جنجال مدیران20 میلیون دلاری

یكی از موضوعاتی كه در سال‌های اخیر بعد از بحران اقتصادی سال 2008 در جهان به‌ویژه در غرب مورد توجه قرار گرفته، نابرابری حقوق و دستمزدهاست. ورشكستگی بانك‌ها كه از دو بانك مسكن در آمریكا آغاز شد، یكی از نمادها و از نظر بعضی یكی از دلایل بحران مالی جهان در سال‌های اخیر  بوده ‌است.

همین موضوع در كنار دسترسی گسترده و آسان مردم به اطلاعات، باعث شده حقوق و دستمزد مدیران به‌ویژه مدیران بانك‌ها زیر ذره‌بین و مورد اعتراض قرار گیرد. این اعتراض‌ها تا آنجا پیش رفت كه در سال 2014 در اتحادیه اروپا قانونی برای تعیین سقف پاداش مدیران به‌ویژه مدیران بانك‌ها و موسسه‌های مالی تعیین شد.

البته گزارش امسال نهاد نظارت بر بانك‌‌های اروپا نشان می‌دهد شمار مدیران و كارمندان با حقوق بالا در بانك‌های اروپایی در سال 2014 نسبت به سال قبل بیش از 20 درصد افزایش یافته‌است. البته وضع قوانین و ایجاد سقف برای پرداخت پاداش و كارانه مدیران موجب شده كه طی این مدت نسبت میان پرداخت‌های ثابت با پاداش و كارانه مدیران از بیش از 100 درصد به حدود 65 درصد كاهش یابد. یعنی اگر مدیران در گذشته به اندازه بیش از 100 برابر حقوق ثابتشان پاداش و كارانه دریافت می‌كردند الان به اندازه نیمی از حقوق ثابتشان پاداش  می‌گیرند.

با این حال همه جای اروپا هم وضعیت یكسانی ندارد. مثلا در انگلیس مدیران بانك‌ها فقط 20 میلیون دلار كارانه (پاداش اضافه كار) در سال 2014 دریافت كرده‌اند.

در آمریكا فاصله میان دستمزد مدیران اجرایی و مدیرعاملان با كارمندان براساس گزارش آماری سال 2014، به طور متوسط تابع نسبت 204 به 1 است. براساس این گزارش كه نشریات فوربس و هافینگتون پست منتشر كرده‌اند، چهار مدیر ارشدی كه در صدر فهرست مدیران با درآمد بالا در آمریكا قرار دارند بیش از هزار برابر كارمندان‌شان حقوق می‌گیرند. بالاترین شكاف دستمزدی میان مدیران و كارمندان در شركت رسانه‌ای Discovery Communications دیده شده‌است كه دیوید زاسلاو، مدیرعامل آن سال گذشته 156/1 میلیون دلار دستمزد دریافت كرده‌است.

این یعنی حدودا 1951 برابر متوسط حقوق كارمندان این شركت كه در همان سال 80 هزار دلار بوده ‌است. در سال 2014 كنگره آمریكا با تصویب قانونی شركت‌ها و موسسات مالی را موظف كرد هر سال آمار و ارقام و نسبت دستمزد و حقوق مدیران به كارمندان را منتشر كنند.

این موضوع از محورهای تبلیغاتی انتخابات ریاست‌جمهوری امسال آمریكا هم هست. افزایش حداقل دستمزد كه در یك سال گذشته در سطح ایالتی و فدرال در آمریكا مطرح بوده و با اعتراض‌های كارگری و موضع‌گیری‌های سیاستمداران و رویارویی دولت اوباما با كنگره همراه شده، به مسئله حقوق بالای مدیران دامن زده‌ است.

تفاوت فاحش میان حقوق مدیران با كارمندان موضوع تازه‌ای نیست، اما در سال‌های اخیر به دلیل بحران مالی و اقتصادی جهان از این جهت مورد توجه قرار گرفته كه مدیرانی كه قرار بوده مانع از بروز چنین بحران‌هایی شوند و برای همین كاركرد حقوق‌های میلیونی دریافت می‌كردند، شكست خوردند و از حالا به بعد باید كاركردشان بیشتر مورد توجه قرار گیرد. معترضان به این ارقام بالا می‌گویند، حقوق و پاداش و كارانه بالا را در سال‌های گذشته مدیران بانك‌ها دریافت كرده‌اند و حالا تاوان ناكارآمدی آنها را مردم با سیاست‌های ریاضت اقتصادی باید بپردازند.

کارشناس مسائل بین‌الملل