جرائم مالی در سادهترین بیان شامل فعالیتهایی است که باعث میشود افراد پولشان را از دست بدهند. در حالی که دزدی با خشونت همراه است، جرائم مالی و اختلاس به نظر پنهان و بدون خشونت میرسند. برای همین به آنها جرائم یقهسفید هم گفته میشود. اگرچه این جرائم باعث آسیب فیزیکی نمیشوند، باز هم جدیاند و به هدفهایی که انتخاب میکنند آسیب قابل توجهی وارد میکنند. این آسیب ممکن است به فرد، گاهی هم به جامعه وارد شود و گستره آن در حد مردم یک کشور است. روشهای مختلفی برای سوءاستفاده مالی وجود دارد که بعضی از رایجترین آنها استفاده از کارت اعتباری دیگران، جعل هویت، جرائم بیمهای، فرار مالیاتی و سوءاستفاده از اعتماد و اختلاس است.
کارت اعتباری
استفاده از کارت اعتباری دیگران بدون اطلاع آنها یکی از انواع جرائم مالی است که شامل در اختیار داشتن کارت اعتباری یا شماره کارت دیگری و استفاده از آن برای خرید است. این جرم به شرطی محرز میشود که شاکی ثابت کند کارت یا شماره آن را به قصد خرید کردن در اختیار دارید. هر چقدر بیشتر از آن خرج کنید، جرم بزرگتر است و مجازات آن هم سنگینتر. مجازاتهای این اقدام از ایالتی به ایالت دیگر و از کشوری به کشور دیگر متفاوت است اما معمولا افرادی که مرتکب آن میشوند ممکن است تا 10 سال زندان حکم بگیرند.
جعل هویت
جعل هویت یا دزدیدن هویت دیگری هم نوعی از جرائم مالی به حساب میآید. این جرم شامل استفاده از اطلاعات فرد قربانی مثل شماره ملی و... برای باز کردن حساب و فعالیتهای دیگر است. ممکن است قربانی از آنچه در جریان است کاملا بیاطلاع باشد، تا زمانی که متوجه حسابهایی شود که خودش باز نکرده است؛ حسابهایی که به نام او اما بدون اطلاع او در جریانند. مجازاتهای این جرم هم از جایی به جای دیگر متفاوت است اما به میزان ضرر مالی نیز بستگی دارد.
جرائم بیمه
جرائم بیمهای زمانی رخ میدهد که فردی گزارش یک حادثه را اعلام کند که اتفاق نیفتاده است. مثلا در مورد اتومبیل، خانه، سلامت و کارکنان این جرم ممکن است اتفاق بیفتد و فرد تقاضای پول و خسارت کند. در حالی که حادثهای در کار نیست و او تنها به دنبال به دست آوردن پولی است که بیمه برای جبران خسارت تعهد میکند. بزرگنمایی درباره حادثهای که رخ داده و طلب خسارت بیشتر از آنچه واقعا اتفاق افتاده هم مشمول همین جرم است و در صورتی که کشف شود با مجازات همراه خواهد بود.
فرار مالیاتی
فرار مالیاتی و تقلب در پرداخت مالیاتها هم یکی از جرائم مالی به شمار میرود اما معمولا مجازات آن به جریمه و پرداخت مالیات محدود میشود. این مقوله در بسیاری از کشورها که شیوههای نظارتی برای پرداخت مالیات ندارند یا در این حوزه ضعیف عمل میکنند بسیار رایج است.
مجازات زندان تنها برای جرائم خیلی بزرگ و جدی در این حوزه اعمال میشود و معمولا جبران خسارت مجازات اصلی است که فرد با آن روبهرو میشود. عدم اعلام میزان حقوق و ادعای داشتن کسری به دروغ از شیوههای رایج فرار مالیاتی است. در بعضی از کشورها از جمله آمریکا با مشخص شدن فرار مالیاتی در صورت عدم جبران خسارت، اموال افراد ضبط
میشود.
اختلاس و سوءاستفاده از اعتماد
اختلاس و سوءاستفاده از اعتماد دیگران به صاحبان مناصب یکی دیگر از جرائم مالی است که در روابط شخصی و کاری بین همکاران نزدیک اتفاق میافتد.لازمه تحقق چنین جرمی وجود ارتباط نزدیک میان همکاران است که باعث میشود آنها از اسرار کاری و روال اداری یکدیگر مطلع باشند. برداشت غیرقانونی پول از منبعی که بر مبنای اعتماد در اختیار فرد است، براساس قوانین محلی با مجازات روبهرو میشود و مجازات آن از جایی به جای دیگر متفاوت است.