روند بازار سهام در دوماهه اول سال جاری

بورس تهران با تغییر چهره خود در سال جاری نگرانی زیادی را برای اغلب سهامدارانش به وجود آورده است. با توجه به رشد‌های چشمگیری که بازار سهام در زمستان سال گذشته داشت، افت‌های مستمر شاخص کل در سال جاری تقریبا دور از انتظار اغلب سرمایه‌گذاران صورت گرفت. شرایط بازار سهام در دو ماه ابتدایی سال جدید، متزلزل بود که این امر ریشه در برخی عوامل داشت. مهم‌ترین مسئله موجود در افت‌های پی‌در‌پی شاخص کل، رشد چشمگیر شاخص و قیمت سهام شرکت‌ها در ماه‌های اواخر سال گذشته بود که تحت تاثیر هیجانات اجرای برجام صورت گرفت.

با این شرایط طبیعی بود که بازار وارد فاز اصلاحی شود و از روند خریدهای بدون پشتوانه صورت گرفته دور شود و به مسیر منطقی بازگردد. اما تداوم این امر که منجر به کاهش‌های شاخص فراتر از فاز اصلاحی شد، ریشه در عوامل اقتصادی و سیاسی نیز داشت.

که از جمله این عوامل سیاسی، بحث‌هایی بود که در خصوص مشکلات به وجود آمده در بدنه اقتصادی و اجرای برجام مطرح شد که مجددا بازار را میزبان ریسک سیاسی کرد و بر روند نزولی بازار سهام دامن زد. اما از طرفی بحث انتخابات مجلس نیز بر مسیر بورس و نوسانات شاخص بی‌تاثیر نبوده و شاخص کل تحت تاثیر این موضوع نیز قرار گرفت.

همچنین یکی از عوامل دیگری که به جز ریسک سیاسی در این دوماه بازار را دستخوش نوسانات منفی کرد، گروه پیشرو بازار بود. درسال گذشته گروه خودرویی به دلیل تاثیرپذیری بالا از اجرای برجام، لیدر بازار شد درحالی‌که خودرویی‌ها در سال قبل سود قابل توجهی نداشتند و تحت تاثیر بحث‌های مطرح شده در خصوص احتمال انعقاد قراردادها رشد سهام را تجربه کردند. اما پس از انتشار اخبار منفی در این خصوص، شرایط و ریسک‌های این گروه به‌عنوان لیدر بازار، موجب شد بازار با لیدر محوری و تاثیر‌پذیری از این صنعت وارد فاز منفی شود و گروه پیشرو بازار توانست بازار را همراه خود به هر سمتی بکشاند. در هر صورت به نظر می‌رسد در سال جاری نقدینگی بازار سهام و همین‌طور حجم معاملات کاهش یافته است.

در واقع تاثیرات مثبت پیرامون رفع تحریم‌ها در بورس تهران پیش‌خور شده و بازار در سال جدید منتظر اثر واقعی آنها در اقتصاد است. از طرفی در سال جدید اتفاق خاصی در متغیر‌های کلان اقتصاد رخ نداده و بازار بهانه‌ای در این خصوص برای پیشرفت و بهبود روند خود نیافته است. هرچند که افزایش قیمت نفت از جمله فاکتورهایی بود که می‌توانست بر رشد صعودی شاخص کل و همین‌طور رشد قیمت سهام گروه‌های متاثر از قیمت نفت تاثیر‌گذار باشد، اما نتوانست آنچنان که باید، شرایط بازار را تحت تاثیر خود قرار دهد.

به هر حال دلیل نوسانات بازار سهام و تزلزل آن در دو ماه سپری شده سال 95 ابهامات و پیچیدگی‌هایی بود که در بعضی از عوامل و مسائل اقتصادی و سیاسی وجود داشته و باعث تند شدن شیب نوسانات شاخص کل بورس تهران شد. شایان ذکر است که در ماه‌های سپری شده از بهار امسال، شاهد انتشار صورت‌های مالی شرکت‌ها در سال 94 و همچنین پیش‌بینی سودهای سال 95 بودیم که با توجه به عملکرد شرکت‌ها در سال گذشته این موارد نیز در کنار سایر عوامل موجب کاهش رشد شاخص شد.

اما بازار اتفاقات و رویدادهایی نیز در پیش دارد که شاید بتوانند تاثیر مثبتی بر وضعیت موجود بازار گذاشته و فضای نگرانی و ابهام را بهبود بخشند. با وجود تمام موارد ذکر شده اما جلب اعتماد سرمایه‌گذاران نسبت به بورس از جمله عواملی است که در مقام اهمیت قرار دارد. زیرا کارایی و صحیح بودن اطلاعات ارائه شده شرکت‌ها می‌تواند به سرمایه‌گذاران در تخمین بازده مورد انتظارشان، نسبت به ریسکی که متحمل می‌شوند، کمک شایانی بکند که در این صورت علاوه بر بازگشت و جلب اعتماد دوباره به بازار، هزینه‌های سرمایه‌گذاری برای شرکت‌ها کاهش می‌یابد و در نهایت منجر به رشد قیمت سهام آنها خواهد شد

در هر صورت بازار سرمایه نیازمند تغییرات بنیادی و اصولی در زیرساخت‌های اقتصادی است.و با توسعه هر چه بیشتر بهبود متغیرهای کلان اقتصادی و همچنین استفاده از ابزارهای پوشش ریسک می‌توان به آینده بازار امیدوار بود. 

عضو انجمن مالی اسلامی ایران