنی بودند اما با موج منفی به وجود آمده، این مجوزها نیز لغو شد. بگذریم از کارخانه‌های جدیدی که با سرمایه‌گذاری برای تولید محصولاتی که استفاده از پالم در آنها مجاز بود، خسارت‌های فراوانی متقبل شدند و مجوزهای‌شان باطل شد، از سوی دیگر، خطوط تولید انواعی از فرآورده‌ها هم به تعطیلی کشید.

گذشته از آن، سیر نزولی فروش لبنیات در کشور، کاملا مشهود و نگران‌کننده به نظر می‌رسید. هرچند خیلی از مردم حتی نمی‌دانستند پالم چیست و از کجا آمده است اما تحت تاثیر اخبار منفی، به‌گونه‌ای از لبنیات زده شده بودند. اصلا فرهنگ غذایی مردم به‌گونه‌ای است که به محض احساس کمی فشار مادی یا شنیدن خبری منفی درباره لبنیات، نخستین کاری که می‌کنند آن را از سر سفره‌هایشان حذف می‌کنند. این در حالی است که همیشه تبلیغات منفی در ارتباط با موادغذایی دیگری مانند نوشابه در رسانه‌ها سایه افکنده اما گویا تاثیری در تغییر نوع نگاه مردم به مصرف موادغذایی ندارد.

حال در چنین فضایی که صحبت‌ها و گفته‌های ضد و نقیضی میان مردم رد و بدل می‌شود، ادعای دیگری از طرف رییس سازمان غذا و دارو مبنی بر اعلام اسامی متخلفان پرونده پالم، در خروجی رسانه‌ها قرار می‌گیرد. این مقام مسئول گفته که در صورت دستور کتبی دادستانی، فهرست متخلفان از طرف این وزارتخانه اعلام عمومی خواهد شد.

حال سوال اینجاست که اگر بنا به گفته دکتر رکنی، هیچ تخلفی در شیر کارخانه‌ها صورت نگرفته، چطور در آینده‌ای نزدیک اسامی متخلفان اعلام می‌شود؟ شاید این گروه، جزو متخلفانی بوده‌اند که تنها در تولید ماست دچار انحراف شده‌اند. اگر این‌طور است پس بدنام کردن شیر پرچرب، در میان مردم چه سودی داشت؟ 

آن‌طور که به نظر می‌رسد، اتفاقات اخیر جز نگران کردن مردم و کاهش مصرف لبنیات از طرف آنها هیچ نتیجه دیگری نداشت. حال باید ببینیم بعد از اعلام اسامی متخلفان، برخورد نهادهای نظارتی و کیفری با آنها چه خواهد بود؟ ‌ای کاش همراه با نام کارخانه، نوع محصول پالمی هم منتشر می‌‌شد تا ببینیم آیا این روغن تنها در ماست پرچرب مصرف شده یا شیر پرچرب هم از آن بی‌نصیب نمانده است؛ به هر ترتیب، این دوگانه‌گویی‌ها جز منحرف کردن ذهن مردم هیچ نتیجه دیگری در پی نخواهد داشت و کاهش سرانه مصرف شیر در جامعه و آینده سلامت مردم را تهدید خواهد کرد.