از مصرف کم کنیم و بر ذخایر بیفزاییم

طرح واردات آب از کشورهای همسایه باید از نظر زیست‌محیطی نیز بررسی شود و در صورتی که نهر ثقلی یا لوله‌های انتقال، تخریب‌های زیادی در محیط‌زیست منطقه یا مناطق خط انتقال ایجاد نکنند، مدیران پروژه می‌توانند به تصویب طرح امیدوار باشند. اسماعیل کهرم، مشاور رییس سازمان حفاظت محیط‌زیست در امور طبیعی، در گفت و‌گو با «فرصت امروز»، اظهار می‌کند: به نظر من طرح واردات آب از همسایگان، یک طرح بسیار احتمالی و آینده‌نگرانه است که عملی هم نخواهد شد مگر اینکه وضعیت منابع آب در آینده بدتر شود. وی ادامه می‌دهد: انتقال آب از کشوری به کشور دیگر تنها برای مصرف آشامیدن است و برای کشاورزی و صنعت توجیه ندارد. در ایران بیشترین مصرف آب شیرین در بخش کشاورزی است و براساس آمارها (وزارت نیرو)، حدود 91 تا 93 درصد آب‌های شیرین در بخش کشاورزی و 5 تا 6 درصد در صنعت مصرف می‌شود و مقدار ناچیزی به مصارف خانگی و آشامیدنی می‌رسد. 

مشاور رییس سازمان حفاظت محیط‌زیست تاکید می‌کند: به نظر من به جای اینکه به فکر واردات آب از کشورهای دیگر باشیم، می‌توانیم با بهبود عملیات کشاورزی و ترویج سیستم‌های آبیاری نوین، مقدار آب مصرفی در این بخش را کاهش دهیم. به بیانی دیگر از مصرف آب کشاورزی کم کنیم و بر ذخایر منابع آب بیفزاییم. این در حالی است که هم‌اکنون بسیاری از کشاورزان ما از سیستم‌های آبیاری سنتی کرتی و غرقابی که هزاران سال پیش نیز استفاده می‌شد، بهره می‌برند. این فعال محیط‌زیست می‌افزاید: با استفاده از سیستم‌های نوین آبیاری (قطره‌ای، مه‌پاش و بارانی) می‌توانیم به مقدار قابل‌توجهی از مصرف آب بکاهیم و نیازی هم به واردات آب از کشورهای دیگر نداشته باشیم. برای نمونه در شمال غرب کشور و در حوضه دریاچه ارومیه در زمان خشکسالی‌ها نه تنها از میزان مصرف آب در بخش کشاورزی کم نشد بلکه زمین‌های کشاورزی (آبیاری و غرقابی) از 250 هزار هکتار به 750 هزار هکتار افزایش یافت. آب آن هم از حقابه دریاچه ارومیه گرفته شد و به کشاورزی اختصاص یافت.

کهرم تاکید می‌کند: در ستاد احیای دریاچه ارومیه قرار شد 40 تا 45 درصد این حقابه از کشاورزی به دریاچه برگردد و این موضوع در هیات دولت نیز به تصویب رسید. اگر این مصوبه اجرا شود، دریاچه ارومیه احیا می‌شود اما شرایط کشاورزان را هم باید در نظر گرفت که البته با اجرای سیستم‌های نوین آبیاری می‌توان تا حدودی این مشکل را برطرف کرد. مشاور ابتکار، در خصوص پیامدهای زیست‌محیطی طرح انتقال و واردات آب از کشورهای همسایه اظهار می‌کند: وزیر نیرو با ارائه این طرح بیشتر آینده‌نگری کرده است که در صورت کمبود آب شرب باید به واردات فکر کنیم. به هر روی اگر این طرح به اجرا برسد از نظر زیست‌محیطی تخریب چندانی وارد نمی‌کند. انتقال یا از لوله‌ها یا از راه نهرها انجام می‌شود که تخریب زیادی به بار نمی‌آورد.