مشکلات استارتاپ های ایرانی

رشد و توسعه کسب و کارهای اینترنتی در افزایش تولید، ایجاد اشتغال و کارآفرینی تأثیر مستقیم دارد. استارتاپ های ایرانی باوجود حضور پررنگ در فضای کسب و کار ایران هنوز آنچنان که باید و شاید تأثیر خود را بر تولید و اشتغال نشان نداده اند و اگر از تعداد انگشت شمار استارتاپ های ایرانی بگذریم اغلب این استارتاپ ها با مشکل اساسی روبه رو هستند که به اجمال به چند نکته اشاره می کنیم:

1- یکی از مشکلات استارتاپ ها مدیریت اجرایی است. در برخی از موارد استارتاپ ها، ایده نو، کار خلاقانه، تامین سرمایه، منابع انسانی متخصص، امکانات و تجهیزات مناسب را دارند، اما نبود یک مدیر اجرایی باعث می شود تا طرح به صورت موفقی اجرا نشود. بنابراین نباید از این اصل مهم غفلت کرد که یکی از دلایل مهم موفقیت استارتاپ مدیریت اجرایی کار است. اگر استارتاپ نتواند نیازهای مردم را برای ایجاد رفاه آنها مدیریت کند در کوتاه مدت شکست می خورد.

 ایده های نو و تازه صرفا نمی تواند عامل موفقیت باشد همانطور که امکانات و تجهیزات فنی نمی تواند عاملی برای موفقیت استارتاپ باشد، بلکه مجموعه ای از عوامل باید با مدیریت درست در کنار هم قرار بگیرند تا یک استارتاپ در سطح ملی موفق شود. برخی از استارتاپ ها در شروع بسیار خوب عمل می کنند، اما پس از جذب مشتری آرام آرام از مسیر درست خارج می شوند و نمی توانند خدمات مناسبی به مشتریان بدهند و همین عاملی برای شکست می شود.

 با توجه به اینکه این نوع از فعالیت وابسته به دنیای نوین فناوری است و در نوع خود بدیع و تازه است طبعا میانگین سنی کسانی که از این نوع کسب و کار ها با توجه به بیکاری حاکم بر جامعه ایرانی استقبال می کنند جوانان هستند و چون تجربه کافی و وافی در بازار اینترنتی ایران وجود ندارد، همواره با آزمون و خطا کار راه اندازی می شود و طبعا میزان اشتباه در کسب و کارهای اینترنتی به مراتب بیشتر از کسب و کارهای سنتی اتفاق می افتد.

2- استارتاپ های ایرانی عموما فاقد برنامه تحقیقاتی و مطالعاتی بازار هستند. شاید بی اغراق بیش از 90درصد این استارتاپ ها هیچ برنامه مکتوب مطالعاتی و تحقیقاتی ندارند و صرفا براساس تجربه کوتاه مدت در فضای وب و دیدارهای هر از گاهی و گپ و گفت های دوستانه شکل می گیرد. در صورتی که راه اندازی هر کسب و کار چه اینترنتی و چه غیر اینترنتی نیاز به مطالعات و تحقیقات گسترده و مکتوب کردن آنها به عنوان برنامه و راهکار دارد.

3- یکی از مشکلات استارتاپ های ایرانی تقلید و تکرار در ایده پردازی است. خلاقیت و نوآوری در ایده پردازی در استارتاپ های ایرانی تقریبا بسیار کمرنگ است و جوانان با شناسایی برخی از سایت ها و سامانه های اینترنتی کشورهای توسعه یافته درصدد برمی آیند تا همان استارتاپ را در ایران اجرایی کنند که گاه مانند دیجی کالا و اسنپ موفق هستند و در اغلب موارد به دلیل ناهمخوانی ایده ها و تقلیدی و تکراری بودن با شکست روبه رو می شوند.

4- یکی از ضرورت ها شناخت بازار اینترنتی ایران است. جوان ایرانی قبل از راه اندازی استارتاپ باید بداند چه نیازی وجود دارد که استارتاپ او می تواند آن نیاز را رفع و رفاه و آرامش را برای مردم ایرانی فراهم کند. برخی از ایده ها نیاز جامعه ایرانی نیست و مردم به همین دلیل از آن استقبال نمی کنند یا زمینه ها برای راه اندازی و بهره برداری آن در زمان کنونی فراهم نیست.

5- یکی از مشکلات استارتاپ های ایرانی حجم بزرگ فعالیت آنهاست. اکثر افراد درصدد کسب زیادی از حجم بازار هستند به همین دلیل در بیزینس پلن آنها منابع مالی در درجه اول اولویت ها قرار می گیرد. در صورتی که موفق ترین استارتاپ های دنیا در ابتدا برای رفع بخش کوچکی از نیازها و خواسته ها شکل گرفته است.

استارتاپ های ایرانی باید با بخش بندی بازار و هدف قرار دادن بخش کوچکی از آن در بازار آرام آرام و بدون تبلیغات رشد کنند و بزرگ شوند، اما اگر بازار هدف استارتاپ ها بزرگ باشد نیاز به سرمایه گذاری کلان و تامین منابع مالی زیادی است و همین امر منجر به تاخیر در بازگشت سرمایه و سود می شود.

6- شاید یکی از دلایل اصلی شکست استارتاپ های ایرانی به روحیه فردی آنها بر گردد. ما در کارهای فردی عموما موفق هستیم برای همین در وزنه برداری و کشتی مقام های جهانی داریم اما در فوتبال هنوز نتوانسته ایم به درک حضور دیگری دست یابیم. لغت نامه دهخدا که یک دایره المعارف بزرگ است به دست یگانه استاد علامه علی اکبر دهخدا تالیف شده است در صورتی که در دنیای غرب کارهایی از نوع لغت نامه یک کار جمعی است.

تجربه تاریخی نشان داده است که ایرانی ها در کارهای فردی بیشتر موفقند اما به دلیل عدم انعطاف پذیری و تسامح و تساهل شخصی در کارهای نویی مانند استارتاپ عموما با شکست روبه رو می شوند. در وضعیت کنونی جامعه ایران، استارتاپ ها باید به صورت فردی یا خانوادگی یا دوستان بسیار نزدیک راه اندازی شوند که این امر کار را با دشواری روبه رو می کند.

7- یکی از عوامل شکست استارتاپ ها نگاه مالی و مادی به استارتاپ است. طبعا هر کسی دوست دارد از طریق کسب و کار اینترنتی درآمد مناسبی کسب کند، اما اگر از ابتدا هدف غایی او کسب درآمد و ثروت باشد با شکست روبه رو می شود. جوان امروز باید بداند اگر استارتاپ موفقی راه اندازی کند، خود به خود موفق می شود و این موفقیت برای او درآمد و پول می آورد اما اگر از ابتدا هدف او کسب پول باشد نمی تواند استارتاپ خوبی راه اندازی کند.

استارتاپ ایرانی برای اینکه بتواند در بازار کسب و کار موفق شود، باید مجموعه ای از این عوامل یاد شده را به صورت سازمانی مدیریت و هدایت کند تا راه برای رشد و توسعه اقتصاد فراهم شود.

کارشناس کسب و کار