تولید چشم امید از یارانه برید

سهم تولید در لایحه بودجه سال 94، پنج هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده که نسبت به سهم این بخش در بودجه سال‌جاری، 50‌درصد کاهش داشته است. حالا تولیدکنندگانی که به گفته رییس کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی بیشترین آسیب را از هدفمندی یارانه‌ها دیده‌اند، می‌گویند که دیگر چشم انتظار یارانه‌ای برای تولید نیستند. سهم بخش تولید از محل هدفمندی یارانه‌ها در بودجه سال 1393، 10 هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شد اما تا شهریور ماه به سنت سال‌های گذشته (پس از هدفمندی یارانه‌ها) خبری از پرداخت این یارانه به بخش تولید نشد. در شهریور ماه سال‌جاری هیات وزیران مصوب کرد که مبلغ هزار و 200 میلیارد تومان برای بخش تولید کنار گذاشته شود اما اکنون که چند هفته بیشتر به پایان سال 1393 نمانده است همچنان خبری از پرداخت این یارانه نیست.

پس از تصویب این سهم برای یارانه تولید در شهریور ماه، اعلام شد که این یارانه به‌صورت یارانه سود تسهیلات در اختیار تولیدکنندگان قرار می‌گیرد اما محمدرضا نعمت‌زاده، وزیر صنعت، معدن و تجارت در آخرین نشست خبری خود در بهمن ماه، بیان کرد که تاکنون پیگیری‌های این وزارتخانه برای تامین مالی یارانه تولید به جایی نرسیده و این وزارتخانه نیز همچنان منتظر تامین اعتبار برای پرداخت این یارانه به تولیدکنندگان است.

قصه ضربه خوردن بخش تولید از هدفمندی یارانه‌ها، در طول چهار سال گذشته تکرار شده و دولت‌ها نیز در برابر این قصه هر بار وعده داده‌اند؛ وعده‌هایی که تا امروز هیچ یک رنگ اجرا به خود نگرفته است، اما جدا از اجرایی نشدن این وعده، نکته دیگری جالب به نظر می‌رسد آن هم کم کردن سهم این بخش در لایحه بودجه سال 1394 است بسیاری از کارشناسان اقتصادی و تولیدکنندگان معتقد بودند که سهم 10 هزار میلیارد تومانی این بخش در صورت اجرایی شدن هم نمی‌تواند تحرکی در بخش تولید کشور که یکی از محرکه‌های اصلی اقتصاد است ایجاد کند، چه رسد به پنج هزار میلیارد تومان.

حالا لایحه بودجه در صحن علنی مجلس در حال بررسی است، اما آیا نمایندگان مجلس شورای اسلامی می‌توانند تغییر چشمگیری در افزایش مبلغ یارانه تولید ایجاد کنند؟ علی علیلو، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در این زمینه به «فرصت امروز» می‌گوید: «یکی از مباحث اصلی و جدی که مجلس شورای اسلامی آن را دنبال می‌کند، حمایت از تولید داخلی است. کمیسیون حمایت ویژه حمایت از تولید و کمیسیون صنایع و معادن در طول سال‌جاری بارها به دولت برای پرداخت نکردن یارانه تولید تذکر داده است. اما درباره رقم یارانه تولید در لایحه بودجه سال 1394 باید بگویم که مجلس رأسا نمی‌تواند رقمی را به‌عنوان یارانه تولید در لایحه بگذارد و فقط این اختیار را دارد که ارقام پیشنهادی دولت را تعدیل کند.»

او می‌افزاید: «در سالی که گذشت متاسفانه این دولت هم مانند دولت قبل، یارانه تولید را پرداخت نکرد، درحالی‌که طبق قانون 30 درصد از درآمدهای حاصل از هدفمندی یارانه‌ها باید به‌طور مستقیم به بخش تولید برسد. اکنون تلاش ما این است محل‌هایی که می‌توان این 30 درصد را از آنها تامین کرد، مشخص کرده و در سال 1394 به بخش تولید تزریق کنیم.»

علیلو با اشاره به تعطیلی واحدهای تولیدی اظهار می‌کند: «حدود 30 درصد از واحدهای تولیدی به دلیل نداشتن سرمایه در گردش و موانع بانکی تعطیل یا زیان‌ده شده‌اند. درخواست ما از دولت این است که هرچه سریع‌تر برنامه خودش را برای پاگرفتن و حمایت واحدهای تولیدی به مجلس ارائه دهد و مجلس نیز برای اجرای این برنامه در خدمت دولت و مردم است.»

در سوی دیگری از یارانه تــولید، تــولیــدکننــدگان ایستاده‌اند که ضربه‌ای سخت از هدفمندی یارانه‌ها خورده‌اند؛ تولیدکنندگانی که امروز دیگر امیدی به پرداخت یارانه نداشته و حتی دیگر قصد طلب کردن این سهم را هم از دولت ندارند.  

عبدالوهاب سهل آبادی، رییس خانه صنعت، معدن و تجارت ایران در گفت‌وگو با «فرصت امروز» درباره یارانه تولید بیان می‌کند: «تولیدکنندگان تاکنون 35 هزار میلیارد تومان از دولت برای اجرای هدفمندی یارانه‌ها طلبکارند که تا امروز پرداخت نشده است، اکنون نیز ما امیدی به پرداخت آن در آینده نداریم. پنج هزار میلیارد تومانی هم که در لایحه بودجه 94 در نظر گرفته شده حتی در صورت تحقق تغییری در شرایط تولیدکنندگان ایجاد نخواهد کرد، پس بهتر است سهمی برای صنعت در نظر گرفته نشود چون امیدی به تحقق آن نیست.»

محمدرضا مرتضوی، دبیر خانه صنعت، معدن و تجارت ایران نیز در این زمینه به «فرصت امروز» می‌گوید: «من پیش از این هم گفته بودم که پولی برای پرداخت یارانه تولید وجود ندارد. اکنون هم می‌گویم که ما تولیدکنندگان یارانه‌ای را که هر سال اعلام می‌شود اما پرداخت نمی‌شود، نمی‌خواهیم. به جای این کار بهتر است دولت تمرکزش را روی بهبود مستمر فضای کسب‌و‌کار بگذارد و موانع پیش‌روی تولید را از سر راه بردارد. مبلغ پنج هزار میلیارد تومان حتی 500 هزار تا خلال دندان هم نمی‌شود.» او ادامه می‌دهد: «در صورت تحقق پرداخت این یارانه چیزی به صنایع کوچک و متوسط نخواهد رسید و فقط چند شرکت بزرگ دولتی از آن سهم می‌برند.»

پرداخت نشدن یارانه تولید و تکرار وعده‌های بی‌ثمر آنچنان فضای ناامیدی را بر تولید حاکم کرده که اکنون خود تولیدکنندگان از دریافت این یارانه عقب کشیده‌اند.